17
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 3
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ.
999/2001 οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες εφαρμόζουν
προγράμματα πρόληψης και επιτήρησης της Σπογγώδους
Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών στα οποία περιλαμβάνονται
η συστηματική επιτήρηση, η απαγόρευση χρήσης
μεταποιημένων ζωικών πρωτεϊνών στη διατροφή των
μηρυκαστικών και η αφαίρεση και καταστροφή των Υλικών
Ειδικού Κινδύνου (SRM). Το 2001 ξεκίνησε το πρόγραμμα
επιτήρησης με την εφαρμογή του Καν. (ΕΚ) αριθ. 999/2001
με βάση τον οποίο ελέγχονται με τη μέθοδο της ταχείας
δοκιμής, όλα τα νεκρά βοοειδή ηλικίας άνω των 48 μηνών
και στις περιπτώσεις επείγουσας σφαγής ελέγχεται ο
εγκέφαλος στα ζώα ηλικίας 48 μηνών και άνω.
Από τις 323 εκμεταλλεύσεις βοοειδών που υπάρχουν στην
Κύπρο με συνολικό αριθμό ζώων 59.005, από το 2001 μέχρι
σήμερα έχουν ελεγχθεί πέραν των 13.500 δειγμάτων από
νεκρά βοοειδή. Όλα τα δείγματα ζώων ήταν αρνητικά ως
προς τη Μεταδοτική Σπογγώδη Εγκεφαλοπάθεια.
Μάριος Παπαπέτρου
Λειτουργός Γεωργίας
Τμήμα Γεωργίας
Αύξηση της αποδοτικότητας των χοίρων
πάχυνσης
- H σημασία της πρωτεΐνης
Οι πρωτεΐνες αποτελούν τα δομικά στοιχεία όλων των κυττάρων και συμμετέχουν ενεργά στη σύνθεση των ενζύμων, των
ορμονών, της αιμοσφαιρίνης και των αντισωμάτων. Ενώ οι ανάγκες σε λίπη μπορούν να καλυφθούν από υδατάνθρακες και
πρωτεΐνες κατά ένα μεγάλο ποσοστό και οι ανάγκες σε υδατάνθρακες μπορούν να καλυφθούν από λίπη και πρωτεΐνες, οι
ανάγκες σε πρωτεΐνες μπορούν να καλυφθούν μόνο από πρωτεΐνες. Η συμβολή των πρωτεϊνών στο ενεργειακό ισοζύγιο
είναι περιορισμένη και εξαρτάται από τη σωστή παροχή στον οργανισμό υδατανθράκων και λιπών.
Στις περιπτώσεις όπου η διατροφή είναι ισορροπημένη σε
υδατάνθρακες και λίπη τα αμινοξέα που μεταβολίζονται
από την πρωτεΐνη της διατροφής χρησιμοποιούνται για τις
δομικές ανάγκες του σώματος και όχι ως πηγή ενέργειας.
Αντιθέτως, όταν γίνεται υπερβολική λήψη πρωτεΐνης,
οι επιπλέον πρωτεΐνες καταβολίζονται και το άζωτο
αποβάλλεται με τα ούρα, το δε υπόλοιπο της πρωτεΐνης
είτε χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας είτε
αποθηκεύεται στις λιποαποθήκες του σώματος με τη μορφή
λίπους.
Οι πρωτεΐνες, όπως οι υδατάνθρακες και τα λίπη,
αποτελούνται από άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο, αλλά
επιπλέον περιέχουν στο μόριό τους και άζωτο, περίπου σε
ποσοστό 16% του βάρους τους. Οι πρωτεΐνες αποτελούνται
από αμινοξέα, τα οποία διακρίνονται σε απαραίτητα και μη
απαραίτητα. Τα μη απαραίτητα μπορούν να συντεθούν στον
οργανισμό, ενώ τα απαραίτητα δεν συντίθενται και πρέπει
να λαμβάνονται με τη ζωοτροφή καθημερινά. Οι πρωτεΐνες
στη διατροφή των ζώων διακρίνονται σε ζωικές και φυτικές.
Οι ζωικές πρωτεΐνες έχουν υψηλή βιολογική αξία αλλά και
υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος.
Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την
αποδοτικότητα των χοίρων πάχυνσης είναι η ποσότητα
πρωτεΐνης στη διατροφή τους η οποία πρέπει να ικανοποιεί
τις ανάγκες τους. Αυτό ισχύει για όλες τις φυλές των χοίρων
πάχυνσης που εκτρέφονται στις μονάδες χοιροτροφίας.
Στο στομάχι των χοίρων αρχίζει η διαδικασία της πέψης,
αλλά μόνο ένα μικρό μέρος της πρωτεΐνης υδρολύεται στο
στομάχι. Το μεγαλύτερο μέρος της πρωτεΐνης υδρολύεται
στο λεπτό έντερο. Όσο πιο ποιοτική είναι η πρωτεΐνη τόσο
μεγαλύτερο είναι το ποσοστό πέψης της. Οι πρωτεΐνες με
την επίδραση των πρωτεασών μετατρέπονται σε αμινοξέα,
έτσι εισέρχονται στο κυκλοφορικό σύστημα του ζώου για
την ικανοποίηση των αναγκών του σε πρωτεΐνη.
Όταν τα απαραίτητα αμινοξέα είναι ισορροπημένα στην
προσλαμβανόμενη ποσότητα τροφής των χοίρων πάχυνσης,
τότε βοηθούν: (α) σε μειωμένο ποσοστό αμμωνίας στα
υποστατικά εκτροφής χοίρων πάχυνσης και κατ’ επέκταση
στην ατμόσφαιρα, (β) σε μειωμένη οσμή στα λύματα και στα
υποστατικά εκτροφής χοίρων πάχυνσης, (γ) στη βελτίωση
της υγείας των χοίρων και (δ) στη βελτίωση της ποσότητας
και ποιότητας του κρέατος.
Τα απαραίτητα αμινοξέα που δεν μπορούν να συντεθούν από
τους χοίρους είναι έντεκα, και πρέπει να ενσωματώνονται
προσεκτικά στη διατροφή τους με ορθές αναλογίες μεταξύ
τους. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία ενός ισοζυγίου αμινοξέων.
Τα απαραίτητα έντεκα αμινοξέα είναι η λυσίνη, η μεθειονίνη
και κυστίνη, η θρεονίνη, η θρυπτοφάνη, η ισολευκίνη, η
λευκίνη, η βαλίνη, η φαινυλανανίνη, η χιστιτίνη, η αργινίνη
και η τυροσίνη.
