ΑΓΡΟΤΗΣ
•
55
παλαιότερα, τότε θα υπάρχουν σημαντικές απώλειες
σε ξηρά ουσία (περίπου 20%) και μείωση της θρεπτι-
κής αξίας λόγω της ανωριμότητας των καρπών, δε-
δομένου ότι περίπου τα 2/3 των πεπτών θρεπτικών
συστατικών του ενσιρώμενου αραβοσίτου προέρχο-
νται από τους καρπούς. Αντίθετα, εάν η συγκομιδή κα-
θυστερήσει, μειώνεται η πεπτικότητα των φύλλων και
των στελεχών και γενικά η ποιότητα του ενσιρώμενου
προϊόντος.
Kατά την περίοδο μεταξύ της άνθισης και της κοπής
για ενσίρωμα, η ξηρά ουσία του φυτού αυξάνεται στα-
διακά. Στη διάρκεια της περιόδου αυτής, το άμυλο
αυξάνεται, η περιεκτικότητα σε αζωτούχες ενώσεις
(πρωτεΐνες) παραμένει σχεδόν σταθερή, ενώ, η περι-
εκτικότητα σε ινώδεις ουσίες (κυτταρίνη, ημικυτταρίνη
κ.ά.) μειώνεται.
Kατά την περίοδο συγκομιδής είναι εξαιρετικά σημα-
ντικό τα βασικά αυτά συστατικά του ενσιρώματος να
βρίσκονται σε σωστή αναλογία και ισορροπία. Έτσι
επιτυγχάνεται ενσίρωμα καλής ποιότητας και υψηλού
δυναμικού, ενώ η προσλαμβανόμενη ενέργεια από τα
ζώα ανέρχεται στα επιθυμητά επίπεδα.
Επιτάχυνση της συγκομιδής συνιστάται σε περιπτώ-
σεις μεγάλης ξηρασίας ή πρώιμου παγετού. Εάν ένα
μεγάλο ποσοστό των φυτών δεν έχει αναπτύξει σπά-
δικες λόγω της ξηρασίας, συνιστάται η συγκομιδή της
καλλιέργειας πριν αρχίσουν να ξηραίνονται τα κατώτε-
ρα φύλλα. Εάν όμως έχει αναπτυχθεί ένα ικανοποιητι-
κό ποσοστό σπαδίκων, συμφέρει περισσότερο η ανα-
μονή για αύξηση της ωριμότητας των καρπών, έστω
και εάν χαθεί ένα σημαντικό ποσοστό φυλλικής μάζας.
Η συγκομιδή γίνεται με ειδικά μηχανήματα με δυνατό-
τητα συγκομιδής 2-4 γραμμών ταυτόχρονα, εφοδια-
σμένα με πρόσθετα εξαρτήματα τα οποία τεμαχίζουν
τη φυτική μάζα σε μικρά κομμάτια. Υπάρχει δυνατότη-
τα τα φυτικά τμήματα μετά την κοπή να διοχετεύονται
αμέσως, με τη βοήθεια ρεύματος αέρα, σε όχημα συ-
ρόμενο από τον ελκυστήρα. Σημειώνεται ότι μετά από
παγετό η συγκομιδή πρέπει να αρχίσει το συντομότε-
ρο δυνατό. Μετά τη συγκομιδή ακολουθεί η μεταφορά
και τοποθέτηση του προϊόντος στους σιρούς, όπου θα
γίνει η διεργασία της ενσίρωσης.
Υπολογίζεται ότι μία καλλιέργεια αραβοσίτου για ενσί-
ρωση αποδίδει συνήθως 7-10 τόνους προϊόντος υψη-
λής θρεπτικής αξίας, ανά δεκάριο.
Το καλαμπόκι όταν θα είναι στο κατάλληλο στάδιο κο-
πής, κόβεται και ταυτόχρονα τεμαχίζεται σε μέγεθος
που ποικίλλει ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης του
φυτού, την περιεκτικότητά του σε υγρασία κατά την
κοπή και την περιεκτικότητα του σε ξηρά ουσία (συ-
νήθως 3-5cm), με ειδικό σιροκοπτικό μηχάνημα, και
ακολούθως μεταφέρεται στον χώρο όπου θα γίνει η
ενσίρωση. Εκεί αδειάζεται και συμπιέζεται με μηχα-
νικά μέσα, για να αφαιρεθεί ο αέρας. Η συμπίεση της
χορτομάζας στο σιρό πρέπει να γίνεται σταδιακά σε
ομοιόμορφες στρώσεις μικρού πάχους για μεγιστο-
ποίηση της συμπίεσης. Στη συνέχεια η συμπιεσμένη
χορτομάζα καλύπτεται με πλαστικό κάλυμμα, σκεπά-
ζεται περιμετρικά με χώμα και στην επιφάνεια τοποθε-
τούνται παλιά λάστιχα αυτοκινήτου για διατήρηση της
συμπίεσης που επιτεύχθηκε και αποφυγή της διείσδυ-
σης του ατμοσφαιρικού αέρα εντός της χορτομάζας.
Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται αναερόβιες συν-
θήκες όπου αναπτύσσονται αναερόβιοι μικροοργα-
νισμοί που με τη ζύμωση της χορτομάζας παράγουν
οργανικά οξέα, όπως γαλακτικό οξύ, το οποίο διατη-
ρεί το ενσίρωμα σε άριστη κατάσταση και του δίνει ένα
ελκυστικό άρωμα. Η θρεπτική αξία του ενσιρώματος
είναι σχεδόν η ίδια με τη χρησιμοποιηθείσα πρώτη
ύλη. Σε ορισμένες περιπτώσεις για τη βελτίωση της
ποιότητας του ενσιρώματος προστίθενται διάφορες
ουσίες, κυρίως σε υγρή μορφή, όπως η ουρία, η αμ-
μωνία, η μελάσσα και το ασβέστιο. Επιπλέον, μπο-
Εικόνες 7&8:
Μπάλες ενσιρώματος
Αφιέρωμα
