10
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 7
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 1
ΓΕΩΡΓIΑ
Άμφισσας ή Βολιώτικη (κονσερβολιά)
Είναι μεγαλόκαρπη, επιτραπέζια ελληνική ποικιλία
ελιάς γνωστή με διάφορα ονόματα όπως «Χοντροελιά»,
«Κονσερβολιά» και «Μαυροελιά». Η εμπορική ονομασία
που επικράτησε είναι η «Αμφίσσης». Είναι αρκετά ζωηρό και
παραγωγικό δέντρο. Σε γόνιμα αρδευόμενα εδάφη με καλή
αποστράγγιση η παραγωγή ξεπερνά τα 100 κιλά καρπού ανά
δέντρο ηλικίας πέρα των 12 χρονών. Η ποικιλία παρουσιάζει
καλή αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες και ευδοκιμεί
μέχρι τα 600 μέτρα υψόμετρο με καλύτερη προσαρμογή σε
αργιλοασβεστώδη και αργιλοαμμώδη εδάφη. Δέντρα που
καλλιεργούνται στις ημιορεινές περιοχές παρουσιάζουν
βελτιωμένη ποιότητα καρπού που υπερέχει σε χρώμα,
άρωμα και γεύση. Είναι δέντρο ύψους 6-10 μέτρων και
διαμέτρου κόμης 5-8 μέτρα, ορθόκλαδο, ωστόσο με το
κλάδεμα περιορίζεται η ορθόκλαδη ανάπτυξή του. Ο καρπός
είναι μεγάλος 5,5 - 8 γραμμάρια ελλειπτικός έως ωοειδής,
με κουκούτσι μεγάλο και ελλειπτικό. Ωριμάζει από τα μέσα
Νοεμβρίου μέχρι και τον Φεβρουάριο. Η σχέση σάρκας
προς πυρήνα είναι κοντά στο 10:1. Το χρώμα του καρπού
κατά την ωρίμανση μετατρέπεται από ζωηρό πράσινο σε
κοκκινωπό και στην πλήρη ωρίμανση σε κυανόμαυρο.
Η σάρκα είναι κάπως σκληρή στα ξηρότερα εδάφη και
μαλακότερη στα γόνιμα και υγρά εδάφη. Η περιεκτικότητα
σε λάδι είναι περίπου 16%, ανάλογα με την περιοχή και τις
επικρατούσες συνθήκες.
Θεωρείται η καλύτερη ποικιλία
για την παρασκευή βρώσιμων ελιών, τόσο πράσινων όσο
και μαύρων
. Ο καρπός προσβάλλεται εύκολα από τον
δάκο, τον πυρηνοτρήτη και τον ρυγχίτη, ενώ το δέντρο
δείχνει μεγάλη ευπάθεια στο βερτιτσίλιο το οποίο πολλές
φορές προκαλεί τόσο μεγάλες ζημιές με αποτέλεσμα να
ξηραίνονται ολόκληρα δέντρα.
Καλαμών ή Καλαματιανή
Είναι ελληνική μεγαλόκαρπη, επιτραπέζια ποικιλία και
καλλιεργείται κυρίως γύρω από την πόλη της Καλαμάτας
από όπου πήρε και το όνομά της. Είναι δέντρο ορθόκλαδο,
μετρίου ύψους με ζωηρή βλάστηση. Τα φύλλα είναι
πολύ πλατιά, σκληρά με κυματοειδή και αναδιπλωμένα
άκρα, με την πάνω επιφάνεια βαθυπράσινη και την κάτω
σταχτοπράσινη. Ο καρπός είναι μεγάλος 5 - 6 γραμμαρίων,
μυτερός και καμπυλωτός στη βάση με σάρκα σκληρή
και ασπροïώδη. Το κουκούτσι είναι μεγάλο, μακρουλό
και κυρτωμένο όπως και ο καρπός. Η σχέση σάρκας
προς πυρήνα είναι 8-10:1. Ο καρπός ωριμάζει κατά τους
μήνες Νοέμβριο με Δεκέμβριο, το χρώμα του κατά την
ωρίμανση από ανοιχτοπράσινο γίνεται σκούρο μαύρο,
το οποίο και διατηρείται κατά την κονσερβοποίηση. Η
ποικιλία δίνει καρπούς με περιεκτικότητα σε λάδι 17-19%,
άριστης ποιότητας. Αξιοποιείται, επίσης, για την παραγωγή
εξαιρετικής ποιότητας επιτραπέζιας μαύρης ελιάς. Είναι
ανθεκτική και μέτρια παραγωγική ποικιλία, απαιτητική σε
νερό αλλά με καλή αντοχή στην αλατότητα του εδάφους.
Στην ποικιλία αυτή συστήνεται αυστηρό κλάδεμα τις
χρονιές που προβλέπεται μεγάλη παραγωγή για αποφυγή
μικροκαρπίας. Καλλιεργείται σε υψόμετρο μέχρι 600 μέτρα.
Καλύτερη ποιότητα καρπού εξασφαλίζεται από ελαιόδεντρα
των ημιορεινών περιοχών. Είναι ανθεκτική στο κυκλοκόνιο,
την καρκίνωση της ελιάς και τον δάκο, και μέτρια ανθεκτική
στη βερτιτσιλίωση.
Μανζανίλο
Είναι ισπανική μεγαλόκαρπη, επιτραπέζια ποικιλία,
πολύ παραγωγική αλλά παρουσιάζει το φαινόμενο της
παρενιαυτοφορίας. Είναι δέντρο ορθόκλαδο, αναπτύσσει
ζωηρή βλάστηση και μέτριο ύψος. Τα φύλλα της είναι
στενά, μέτρια, λογχοειδή και επιμήκη, ο καρπός σφαιρικός
μέσου βάρους 4 - 5,5 γραμμαρίων και μοιάζει με μικρό
μήλο από όπου πήρε και το όνομα της. Το χρώμα της
είναι στιλπνό πράσινο το οποίο κατά την ωρίμανση γίνεται
μαύρο. Είναι ποικιλία διπλής χρήσης, χρησιμοποιείται
για κονσερβοποίηση πράσινων και μαύρων ελιών και για
λάδι, η περιεκτικότητά της σε λάδι είναι κοντά στο 12%.
Καλλιεργείται τόσο στα πεδινά όσο και σε ημιορεινές
περιοχές. Δεν αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ
σε ασβεστώδη εδάφη παρουσιάζει έντονη χλώρωση.
Προσβάλλεται εύκολα από το βερτιτσίλιο, τον δάκο, τον
πυρηνοτρήτη και τον ρυγχίτη.
Πικουάλ
Είναι αρκετά παραγωγική, ισπανική ποικιλία η οποία
στον τόπο μας άρχισε να καλλιεργείται συστηματικά
μετά το 1985. Είναι μεσόκαρπη, μεσοπρώιμη ποικιλία με
ελαιοπεριεκτικότητα άνω του 21%. Τα δέντρα της ποικιλίας
αυτής είναι ορθόκλαδα, μετρίου ύψους με φύλλα μετρίου
μεγέθους, επιμήκη, ανοιχτοπράσινα στο πάνω μέρος. Ο
καρπός που παράγει είναι σφαιρικός έως ωοειδής, με
πρασινωπό χρώμα και μαύρο στιλπνό κατά την ωρίμανση.
Χρησιμοποιείται κυρίως ως ελαιοποιήσιμη ποικιλία αλλά
και ως επιτραπέζια. Το λάδι της παρουσιάζει μεγάλη
σταθερότητα και δεν οξειδώνεται εύκολα λόγω του υψηλού
ποσοστού ολεïκού οξέος που περιέχει. Είναι ανθεκτική στην
ανθράκωση, αλλά προσβάλλεται εύκολα από τον δάκο, τον
πυρηνοτρήτη, τον ρυγχίτη, το κυκλοκόνιο και το βερτιτσίλιο.
Αντέχει στους ανέμους γι’ αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί
και ως ανεμοθραύστης. Είναι ανθεκτική στο ψύχος, την
αλατότητα και την υπερβολική υγρασία αλλά ευαίσθητη
στην ξηρασία και τα ασβεστώδη εδάφη.
Άλλες ποικιλίες που καλλιεργούνται σε μικρούς αριθμούς
στον τόπο μας και έχουν κάποια εμπορική αξία είναι
οι επιτραπέζιες Κορτάλ ή Σεβιλλάνο και Κούκο και οι
ελαιοποιήσιμες Σαντ Αγκουστίνο, Ασκολάνα, Πισιολίν,
Καρολέα, Χοτζίπλανκα και άλλες. Τα τελευταία χρόνια
αποκτούν ενδιαφέρον νέοι κλώνοι και ποικιλίες που
προσαρμόζονται καλύτερα στο σύστημα πυκνής φύτευσης.
Τέτοιες είναι η Arbequina i-18, η Arbosana i-43, ο κλώνος
της κορωνέικης Κορωνέικη i-38, ενώ πρόσφατα έγιναν
διαθέσιμες και η Chiquitita και Vos one.
