12
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Εικόνα 4:
Δροσισμός με κουρτίνα
εσωτερική και σύστημα υδρονέφωσης
Εικόνες 5&6:
Δροσισμός με υγρή παρειά (συνδυασμός με ανεμιστήρες στην
πρόσοψη)
του έτους. Μεταξύ των κυριότερων μεθόδων που
χρησιμοποιούνται είναι η τοποθέτηση δικτύων σκία-
σης εσωτερικά ή εξωτερικά του θερμοκηπίου και το
άσπρισμα της οροφής του. Να σημειωθεί ότι οι πρα-
κτικές αυτές περιορίζουν παράλληλα και τον ρυθμό
φωτοσύνθεσης της καλλιέργειας με ανάλογες επι-
πτώσεις στην αύξηση των φυτών και κατά συνέπεια
και στην παραγωγή, αν και για ορισμένες καλλιέργει-
ες η εφαρμογή σκίασης επιβάλλεται. Για τον σκοπό
αυτό στα θερμοκήπια προηγμένης τεχνολογίας συ-
στήνεται να γίνεται η ρύθμιση της κουρτίνας σκίασης
εσωτερικά με βάση την εισερχόμενη στο θερμοκήπιο
ηλιακή ακτινοβολία. Γενικά στα φυτά που εφαρμόζε-
ται σκίαση η θερμοκρασία τους μειώνεται περίπου
κατά 5°C.
Όσον αφορά το άσπρισμα της οροφής, η χρήση έτοι-
μης ειδικής βαφής που έχει την ιδιότητα να επιτρέπει
την είσοδο στο θερμοκήπιο του ορατού φάσματος της
ηλιακής ακτινοβολίας και ταυτόχρονα να αποτρέπει
την είσοδο του υπόλοιπου φάσματος αφήνοντας έξω
τη θερμότητα, δεν μειώνει πολύ τον ρυθμό φωτοσύν-
θεσης. Να σημειωθεί ότι η τεχνική του ασπρίσματος
της οροφής του θερμοκηπίου είναι γενικά μία φτηνή
λύση και έχει τύχει ευρείας πρακτικής, λόγω του ότι
δεν επηρεάζει/επιβαρύνει το εσωτερικό του θερμοκη-
πίου με άλλες κατασκευές, ενώ, ταυτόχρονα μπορεί
να συνδυαστεί παράλληλα με συστήματα φυσικού ή
δυναμικού αερισμού.
Εάν για τη σκίαση χρησιμοποιηθεί θερμοκουρτίνα,
τότε επιτυγχάνεται και ανάκλαση της μικρού μήκους
ακτινοβολίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Παράλ-
ληλα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κατά την χειμε-
ρινή περίοδο για σκοπούς μείωσης του όγκου του
αέρα του θερμοκηπίου, αυξάνοντας παράλληλα την
αποδοτικότητα χρήσης των συστημάτων θέρμανσης
και εγκλωβίζοντας προς τα κάτω τη μεγάλου μήκους
ακτινοβολία.
Δροσισμός
Αυτά τα συστήματα δροσισμού είναι ιδιαίτερα δια-
δεδομένα στη χώρα μας, κυρίως λόγω του εύκολου
αυτοματισμού της λειτουργίας τους, της απλότητας
και της ικανοποιητικής τους απόδοσης, ειδικά σε
περιοχές με χαμηλή σχετική υγρασία. Οι πιο απο-
τελεσματικές λύσεις όσον αφορά τον δροσισμό του
θερμοκηπίου επιτυγχάνονται είτε με υδρονέφωση
είτε με υγρή παρειά και ανεμιστήρα. Η λειτουργία
του συστήματος δροσισμού με υδρονέφωση πλε-
ονεκτεί έναντι της υγρής παρειάς όσον αφορά την
ομοιομορφία των συνθηκών περιβάλλοντος που
επιτυγχάνεται σε όλο το μήκος του θερμοκηπίου.
Οι διαφορές θερμοκρασίας που επιτυγχάνονται, σε
σχέση με θερμοκήπιο όπου εφαρμόζεται φυσικός
αερισμός, μπορεί να φτάσουν μέχρι και τους 14ºC.
Σημειώνεται ότι κατά τη λειτουργία του συστήματος
της υδρονέφωσης θα πρέπει τα παράθυρα να πα-
ραμένουν ανοικτά και οι ανεμιστήρες να ανοίγουν
όταν παρατηρείται αύξηση της υγρασίας, ενώ το σύ-
στημα των σωληνώσεων θα πρέπει να τοποθετείται
όσο το δυνατό πιο ψηλά στο θερμοκήπιο έτσι ώστε
να εξατμίζεται το νερό πριν φτάσει στο φύλλωμα της
καλλιέργειας.
Κατά τη λειτουργία του συστήματος της υγρής πα-
ρειάς κατά μήκος του θερμοκηπίου παρατηρείται
ανομοιομορφία 3-5ºC στη θερμοκρασία, με τη χαμη-
λότερη πλησιέστερα στην υγρή παρειά. Κατά τη λει-
τουργία του συστήματος όλα τα παράθυρα πρέπει να
είναι κλειστά εκτός από αυτό της παρειάς. Γενικά 30
ανανεώσεις του αέρα ανά ώρα μπορεί να ψύξουν ικα-
νοποιητικά μία καλλιέργεια, όταν η σχετική υγρασία
του αέρα είναι μικρότερη από 50%, ενώ περισσότε-
ρες ανανεώσεις (έως 60) απαιτούνται σε περίπτωση
υψηλότερης υγρασίας και φυσικά όταν το φυτό δεν
βρίσκεται υπό συνθήκες υδατικής καταπόνησης. Να
σημειωθεί ότι η αποδοτικότητα του συστήματος δρο-
σισμού με υγρή παρειά και ανεμιστήρες εξαρτάται
άμεσα από τη σχετική υγρασία του εξωτερικού αέρα
και αποδίδει καλύτερα σε ξηρότερο περιβάλλον. Το
προτεινόμενο πάχος της παρειάς για ικανοποιητική
λειτουργία είναι 200 mm, αν και στην Κύπρο χρησι-
μοποιούνται μικρότερου πάχους (100 mm), ενώ η συ-
νολική της επιφάνεια υπολογίζεται σε 1 m
3
για κάθε
20-30 m
3
επιφάνειας εδάφους.
