ΑΓΡΟΤΗΣ
•
51
Η καλλιέργεια της φραγκοσυκιάς
(παπουτσοσυκιάς)
Mάρκος Mάρκου
Λειτουργός Γεωργίας
στο Tμήμα Γεωργίας
Γενικά χαρακτηριστικά και φυσιολογία φυτού
Ευδοκιμεί σε θερμές και ηλιόλουστες περιοχές, χωρίς
ιδιαίτερη προτίμηση στο έδαφος, αρκεί αυτό να μην
είναι υγρό και να έχει καλή αποστράγγιση. Eυδοκιμεί,
δηλαδή, σε βραχώδεις, πετρώδεις, αμμώδεις ή ξηρές
τοποθεσίες, σε αβαθή ή μετρίου βάθους εδάφη, φτωχά
σε οργανική ύλη, όξινα ή ελαφρώς αλκαλικά. Μπορεί
να καλλιεργηθεί σε βουνοπλαγιές ή όπου άλλη καλλιέρ-
γεια είναι δύσκολο έως αδύνατο να καλλιεργηθεί.
Η ανάπτυξή της σε βραχώδη και άγονα εδάφη επιτυγ-
χάνεται χάρη στο ισχυρό ριζικό σύστημα που διαθέτει
και που σιγά-σιγά προκαλεί διάσπαση και αποσάθρω-
ση των πετρωμάτων του εδάφους. Είναι φυτό ανθεκτι-
κό στην ξηρασία και έχει την δυνατότητα να αποθηκεύει
νερό στους ιστούς του όταν αυτό είναι διαθέσιμο. Η πα-
πουτσοσυκιά μπορεί να αξιοποιεί και την ατμοσφαιρική
υγρασία αφού την απορροφά και τη μετατρέπει σε νερό
στους ιστούς της. Η προσφορά της φραγκοσυκιάς είναι
τεραστία τόσο στον άνθρωπο όσο και στα ζώα τα οποία
την αναζητούν τόσο τους καλοκαιρινούς όσο και τους
χειμερινούς μήνες.
Η φραγκοσυκιά ως δένδρο είναι άφυλλο. Τα φύλλα
της έχουν μετατραπεί σε αγκάθια. Είναι μικρά, βε-
λονοειδή, σκληρά, μυτερά όργανα και επιτυγχάνουν
δύο στόχους, πρώτο μειώνουν τη διαπνοή ώστε να
μη χάνεται το αποταμιευμένο νερό, και δεύτερο πα-
ρέχουν προστασία από τα φυτοφάγα ζώα. Οι βλαστοί
της φραγκοσυκιάς είναι φυλλοειδώς πεπλατυσμένοι.
Περιέχουν μεγάλες ποσότητες νερού για να αντέχουν
στις ξηρασίες. Μοιάζουν, δηλαδή, με σαρκώδη φύλλα,
εξ ου και ο όρος βλαστοπαχύφυτα, αλλά είναι βλα-
στοί με λειτουργικές ιδιότητες φύλλων, μήκους 20-50
εκατοστών, πλάτους 10-20 εκατοστών και καλύπτο-
νται από κηρώδες στρώμα. Αρχικά είναι άκρως ευ-
αίσθητοι, προοδευτικά όμως αυξάνονται σε μέγεθος
και τελικά αποκτούν ινώδη (ξυλώδη) υπόσταση, για
Η
φραγκοσυκιά με επιστημονικό όνομα
Opuntia ficus-indica
είναι γνωστή στην Κύπρο ως παπουτσο-
συκιά. Είναι κάκτος (παχύφυτο), πολυετής, με βλαστό όρθιο. Στη χώρα μας απαντάται ημιαυτοφυής
και πολλές φορές αυτοφυής. Η φραγκοσυκιά κατάγεται από το Μεξικό και μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από
τους Ισπανούς το 1523, όταν ο Fernando Cortes κατέλαβε το Μεξικό. Στις μεσογειακές χώρες διαδόθηκε
πολύ γρήγορα για τους γλυκούς και εύγευστους καρπούς της.
Αφιέρωμα