ΑΓΡΟΤΗΣ
•
63
μύρα, η οποία περιλαμβάνει σχινέλαιο, μυρτέλαιο,
κάλαμο, κυπαρίσσι, χέννα και φλούδα ροδιού.
Υπολείμματα καρπών του γένους
Pistacia
εντοπί-
στηκαν στον αρχαίο οικισμό της Χοιροκοιτίας (6η
χιλιετία π.Χ.), καθώς, επίσης, στην Κισσόνεργα και
στη Σωτήρα Λεμεσού (4η χιλιετία π.Χ.).
Χρήσεις-οικολογική σημασία
Είναι είδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως
καλλωπιστικό. Στην αρχιτεκτονική τοπίου αποτελεί
φυτό που προσφέρει εύκολες και εντυπωσιακές λύ-
σεις λόγω της ισχυρής του βλάστησης, του πυκνού
βαθυπράσινου φυλλώματος, της αντοχής του στην
ξηρασία και της προσαρμοστικότητάς του σε όλους
τους τύπους εδαφών. Οι ζωηροί βλαστοί που εκ-
πτύσσει, το πυκνό φύλλωμά του και η αντοχή του
στο κλάδεμα, το καθιστούν κατάλληλο για χρήση ως
φρακτικό ή ως μεμονωμένος θάμνος σε πάρκα, πα-
ρόδιες φυτείες και κήπους όπου δημιουργεί επιβλη-
τικές εικόνες και μορφές. Η σχινιά ευδοκιμεί και σε
μεγαλύτερα υψόμετρα από τη φυσική της εξάπλωση
και έτσι τη βρίσκουμε ακόμα και στον Κύκκο, σε υψό-
μετρο 1200m. Πρεμνοβλαστάνει εύκολα μετά από
πυρκαγιά και παίζει σημαντικό προστατευτικό ρόλο
για την άγρια ζωή και την προστασία του εδάφους
από τη διάβρωση.
Το ξύλο της σχινιάς, εξάλλου, είναι κατάλληλο για
την κατασκευή άριστης ποιότητας ξυλοκάρβουνων
και για θέρμανση. Επίσης, οι ετήσιοι νεαροί ευλύ-
γιστοι βλαστοί αξιοποιούνται στην καλαθοπλεκτική
και στο δέσιμο σαρώθρων (σαρκών) από θυμάρι,
σαψισιάν και μαζίν. Τα κλαδιά χρησιμοποιούνται για
τον υποκαπνισμό αλλαντικών (λουκάνικα, χοιρομέ-
ρια, μπέικον, λούντζα κ.ά.), στα οποία προσδίδει
το χαρακτηριστικό της άρωμα, ενώ στην Καρπασία
τα αξιοποιούσαν για τον υποκαπνισμό των φύλλων
του καπνού. Τα φύλλα της σχινιάς περιέχουν δεψι-
κές και βαφικές ουσίες. Οι καρποί χρησιμοποιούνται
στην αλλαντοποιία, στην παρασκευή ζυμαρικών και
ως αρτύματα στη μαγειρική. Η χρήση του σκίνου ως
άρτυμα στα λουκάνικα ήταν πολύ διαδεδομένη στην
Πάφο και στην Καρπασία. Οι βλαστοί και τα φύλλα
περιέχουν τριτερπένια και αιθέρια έλαια. Στην πε-
ριοχή Καρπασίας οι γεωργοί κλάδευαν τις σχινιές
στους αγρούς, και τους έδιναν τη μορφή δέντρου για
τη σκιά τους, και αυτά τα μικρά δέντρα τα ονόμαζαν
«δενδροσιήννια». Πολλαπλασιάζεται με σπέρματα
αλλά και μοσχεύματα. Φυτά σχινιάς διατίθενται στα
φυτώρια του Τμήματος Δασών, αλλά και σε ιδιωτικά
φυτώρια σε όλη την Κύπρο.
Προστασία και διαχείριση
Η σχινιά προστατεύεται από τη Δασική Νομοθεσία
και για την υλοτομία του θάμνου ή μικρού δέντρου με
σχετικά μεγάλες διαστάσεις (διάμετρος του κορμού σε
ύψος 130 cm πάνω από το έδαφος μεγαλύτερη από
15 cm), χρειάζεται η άδεια του Τμήματος Δασών.
Σημαντικό μέρος των εκτάσεων που καλύπτουν οι τύ-
ποι οικοτόπων στους οποίους η σχινιά είναι κύριο ή
συνοδό είδος, έχουν περιληφθεί στο δίκτυο NATURA
2000. Η Κύπρος έχει την υποχρέωση να λαμβάνει
όλα τα απαραίτητα διαχειριστικά και άλλα προστα-
τευτικά μέτρα, για να τους διατηρεί σε ικανοποιητι-
κή κατάσταση διατήρησης (favorable conservation
status). Η σχινιά είναι ένα από τα κύρια αυτόχθονα
είδη που προωθεί το Τμήμα Δασών, στις φυτεύσεις
που γίνονται κάθε χρόνο εντός και εκτός δασικών πε-
ριοχών. Στον τόπο μας υπάρχουν μερικά αιωνόβια
δέντρα σχινιάς όπως η σχινιά στην τοποθεσία Ροδιά
στον Ακάμα, με περιφέρεια κορμού 2,18m, ύψος 4m
και ηλικία πέραν των 200 χρόνων, και σε άλλες περι-
οχές, τα οποία παρακολουθούνται, συντηρούνται και
προστατεύονται από το Τμήμα Δασών.
