ΑΓΡΟΤΗΣ
•
45
Κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας
Αναστάσης Αντωνίου
Λειτουργός Γεωργίας
στο Τμήμα Γεωργίας
Σ
ύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «ενισχύσεις που χορηγούνται
από τα κράτη μέλη με κρατικούς πόρους και νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό
δια της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής έναντι κά-
ποιων άλλων, είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ
κρατών μελών συναλλαγές». Με τη Συνθήκη αυτή νοείται ότι, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να χορηγή-
σουν οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση, χωρίς αυτή να συμφωνεί με τους Κανονισμούς της ΕΕ. Παρά τη
γενική απαγόρευση, οι κρατικές ενισχύσεις ενδέχεται να είναι απαραίτητες προκειμένου να αντιμετω-
πιστούν αδυναμίες της αγοράς και να διασφαλιστούν οι συνθήκες εύρυθμης και δίκαιης οικονομίας.
Με στόχο την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης
τόσο στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας
όσο και των αγροτικών περιοχών, οι κρατικές ενισχύ-
σεις εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της Κοινής Γε-
ωργικής Πολιτικής. Δεδομένου ότι οι οικονομικές επι-
πτώσεις μιας κρατικής ενίσχυσης δεν εξαρτώνται από
το αν αυτή χρηματοδοτείται από την Ένωση ή μόνο
από ένα κράτος μέλος, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα
πρέπει να υπάρχει συνέπεια και συνοχή μεταξύ της
πολιτικής που ακολουθείται, όσον αφορά τον έλεγχο
τους μεταξύ των μελών. Η χορήγηση κρατικών ενι-
σχύσεων μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο εάν συνάδει
με τους στόχους της πολιτικής αυτής. Ως εκ τούτου,
η παραχώρηση κρατικών ενισχύσεων στον τομέα της
γεωργίας δικαιολογείται μόνο αν αρμόζει με τις γενι-
κές αρχές της ΕΕ στον τομέα της γεωργίας και της
αγροτικής ανάπτυξης.
Οι αρχές αυτές οδήγησαν στις ακόλουθες νομικές
πράξεις και κανονισμούς που αφορούν αποκλειστικά
τον γεωργικό τομέα:
Τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές
ενισχύσεις στον γεωργικό και δασικό τομέα και τις
αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-2020, οι
οποίες οριστικοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 2014.
Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 702/2014 της Επιτροπής
της 25
ης
Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων
κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας
και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβι-
βάσιμων με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή
των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λει-
τουργία της ΕΕ (Απαλλακτικός Κανονισμός).
Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1408/2013 της Επιτροπής
της 18
ης
Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την εφαρμο-
γή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη
λειτουργία της ΕΕ, στις ενισχύσεις ήσσονος σημα-
σίας «de minimis» στον γεωργικό τομέα.
Προγραμματική περίοδος 2014-2020
Κατά το έτος 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενήρ-
γησε δημόσια διαβούλευση για την αναθεώρηση των
κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, στο πλαίσιο της
οποίας όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη εξέφρασαν τις
απόψεις τους σχετικά με τις αναγκαίες αναθεωρήσεις
και διατύπωσαν τις παρατηρήσεις τους όσον αφορά
το σχέδιο νέων νομικών κειμένων.
Όσον αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με
τις κρατικές ενισχύσεις στον γεωργικό και δασικό το-
μέα και τις αγροτικές περιοχές για την περίοδο 2014-
2020, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι χωρίζονται σε
τρεις βασικές κατηγορίες ενισχύσεων:
1.
Ενισχύσεις στις επιχειρήσεις που δραστηριο-
ποιούνται στον τομέα της πρωτογενούς παρα-
γωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας γε-
ωργικών προϊόντων.
Τα μέτρα χρηματοδοτούνται
αποκλειστικά με εθνικά κεφάλαια και συνίστανται
σε μέτρα τύπου αγροτικής ανάπτυξης (μέτρα που
Γεωργοοικονομικά