16
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
πής θα πρέπει να απολυμαίνονται σε τακτά χρο-
νικά διαστήματα σε εμπορική χλωρίνη ή άλλο
απολυμαντικό, για να περιορίζεται ο κίνδυνος με-
τάδοσης του ιού από κόνδυλο σε κόνδυλο μέσω
μολυσμένων φυτικών χυμών.
Η χρήση εντομοκτόνων, ακόμη και στα πολύ αρ-
χικά στάδια της φυτείας, έχει αποδειχθεί ως ημί-
μετρο στον περιορισμό του ιού. Η αναποτελε-
σματικότητα της εφαρμογής των εντομοκτόνων
οφείλεται σε δύο λόγους: (α) Ο χρόνος απόκτη-
σης του ιού από τα έντομα φορείς και η μετάδοση
του στο φυτό είναι πολύ σύντομος, που διαρκεί
από δευτερόλεπτα μέχρι μερικά λεπτά και κανέ-
να από τα υφιστάμενα εντομοκτόνα δεν ενεργεί
τόσο ακαριαία, που να προλαμβάνει να σκοτώσει
τις αφίδες πριν μεταδώσουν τον ιό στο φυτό. (β)
Οι αφίδες αποκτούν και μεταδίδουν τόσο γρήγορα
τον ιό, χωρίς να απαιτείται να αποικίσουν το φυτό
ξενιστή.
Παρόλο που η χρήση εντομοκτόνων δεν επιφέρει
τα επιθυμητά αποτελέσματα, η μείωση του πλη-
θυσμού των αφίδων αναμένεται να περιορίσει σε
κάποιο βαθμό τη συχνότητα της προσβολής. Θα
πρέπει να γίνεται εναλλαγή εντομοκτόνων με δι-
αφορετική χημική ομάδα, αφού ελαχιστοποιεί τον
κίνδυνο ανάπτυξης ανθεκτικότητας από πληθυ-
σμούς της αφίδας. Για το σωστό χρόνο εφαρμογής
εντομοκτόνων, συνιστάται η παρακολούθηση των
πληθυσμών της αφίδας με την τοποθέτηση κολ-
λητικών παγίδων περιμετρικά και εντός της φυτεί-
ας. Η εφαρμογή των εντομοκτόνων θα πρέπει να
γίνεται ταυτόχρονα με τις πρώτες παγιδεύσεις και
στην περίπτωση της παραγωγής ντόπιου πατα-
τοσπόρου οι ψεκασμοί θα πρέπει να συνεχιστούν
μέχρι την καταστροφή του φυλλώματος. Στην Κύ-
προ, έντονη δραστηριότητα της αφίδας, παρα-
τηρείται συνήθως από τις αρχές καλοκαιριού. Σε
πατατοφυτείες όπου καταστρέφεται το φύλλωμα
ή εκριζώνονται πριν τον Μάιο δεν αντιμετωπίζουν
ή αντιμετωπίζουν πολύ λιγότερα προβλήματα σε
σχέση με αυτές που εκριζώνονται αργότερα.
Άλλα καλλιεργητικά μέτρα που μπορούν να λη-
φθούν για περιορισμό της μετάδοσης του ιού στις
φυτείες μπορούν να είναι:
Καταστροφή φυτών εθελοντών:
Τα φυτά
εθελοντές αποτελούν πηγή προέλευσης του μο-
λύσματος και γι’ αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται
μέτρα αντιμετώπισής τους. Μέρος των φυτών εθε-
λοντών αφαιρούνται από το αγροτεμάχιο με βαθιά
κατεργασία του εδάφους. Η καταπολέμησή τους
γίνεται με την εφαρμογή εγκεκριμένου ζιζανιοκτό-
νου, ενώ η αγρανάπαυση αποτελεί ακόμη μία μέ-
θοδο αντιμετώπισής τους.
Καταστροφή των ζιζανίων:
Τα ζιζάνια αποτε-
λούν επίσης πηγή προέλευσης του μολύσματος
και θα πρέπει να καταστρέφονται με κατεργασία
εδάφους ή/και με τη χρήση προφυτρωτικών ζι-
ζανιοκτόνων, ενώ για τα ζιζάνια που βρίσκονται
περιμετρικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ζιζανι-
οκτόνα διασυστηματικής δράσης και επαφής.
Τοποθέτηση φυτών «φρουρών» συνορια-
κά του αγροτεμαχίου:
Είναι αποδεδειγμένο ότι,
φυτά, που δεν είναι ξενιστές του PVY, όπως τα
σιτηρά τα οποία εγκαθίστανται περιμετρικά της
φυτείας/αγροτεμαχίου παρέχουν επιπρόσθετη
προστασία στη φυτεία από μολύνσεις από τον ιό
PVY. Οι αφίδες που μεταναστεύουν από μια φυ-
τεία σε κάποια άλλη προσγειώνονται στα πρώτα
φυτά που βρίσκουν μπροστά τους. Στην προσπά-
θεια τους να ανιχνεύσουν τα φυτά «φρουρούς»
χάνουν τον ιό που διατηρούν στο στιλέτο τους και
επομένως χάνουν τη μεταδοτική τους ικανότητα,
με αποτέλεσμα να μην μεταφέρουν τον ιό στην
πατατοφυτεία. Νοείται ότι η μέθοδος αυτή είναι
αποτελεσματική όταν ο ιός δεν προϋπάρχει στη
φυτεία.
Απομάκρυνση προσβεβλημένων φυτών:
Τα φυτά που παρουσιάζουν έκδηλα συμπτώματα
προσβολής από την ίωση PVY πρέπει να εκριζώ-
νονται και να απομακρύνονται έγκαιρα από τη φυ-
τεία και με ιδιαίτερη προσοχή, καθότι αποτελούν
εστία μόλυνσης για τα υπόλοιπα φυτά.
Περιορισμός των άσκοπων δραστηριοτή-
των:
Οι άσκοπες δραστηριότητες και προσελεύ-
σεις των ανθρώπων εντός της φυτείας ενθαρρύ-
νουν τη μετάδοση του ιού με μηχανικό τρόπο και
γι’ αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται.
Επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών
: Υπάρχουν
ποικιλίες πατάτας οι οποίες κατέχουν μερική ή
υψηλή ανθεκτικότητα στην ίωση PVY. Οι ποικιλί-
ες αυτές δεν επιτρέπουν στον ιό να εισέλθει στο
φυτό ή περιορίζουν την αναπαραγωγική ικανότη-
τά τους. Η αδυναμία των ποικιλιών αυτών είναι ότι
δεν διαθέτουν καθολική ανθεκτικότητα για όλες τις
μορφές του ιού, ενώ αρκετές από αυτές δεν είναι
εμπορικά διαδεδομένες ποικιλίες.
