6
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Η καλλιέργεια του bitter gourd
Eυθύμιος Οδυσσέως
Λειτουργός Γεωργίας Α΄
στο Τμήμα Γεωργίας
Τ
ο λαχανοκομικό φυτό με τις κοινές αγγλικές ονομασίες bitter gourd, bitter melon, bitter squash ή balsam
pear ανήκει στην οικογένεια των κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae) και η επιστημονική του ονομασία
Momordica charantia
παραπέμπει σε «φαγωμένο φύλλο» λόγω του σχήματος που έχουν τα φύλλα του
(πολυσχιδή). Στην ελληνική γλώσσα δεν έχει καθιερωθεί κοινή ονομασία του συγκεκριμένου φυτού. Με
απλή μετάφραση της αγγλικής κοινής ονομασίας και των ιδιοτήτων του καρπού θα μπορούσε να ονομαστεί
«πικρό κολοκύθι».
Το φυτό κατάγεται από την Ινδία και η καλλιέργεια του
έχει εξαπλωθεί σε πολλές τροπικές, κυρίως, αλλά και
υποτροπικές περιοχές.
Xαρακτηριστικά του φυτού
Το bitter gourd είναι ποώδες ετήσιο αναρριχητικό φυτό
με βλαστούς που φτάνουν τα 5m μήκος. Τα φύλλα του
εκπτύσσονται κατ’ εναλλαγή και φέρουν 3-7 φυλλάρια.
Από τους βλαστούς εκπτύσσονται έλικες που βοηθούν
το φυτό να αυτοαναρριχηθεί. Φέρει ξεχωριστά κίτρινα
αρσενικά και θηλυκά άνθη στο ίδιο φυτό. Ο καρπός του
φυτού έχει διάφορα μεγέθη και σχήματα ανάλογα με
την ποικιλία. Σε γενικές όμως γραμμές είναι μακρόστε-
νος, με ανώμαλη λεία επιδερμίδα που μοιάζει με κερί
λιωμένο που ρέει. Ο καρπός έχει λεπτή σχετικά σάρκα
(εδώδιμο μέρος) και εσωτερικά φέρει τους σπόρους. Ο
καρπός είναι το εδώδιμο μέρος του φυτού και καταναλώ-
νεται ανώριμος (λευκοπράσινος έως πράσινος), νωπός
ή για χρήση στη μαγειρική. Σε πλήρη ωρίμανση, ο καρ-
πός αποκτά πορτοκαλί χρώμα, μαλακώνει και σχίζεται
εκθέτοντας τους ώριμους πλέον σπόρους του που καλύ-
πτονται από κόκκινη πούλπα. Οι καρποί όταν αρχίσουν
να χάνουν το πράσινο τους χρώμα χάνουν την εμπορική
τους αξία καθότι αποκτούν ιδιαίτερα πικρή γεύση.
Η σπουδαιότητα του νωπού καρπού του bitter gourd
έγκειται στην περιεκτικότητα του σε ουσίες που, κλινι-
κώς αποδεδειγμένα, εμποδίζουν την αύξηση της γλυκό-
ζης στο αίμα και υποβοηθούν στον έλεγχο του διαβήτη.
Επίσης, αναφέρεται η χρήση του στην παραδοσιακή
ιατρική για τον έλεγχο της υπέρτασης, τη θεραπεία μο-
λύνσεων, κρυολογημάτων, λίθων στα νεφρά, ανορεξί-
ας, μαλάριας κτλ.
Kαλλιέργεια του bitter gourd
Το bitter gourd ως φυτό των τροπικών περιοχών απαιτεί
θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 18
ο
C. Οι άριστες θερμο-
κρασίες ανάπτυξης και καρποφορίας του φυτού είναι 24-
Εικόνες 1&2:
Καρποί bitter gourd
