22
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 5
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Νομικό πλαίσιο
Οι περί Ζωοτροφών και Προσθετικών των Ζωοτροφών
( Έλεγχος Ποιότητας, Προμήθειας και Χρήσεως) Νόμοι του
1993 έως το 2007 και οι σχετικοί Εθνικοί και Κοινοτικοί
Κανονισμοί ρυθμίζουν θέματα που αφορούν την εισαγωγή,
παρασκευή, συσκευασία, σήμανση, εμπορία και χρήση όλων
των ζωοτροφών, αυτούσιων προσθετικών και προμιγμάτων,
την εγγραφή και έγκριση εγκαταστάσεων και ενδιάμεσων
κ.ά. Εξαίρεση αποτελούν οι φαρμακούχες ζωοτροφές που
ελέγχονται από το Τμήμα Κτηνιατρικών Υπηρεσιών με βάση
τον περί Κτηνιατρικών Φαρμακευτικών Προϊόντων Νόμο
10(Ι) του 2006.
Αρμόδια Αρχή
Το Τμήμα Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος είναι η αρμόδια Αρχή
εφαρμογής της νομοθεσίας για τη διατροφή των ζώων. Ο
Κλάδος Αγροχημικών και Ζωοτροφών είναι επιφορτισμένος
με την εφαρμογή της περί Ζωοτροφών Νομοθεσίας.
Οι Επιθεωρητές της αρμόδιας Αρχής διαθέτουν την
απαιτούμενη από τη νομοθεσία εκπαίδευση και εμπειρία
και πραγματοποιούν επιθεωρήσεις σε όλη την Κύπρο.
Εξυπηρετούν, επίσης, τα σημεία εισόδου στα λιμάνια
Λάρνακας, Λεμεσού, Βασιλικού και το αεροδρόμιο
Λάρνακας, τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις
ελέγχου και είναι τα μόνα από τα οποία επιτρέπεται η
είσοδος οποιασδήποτε ζωοτροφής στη Δημοκρατία.
Βασικοί στόχοι των ελέγχων
Όπως έχει αναφερθεί και πιο πάνω, οι έλεγχοι των
ζωοτροφών γίνονται σύμφωνα με την κοινοτική και
την εθνική νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων
και της καλής διαβίωσης των ζώων. Περιλαμβάνουν
δειγματοληψίες βάσει του Εθνικού Προγράμματος Ελέγχου
Ζωοτροφών, αλλά και εκτός προγράμματος, όταν υπάρχουν
έστω και υπόνοιες για μη ασφαλείς ζωοτροφές. Επίσης,
γίνονται έλεγχοι κατά την άφιξη ζωοτροφών από την ΕΕ και
από τρίτες χώρες.
Με τους ελέγχους επιδιώκεται βασικά:
1. Να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες εισαγωγής
μολυσματικών παραγόντων, ανεπιθύμητων ουσιών,
απαγορευμένων συστατικών ή βιολογικών κινδύνων
(π.χ. μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες,
διοξίνες, μυκοτοξίνες, βαρέα μέταλλα, υπολείμματα
φυτοφαρμάκων κ.λπ.) στη διατροφική αλυσίδα.
2. Να εξασφαλιστεί η καταλληλότητα των ζωοτροφών
και κατ’ επέκταση η ποιότητα των τροφίμων ζωικής
προέλευσης.
3. Η προστασία των συμφερόντων των κτηνοτρόφων και
των καταναλωτών και η δημιουργία προϋποθέσεων
θεμιτών εμπορικών συναλλαγών.
4. Να διαπιστώνεται η τήρηση της νομοθεσίας που αφορά
τις γενετικά τροποποιημένες πρώτες ύλες, τη σήμανση
και την κυκλοφορία των ζωοτροφών.
Οι επίσημοι έλεγχοι πραγματοποιούνται σε εγκαταστάσεις
παραγωγής-αποθήκευσης, σε μονάδες εκτροφής και γενικά
σε όλα τα στάδια, από την πρωτογενή παραγωγή μέχρι και
τη διάθεση στην αγορά και την κατανάλωση από τα ζώα,
όπως, επίσης, και στις αφίξεις από ΕΕ και στις εισαγωγές
από τρίτες χώρες.
Κριτήρια που ακολουθούνται για την κατάρτιση του
προγράμματος ελέγχων
Οι επίσημοι έλεγχοι καλύπτουν όλα τα είδη ζωοτροφών,
πρώτων υλών, συμπληρωματικών ζωοτροφών, αυτούσιων
προσθετικών και προμιγμάτων και περιλαμβάνουν τον
έλεγχο της ταυτότητας, ποιότητας, προέλευσης, της
διαδικασίας παρασκευής, της σήμανσης, της συσκευασίας,
της κυκλοφορίας, της αποθήκευσης καθώς και της χρήσης
των εν λόγω ζωοτροφών. Όλες οι πιο πάνω παράμετροι
καλύπτονται στο ετήσιο πρόγραμμα επιθεώρησης. Ιδιαίτερη
έμφαση δίδεται στον έλεγχο ποιότητας των ζωοτροφών
και προσθετικών των ζωοτροφών και στη διαδικασία
παρασκευής σε σχέση κυρίως με την εγγραφή/έγκριση
εγκαταστάσεων και ενδιάμεσων.
Οι Επιθεωρητές του Κλάδου Ελέγχου Ζωοτροφών
πραγματοποιούν τους παρακάτω τύπους ελέγχων:
1. Έλεγχος της γραπτής δήλωσης (σήμανσης) του υλικού
για να διαπιστωθεί κατά πόσον όλες οι λεπτομέρειες
Οι έλεγχοι των ζωοτροφών στην Κύπρο
Νίκος Ηλία
Λειτουργός Γεωργίας Α΄
Κτηνιατρικές Υπηρεσίες
Η ποιότητα και η υγιεινή των ζωοτροφών, των προσθετικών ουσιών και των προμιγμάτων τους επηρεάζει σε πολύ
μεγάλο βαθμό την ποιότητα και ασφάλεια των παραγόμενων τροφίμων ζωικής προέλευσης. Τα τρόφιμα αυτά καταλήγουν
απευθείας στον καταναλωτή και, λαμβάνοντας υπόψη την ευαισθησία των πολιτών για υψηλά επίπεδα προστασίας
της δημόσιας υγείας, της υγείας των ζώων και του περιβάλλοντος, καθώς και του γεγονότος ότι αρκετές κρίσεις της
διατροφικής αλυσίδας προήλθαν από τη χρήση ακατάλληλων ζωοτροφών, η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και η Κυπριακή
Δημοκρατία με τη σειρά της έχουν θεσπίσει αυστηρούς κανόνες ελέγχων και ιχνηλασιμότητας για όλα τα στάδια
παραγωγής τροφίμων και ζωοτροφών από το χωράφι στο ράφι.
