ΑΓΡΟΤΗΣ
•
41
πατάτες που παράγονται οψιμότερα όπου ο κίνδυνος
παγετού είναι μειωμένος.
Η
χαλαζόπτωση
είναι άλλος ένας παράγοντας που
προκαλεί ζημιά στη γεωργική παραγωγή, ιδιαίτε-
ρα όταν δεν συμβαίνει ταυτόχρονα με βροχόπτω-
ση. Πολύ ευάλωτες σε χαλαζοπτώσεις, την περίοδο
Απριλίου-Ιουνίου, είναι οι καλλιέργειες φυλλοβόλων
και αμπελιών που καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της
ορεινής και ημιορεινής ζώνης. Επειδή η εμφάνιση του
προϊόντος είναι καθοριστικός παράγοντας για τις προ-
οπτικές αμειπτικής εμπορίας του, το κάθε κτύπημα σε
αυτό αποβαίνει επιζήμιο και εκμηδενίζει την εμπορική
του αξία. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται συνεχής
αύξηση των περιστατικών χαλαζόπτωσης. Μέχρι και
το 2000 ο ετήσιος μέσος όρος αποζημιώσεων για τα
φυλλοβόλα ήταν €600.000 ενώ για την περίοδο από
το 2000 και έπειτα υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο
ευρώ. Αντίστοιχα, οι διαχρονικές μέσες ετήσιες ζημιές
των αμπελιών είναι γύρω στις €350.000-€400.000, τη
στιγμή που ο κυπριακός αμπελώνας έχει συρρικνωθεί
σε ποσοστό άνω του 50% από το 2004.
Μικρότερης σημασίας κίνδυνοι που καλύπτει ο ΟΓΑ
είναι η
πλημμύρα
, ο
καύσωνας
, η
ανεμοθύελλα
,
η
βροχή
, η
υδαρής κηλίδα
, οι
δυσμενείς καιρικές
συνθήκες
κατά το στάδιο της άνθησης και ο
ξηρός
άνεμος
.
Πέρα από το ασφαλιστικό σχέδιο του ΟΓΑ, όπου κα-
λύπτονται συγκεκριμένα προϊόντα και κίνδυνοι, και η
αποζημίωση είναι υποχρεωτικό από τον Νόμο να χο-
ρηγηθεί στους δικαιούχους μέσα στο έτος της ζημιάς,
υπάρχουν και κάποια σχέδια Κρατικών Ενισχύσεων
που λειτουργούν συμπληρωματικά με αυτό. Τα κυρι-
ότερα είναι:
Το Εθνικό Πλαίσιο Χορήγησης Κρατικών Ενι-
σχύσεων για Αντιστάθμιση Ζημιών στον Τομέα
της Γεωργίας,
το οποίο καλύπτει ζημιές στη γεωργι-
κή παραγωγή ή στα μέσα παραγωγής και κινδύνους
που δεν είναι ενταγμένα στο ασφαλιστικό σχέδιο του
ΟΓΑ. Προϋπόθεση είναι το επίπεδο των ζημιών να εί-
ναι τουλάχιστον 30% στο σύνολο των ομοειδών καλ-
λιεργειών ή ζώων ή εγκαταστάσεων ενός παραγωγού
από αναγνωρισμένο ζημιογόνο αίτιο, σε αντίθεση με
το σχέδιο του ΟΓΑ όπου μπορεί να αποζημιωθεί ακό-
μα και μεμονωμένο τεμάχιο. Ταυτόχρονα, η απώλεια
του 30% πρέπει να επιβεβαιώνεται και σε επίπεδο ευ-
ρύτερης περιοχής. Μια άλλη διαφορά είναι ότι η απο-
ζημίωση του Εθνικού Πλαισίου χορηγείται 3-4 χρόνια
μετά τη ζημιά, εφόσον ληφθούν τα επίσημα στοιχεία
από τη Στατιστική Υπηρεσία, ληφθεί η σχετική πολιτι-
κή απόφαση από την Κυπριακή Δημοκρατία, εξευρε-
θούν οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι και εξασφαλισθεί
η συγκατάθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Εθνικό Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων
για
επαναδραστηριοποίηση πληγέντων αγροτών και για
αποκατάσταση του περιβάλλοντος σε περιοχές που
κηρύσσονται ως πληγείσες από πυρκαγιές.
Έκτακτα σχέδια Κρατικών Ενισχύσεων
όπως
η ανομβρία του 2008 και η έκρηξη στη Ναυτική Βάση
στο Μαρί το 2011.
Μέσα στην αναστάτωση και τη δυσπραγία που προ-
καλούν οι συνεχείς ζημιές, ο ρόλος του κράτους ήταν
και παραμένει σημαντικός στη στήριξη των γεωργών.
Οι δυνατότητες όμως αυτές δεν είναι ανεξάντλητες.
Από τη μια είναι οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευ-
ρωπαϊκής Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις στον
γεωργικό τομέα, όπου τίθενται αυστηρές προϋπο-
θέσεις που κάθε κράτος μέλος οφείλει να ακολουθεί
απαρέκκλιτα (η παροχή κρατικών ενισχύσεων έξω
από τις γραμμές αυτές είναι μια πρακτική που ανήκει
οριστικά στο παρελθόν) από την άλλη είναι και οι εκά-
στοτε δημοσιονομικές δυνατότητες του κράτους.
Σε αυτές τις συνθήκες, το κράτος και όλοι του οι δι-
απιστευμένοι φορείς θα συνεχίσουν να καταβάλλουν
κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να στηρίξουν
τη δύσκολη προσπάθεια επιβίωσης των Kυπρίων γε-
ωργών, χωρίς να παραγνωρίζονται οι περιορισμοί και
τα οικονομικά δεδομένα.
Eικόνες 1 & 2:
Aνομβριόπληκτα σιτηρά
