14
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 7
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 1
ΓΕΩΡΓIΑ
Ελένη Χριστοδουλίδου
Λειτουργός Γεωργίας Α’
Τμήμα Γεωργίας
Το ιπποφαές
ποσότητα φερομόνης η οποία προσελκύει το αρσενικό.
Στη συνέχεια, το αρσενικό δεν εντοπίζει το θηλυκό για τη
σύζευξη.
Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται σε πολλές χώρες με μεγάλη
επιτυχία όπως στη Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία, ΗΠΑ,
Αυστρία, Κροατία, Ουκρανία, Ελλάδα και Τουρκία. Στη
Γερμανία, Ελβετία και νότιο Ιταλία, εφαρμόζεται από το
50% των παραγωγών οινοποιήσιμων αμπελιών, χωρίς να
γίνεται χρήση συμβατικών εντομοκτόνων. Στις περιπτώσεις
όπου κρίνεται απαραίτητος ο περεταίρω περιορισμός του
πληθυσμού του εντόμου τότε χρησιμοποιείται Βάκιλος
Θουριγγίας.
Στον τόπο μας η μέθοδος έχει δοκιμαστεί πειραματικά από
το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών το 2004 και ακολούθως
σε ευρεία κλίμακα από το Τμήμα Γεωργίας το 2009 σε
έκταση 500 δεκαρίων. Από τη χρήση της μεθόδου αυτής
έχουν εξαχθεί χρήσιμα συμπεράσματα, και η μέθοδος
αυτή ακολουθείται σήμερα από αρκετούς αμπελουργούς
οι οποίοι δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι με τα
αποτελέσματά της.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου
• 100% φιλική προς το περιβάλλον, τον χρήστη και τον
καταναλωτή.
• Δεν γίνεται χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων για
τον έλεγχο του πληθυσμού του εντόμου.
• Μπορεί να εφαρμοστεί και σε αμπελώνες ενταγμένους
στο σύστημα της βιολογικής γεωργίας.
• Είναι μέθοδος φιλική προς τους ωφέλιμους οργανισμούς
εντός των αμπελώνων.
• Είναι εύκολη στην εφαρμογή, με απλή εφαρμογή -
δέσιμο των εξατμιστήρων.
• Οι εξατμιστήρες με τη φερομόνη έχουν διάρκεια δράσης
μέχρι και έξι μήνες.
Μειονεκτήματα της μεθόδου
• Η υψηλή τιμή των εξατμιστήρων ανεβάζει το κόστος
παραγωγής.
• Στους βιολογικούς αμπελώνες σε περιπτώσεις υψηλών
πληθυσμών του εντόμου ίσως χρειαστεί επέμβαση με
βάκιλο ή άλλα βιολογικά σκευάσματα.
• Για να είναι αποτελεσματική η μέθοδος απαιτείται μεγάλη
και συμπαγής έκταση (ελάχιστο δύο εκτάρια).
• Δεν μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά σε περιοχές
όπου πνέουν συχνοί και δυνατοί άνεμοι.
Είναι δίοικο φυτό, έχει δηλαδή ξεχωριστά αρσενικά και
θηλυκά φυτά και φέρει αγκάθια. Ο καρπός έχει χρώμα
πορτοκαλοκίτρινο έως πορτοκαλί.
Εδαφοκλιματολογικές συνθήκες
Το ιπποφαές δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε έδαφος αλλά
προτιμά εδάφη τα οποία έχουν καλή αποστράγγιση και pH το
οποίο κυμαίνεται από 5 έως 8. Ευδοκιμεί και σε πολύ φτωχά
εδάφη. Είναι ανθεκτικό σε υψηλή αλατότητα εδάφους.
Αντέχει στην ξηρασία αν και αποδίδει καλύτερα εάν έχει
ικανοποιητική άρδευση. Κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης
του φυτού η άρδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική μέχρι να
ξεκινήσουν οι ρίζες να αναπτύσσονται. Η άρδευση μπορεί
να εφαρμοστεί με σταγόνες κοντά στον λαιμό του φυτού.
Το ιπποφαές είναι ανθεκτικό σε χαμηλές θερμοκρασίες
που μπορεί να φθάσουν τους -40°C, αλλά και σε υψηλές
θερμοκρασίες που μπορεί να φθάσουν τους 40°C. Το έντονο
φως ευνοεί το φυτό και την καρποφορία του. Παρόλα αυτά,
το καλοκαίρι λόγω της έντονης ηλιοφάνειας σε συνδυασμό
με τις υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να παρουσιαστούν
εγκαύματα στους καρπούς καθώς και στα φύλλα. Οι πολύ
υψηλές θερμοκρασίες δρουν, επίσης, ανασταλτικά στην
ανάπτυξη του φυτού.
Εγκατάσταση φυτείας
Πριν από τη φύτευση θα πρέπει να γίνει ανάλυση
εδάφους για να μπορέσει να καθοριστεί το πρόγραμμα
λίπανσης για την καλλιέργεια. Το έδαφος θα πρέπει να
καλλιεργηθεί και θα πρέπει να καταστραφούν τυχόν
ζιζάνια που υπάρχουν πριν γίνει η εγκατάσταση της
φυτείας. Σε περίπτωση που κριθεί ότι είναι απαραίτητη
η προσθήκη οργανικής ουσίας, θα πρέπει να γίνει
ενσωμάτωση καλά χωνεμένης κοπριάς στο έδαφος ή
μπορεί να εφαρμοστεί και χλωρή λίπανση.
Κατά τη φύτευση θα πρέπει να γίνει κατάλληλη διάταξη
φυτών ούτως ώστε να φυτευτεί και ικανοποιητικός
αριθμός αρσενικών φυτών για να εξασφαλίζεται η
επικονίαση και κατ’ επέκταση ικανοποιητική καρποφορία.
Οι αποστάσεις φύτευσης κυμαίνονται από 100 - 150
εκατοστά μεταξύ των φυτών στην ίδια γραμμή και από
400 - 600 εκατοστά μεταξύ των γραμμών φύτευσης.
Οι αποστάσεις αυτές εξασφαλίζουν καλό αερισμό των
φυτών και αποφεύγεται η σκίαση η οποία μπορεί να
επηρεάσει την παραγωγή. Επίσης, οι αποστάσεις αυτές
διευκολύνουν τις καλλιεργητικές φροντίδες καθώς και
τη συγκομιδή.
Το ιπποφαές ή στα αγγλικά Sea-buckthorn ανήκει στην οικογένεια Eleagnaceae, με επιστημονική ονομασία
Hippophae
rhamnoides L
. Είναι θάμνος πολυετής, φυλλοβόλος με πολύ σκληρό ξύλο και ύψος που κυμαίνεται από 0,5 έως
και 6 μέτρα. Έχει πλούσιο και δυνατό ριζικό σύστημα με έντονες διακλαδώσεις. Οι ρίζες του έχουν την ιδιότητα να
σχηματίζουν οζίδια λόγω της συμβίωσής τους με ακτινοβακτήρια του γένους Frankia, και με τον τρόπο αυτό το φυτό έχει
τη δυνατότητα να δεσμεύει ατμοσφαιρικό άζωτο.