31
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 7
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 1
ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Μορφές και παραγόμενα προϊόντα φυσικού λίθου
Ο ασβεστιτικός ψαμμίτης εμφανίζεται σε εναλλασσόμενες
στρώσεις και ως εκ τούτου η εξόρυξή του γίνεται υπό
δύο μορφές: υπό μορφή ογκολίθων και υπό μορφή
λεπτών πλακών. Υπό μορφή ογκολίθων παράγεται από τα
λατομεία του Σχηματισμού Πάχνας και είναι το κύριο είδος
φυσικού λίθου που χρησιμοποιείται παγκύπρια ως δομικός
αλλά κυρίως ως διακοσμητικός. Εξορύσσεται σε μορφή
ογκολίθων από 1Χ1Χ1 μέτρα μέχρι 3Χ3Χ3 κυβικά μέτρα και
μεταποιείται σε διάφορες ανά το παγκύπριο σύγχρονες
βιοτεχνίες εξοπλισμένες με ειδικά πλαίσια κοπής (τελάρα),
παίρνοντας διάφορες μορφές, από μικρά πλακίδια για
επενδύσεις τοιχοποιίας μέχρι ικριώματα ναών κ.λπ.
Ορισμένες βιοτεχνίες είναι εξοπλισμένες με ηλεκτρονικούς
υπολογιστές σχεδιασμού που μπορούν να αποδώσουν
εξειδικευμένα προϊόντα αλλά και πιστά αντίγραφα μνημείων,
σκαλισμάτων, θρησκευτικών συμβόλων κ.λπ. Σε ορισμένες
περιπτώσεις, ογκόλιθοι, κυρίως υποδεέστερης ποιότητας,
χρησιμοποιούνται ως περιφράξεις κατοικιών στην ύπαιθρο.
Κατοικία επενδυμένη με πλακίδια
ασβεστολιθικού ψαμμίτη - Σχηματισμός Πάχνας
Κατοικία επενδυμένη με πλακίδια
από λατομείο στην Τόχνη
Άλλη μορφήφυσικού λίθου που παράγεται είναι η κρητίδα με
την εμπορική ονομασία «κλιμάρα» με χρώμα λευκοκίτρινο
ή φαιοκίτρινο και εμφανίζεται στον Γεωλογικό Σχηματισμό
Πάχνας, και πιο συγκεκριμένα στα χωριά Πραστειό –
Αυδήμου, Πάνω Κυβίδες και Σωτήρα. Πρόκειται για υλικό
το οποίο εξορύσσεται σε μορφή λεπτών πλακών πάχους
15-25 εκατοστών και είναι δυνατό να τύχει περιορισμένης
επεξεργασίας κοπής.
Το υλικό αυτό χρησιμοποιείται αποκλειστικά για δημιουργία
πλακόστρωτων χώρων ή και για επένδυση εξωτερικών
δαπέδων, κυρίως σε σύγχρονες πολυτελείς οικοδομές.
Λατομείο «κλιμάρας» δυτικής ορεινής περιοχής Λεμεσού
Άλλη μορφή είναι η πυριτιωμένη κρητίδα και η συμπαγής
κρητίδα με εμπορική ονομασία του τόπου παραγωγής της,
όπως π.χ. «Πέτρα Αγίας Άννας», «Πέτρα των Λευκάρων» και
«Πέτρα των Λυμπιών» ανάλογα με την τοποθεσία εμφάνισής
της στον Σχηματισμό Λευκάρων. Πρόκειται για τις πέτρες
σε εναλλασσόμενες στρώσεις με μάργες και εξορύσσονται
σε μέγεθος 50Χ22 εκατοστών. Αυτές οι μορφές φυσικού
λίθου χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία πλακόστρωτων
παραδοσιακών χώρων, για επένδυση εξωτερικών δαπέδων,
εξωτερικής ή εσωτερικής τοιχοποιίας, και για την
αναπαλαίωση υφιστάμενων παραδοσιακών οικιών ή χώρων
συνήθως στις περιοχές παραγωγής του λίθου αυτού.
Πλακόστρωτος χώρος με κλιμάρα από περιοχή της ορεινής Λεμεσού
Περίφραξη με ογκόλιθους
