10
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Συμπεριφορά αιγοπροβάτων κατά τη βόσκηση
Μαρία Βαρνάβα
Λειτουργός Γεωργίας
στο Τμήμα Γεωργίας
Τ
α πρόβατα και οι αίγες είναι ζώα μηρυκαστικά των οποίων το στομάχι χωρίζεται σε τέσσερα τμήμα-
τα, τη μεγάλη κοιλία, τον κεκρύφαλο, τον εχίνο και το ήνυστρο. H τροφή μετά την πρώτη κατάποση
επανέρχεται πολλές φορές στο στόμα και αναμασιέται προτού περάσει από τον εχίνο και καταλήξει στο
κυρίως στομάχι, το ήνυστρο. Για να μπορεί να λειτουργεί ομαλά το πεπτικό τους σύστημα, πρέπει στο
σιτηρέσιό τους να συμπεριλαμβάνονται οπωσδήποτε χονδροειδείς ζωοτροφές. Κατά συνέπεια, η εξα-
σφάλιση τέτοιου είδους ζωοτροφών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαφάλιση της υγείας των
ζώων και της παραγωγής.
Η διαθεσιμότητα χονδροειδών τροφών αποτελεί ουσια-
στικό πρόβλημα, λόγω του ότι εξαρτάται από τις κλιμα-
τολογικές συνθήκες. Επιπρόσθετα, η τουρκική εισβολή
του 1974 που επέβαλε τη συμπύκνωση των ζώων σε
κτηνοτροφικές περιοχές, ταυτόχρονα με την εντατικο-
ποίηση της κτηνοτροφίας, μείωσαν ακόμα πιο πολύ τις
βοσκήσιμες εκτάσεις.
Λόγω των καιρικών συνθηκών και της απουσίας οργα-
νωμένων βοσκοτόπων, η βόσκηση δεν γίνεται ολόχρο-
να. Το απότομο πέρασμα από το χειμερινό σιτηρέσιο
(μείγμα συμπυκνωμένων και χονδροειδών ζωοτροφών,
με ψηλό ποσοστό ξηράς ουσίας και κυτταρινών) στη
βόσκηση του νεαρού χόρτου της άνοιξης (πλούσιο σε
πρωτεΐνες, νερό και φτωχό σε κυτταρίνη) μπορεί να
προκαλέσει σοβαρές μεταβολικές διαταραχές λόγω της
παραγόμενης αμμωνίας. Η είσοδος στη βοσκή, λοιπόν,
πρέπει να γίνεται σταδιακά.
Τα ζώα που βόσκουν επηρεάζουν την παραγωγικότη-
τα και τη σύνθεση των λιβαδιών με την επιλεκτική βό-
σκηση, το ξερίζωμα των φυτών, την καταπάτηση των
φυτών, τη διασπορά των σπερμάτων και των σπόρων,
την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων με την επι-
στροφή τους στο έδαφος και τη ρύπανση.
Όταν τους δοθεί η ευκαιρία, τα ζώα που βόσκουν προ-
τιμούν και επιλέγουν συγκεκριμένα τμήματα του φυτού
αλλά και κάποια συγκεκριμένα φυτά. Τα πρόβατα είναι
πιο επιλεκτικά από τα βοοειδή, ενώ οι αίγες επιδεικνύ-
ουν διαφορετική προτίμηση ως προς τη βόσκηση. Η
επιλεκτικότητα είναι μεγαλύτερη όταν τα ζώα βόσκουν
σε νέους και άγνωστους βοσκοτόπους. Καθώς τα ζώα
βόσκουν, αφαιρούν ολόκληρα ή τμήματα φυτών από
τον βοσκότοπο. Η αφαίρεση αυτή είναι επιλεκτική, για-
τί τα ζώα πρώτα τρώνε τα επιθυμητά είδη, και μετά τα
λιγότερο επιθυμητά, τα οποία και επικρατούν στο τέλος
