18
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 5
ΓΕΩΡΓIΑ
Στην Κύπρο, όσον αφορά τη συμμετοχή παραγωγών σε
Ομάδες/Οργανώσεις Παραγωγών, αυτή χαρακτηρίζεται από
υψηλά ποσοστά σε ορισμένους παραγωγικούς κλάδους και
από απουσία οργάνωσης των παραγωγών σε ορισμένους
άλλους, η οποία αφήνει ανεκμετάλλευτη την όποια
δυνατότητα αύξησης της διαπραγματευτικής τους δύναμης
στην αγορά αλλά και οποιοδήποτε άλλο πλεονέκτημα
από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν μέσω αυτών των
οργανωτικών δομών. Οι λόγοι για τους οποίους φαίνεται ότι
η ως τώρα πορεία των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών
δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα είναι ο οξύς
ανταγωνισμός στις διεθνείς αγορές που έχει συντελέσει
στη μείωση των τιμών παραγωγού, η έλλειψη κουλτούρας
σε θέματα συνεργασίας, εμπορίας των προϊόντων και
εμπιστοσύνης στον θεσμό των Ομάδων/Οργανώσεων
Παραγωγών, καθώς και η οικονομική κρίση.
Επιπλέον, ο χαμηλός βαθμός ή η έλλειψη οργάνωσης
σε ορισμένους παραγωγικούς τομείς σημαίνει ότι οι
περισσότεροι παραγωγοί δεν ανήκουν σε Ομάδες/
Οργανώσεις Παραγωγών. Οι εν λόγω παραγωγοί, που
είναι συνήθως οι μικρότεροι, δεν είναι σε θέση ούτε
να επωφεληθούν από τις υπηρεσίες που μπορούν να
παρέχουν οι Ομάδες/Οργανώσεις Παραγωγών, έχουν
πολύ περιορισμένη διαπραγματευτική ισχύ στην αλυσίδα
εφοδιασμού και είναι περισσότερο εκτεθειμένοι σε
κινδύνους που συνδέονται με την παγκοσμιοποίηση της
αγοράς και με την κλιματική αλλαγή.
Τα παραπάνω, καθώς και το γεγονός ότι η οικονομική
κρίση επέφερε πολλά προβλήματα και στον τομέα της
γεωργίας, επιβάλλουν τη συσπείρωση των παραγωγών
σε οργανωμένα σύνολα με σκοπό την αντιμετώπιση των
υφιστάμενων και νέων προκλήσεων που αντιμετωπίζει
ο αγροτικός κόσμος. Έτσι, μέσα στις συνθήκες που
διαμορφώθηκαν και με σκοπό την ενίσχυση της σύστασης
και λειτουργίας των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών,
εντάχθηκε στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α.)
της Κύπρου 2014-2020 το «Μέτρο 9 - Σύσταση Ομάδων
και Οργανώσεων Παραγωγών». Το Μέτρο αποσκοπεί
στην ενθάρρυνση και διευκόλυνση δημιουργίας Ομάδων/
Οργανώσεων Παραγωγών αναγνωρίζοντας ότι μέσα από
τη σωστή λειτουργία τους τα οφέλη για τους παραγωγούς
είναι τεράστια. Το Μέτρο είχε συμπεριληφθεί και στην
προηγούμενη προγραμματική περίοδο.
Η μοναδική ευκαιρία χρηματοδότησης για τις Ομάδες
Παραγωγών όλων των γεωργικών προϊόντων μπορεί να
προέρχεται μέσω του Π.Α.Α. 2014-2020, ενώ, επιπλέον,
παρέχεται η δυνατότητα στήριξης και στις Οργανώσεις
Παραγωγών του τομέα των οπωροκηπευτικών οι οποίες δεν
εφαρμόζουν Επιχειρησιακά Προγράμματα.
Δικαιούχοι είναι αναγνωρισμένες από την αρμόδια Αρχή,
τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας, Ομάδες και
Οργανώσεις Παραγωγών για προϊόντα που διέπονται από την
Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ) των γεωργικών προϊόντων
καθώς και για προϊόντα που δεν περιλαμβάνονται στην ΚΟΑ,
σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1308/2013 καθώς και με
τον περί Αναγνώρισης Οργανώσεων Παραγωγών Γεωργικών
Προϊόντων Νόμο του 2018 (Ν.27(1)/2018). Επίσης, Ομάδες
και Οργανώσεις Παραγωγών οι οποίες είναι αποτέλεσμα
συνένωσης ήδη υπαρχουσών Ομάδων και Οργανώσεων
Παραγωγών δεν είναι δικαιούχοι ενίσχυσης.
Οι δικαιούχοι του καθεστώτος είναι νομικά πρόσωπα
ιδιωτικού δικαίου τα οποία θα πρέπει να πληρούν τους πιο
κάτω όρους:
• Είναι
Ομάδες
και
Οργανώσεις
Παραγωγών
αναγνωρισμένες από την αρμόδια Αρχή, για προϊόντα
που διέπονται από την ΚΟΑ των Γεωργικών Προϊόντων
καθώς και για προϊόντα που δεν περιλαμβάνονται στην
ΚΟΑ σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1308/2013 και για
τις περιπτώσεις όπου δεν προβλέπεται παρόμοια στήριξη
από την αντίστοιχη ΚΟΑ. Νοείται ότι οι Οργανώσεις
Παραγωγών του τομέα των οπωροκηπευτικών που
εφαρμόζουν Επιχειρησιακά Προγράμματα δεν έχουν
δικαίωμα συμμετοχής.
• Λειτουργούν με βάση Επιχειρηματικό Σχέδιο.
• Ανήκουν στην κατηγορία των πολύ μικρών, μικρών και
μεσαίων επιχειρήσεων («ΜΜΕ»), όπως αυτές ορίζονται
στη Σύσταση της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
με ημερομηνία 6/5/2003 και αρ. 2003/361/Ε.
• Έτυχαν αναγνώρισης ως Ομάδα ή Οργάνωση από την
αρμόδια Αρχή μετά από την 1η Ιανουαρίου 2015.
• Οι Ομάδες Παραγωγών οι οποίες στη συνέχεια
αναγνωρίστηκαν
ως
Οργανώσεις
Παραγωγών
εξακολουθούν να είναι δικαιούχοι του Μέτρου.
Απαραίτητο κριτήριο συμμετοχής είναι η υποβολή των
απαραίτητων αποδεικτικών στοιχείων εκ μέρους της Ομάδας
ή Οργάνωσης Παραγωγών ότι είναι αναγνωρισμένη από
την αρμόδια Αρχή και εξακολουθεί να πληροί τα ελάχιστα
κριτήρια αναγνώρισης (ελάχιστος αριθμός παραγωγών
- μελών και ελάχιστος όγκος ή αξία παραγωγής ή όπως
καθορίζονται για κάθε γεωργικό προϊόν ή τομέα γεωργικών
προϊόντων), με βάση τη σχετική εθνική νομοθεσία και ότι
λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις
της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Σε περίπτωση
ανάκλησης της αναγνώρισης της Ομάδας ή Οργάνωσης
Παραγωγών από την αρμόδια Αρχή, η Ομάδα ή Οργάνωση
Παραγωγών παύει να είναι δικαιούχος του Καθεστώτος.
Οι ενισχύσεις θα παρέχονται στις Ομάδες και Οργανώσεις
Παραγωγών ως κατ’ αποκοπήν οικονομική ενίσχυση σε
ετήσιες δόσεις για τα πρώτα πέντε έτη από την ημερομηνία
κατά την οποία αναγνωρίσθηκε η Ομάδα ή η Οργάνωση
Παραγωγών, υπολογιζόμενη με βάση την αξία της ετήσιας
διατεθείσας στο εμπόριο παραγωγής των μελών τους.
Η ποσοστιαία ενίσχυση είναι μειούμενη κατά δύο
μονάδες ανά έτος ξεκινώντας από 10% το πρώτο έτος
και καταλήγοντας στο 2% κατά το πέμπτο έτος. Η ετήσια
ενίσχυση δεν υπερβαίνει τις €100.000 και υπολογίζεται
με βάση την αξία παραγωγής των μελών της Ομάδας ή
Ευθυμία Δεσποτάκη
Λειτουργός Γεωργίας
Τμήμα Γεωργίας
Ενίσχυση σύστασης Ομάδων
και Οργανώσεων Παραγωγών
Οι Ομάδες και οι Οργανώσεις Παραγωγών αποτελούν κατά βάση μια λύση στο πρόβλημα της εμπορίας των γεωργικών
προϊόντων. Μέσω αυτών των οργανωτικών δομών οι παραγωγοί μπορούν να εφαρμόσουν στρατηγικές διείσδυσης στην
αλυσίδα διατροφής, διατηρώντας την ανεξαρτησία τους από τα δίκτυα διανομής και εμπορίας των ιδιωτών εμπόρων.
