8
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 7
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 0
ΓΕΩΡΓIΑ
Η καλλιέργεια της πατάτας
Η πατάτα ως καλλιέργεια ευδοκιμεί σε σχετικά ψυχρά
και δροσερά κλίματα γι’ αυτό και η καλύτερη παραγωγή
επιτυγχάνεται σε περιοχές σχετικά δροσερές με
ομοιόμορφη θερμοκρασία, χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις
κατά την περίοδο της καλλιέργειας και με μέτριες ως
συχνές βροχοπτώσεις.
Η πατάτα για να φυτρώσει χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα
12-30 ημερών. Σε υψηλές θερμοκρασίες πέραν των 26-28
o
C
ευνοείται η ανάπτυξη του φυλλώματος, ενώ σε χαμηλές
θερμοκρασίες ευνοείται η κονδυλοποίηση. Σε θερμοκρασία
κάτω από 3
o
C προκαλούνται ζημιές στο φύλλωμά της και
στους μείον 2
o
C, τα φυτά παγώνουν και καταστρέφονται.
Αν και οι πατάτες μπορούν να καλλιεργηθούν σε ποικιλία
εδαφών, οι πιο καλές αποδόσεις λαμβάνονται σε εδάφη
αμμοπηλώδη και αμμοαργιλώδη με βάθος τουλάχιστον 60
εκατοστών και πλούσια σε οργανική ουσία.
Σημαντικό ρόλο για μια πολύ καλή εσοδεία διαδραματίζει
ο πατατόσπορος, ο οποίος πρέπει να είναι απαραίτητα
πιστοποιημένος, άρα υγιής και απαλλαγμένος από εχθρούς
και ασθένειες. Θα πρέπει να έχει πολλά σκληρά, κοντά και
πράσινα φύτρα και ο κόνδυλος να μην έχει συρρικνωθεί.
Για την παραγωγή πατατών συνήθως χρησιμοποιείται
πατατόσπορος βάρους 30-60 γραμμαρίων, τεμαχισμένος ή μη.
Η καλλιέργεια της πατάτας στην Κύπρο γίνεται σε δύο
περιόδους, την εαρινή (ανοιξιάτικη) εσοδεία και τη
φθινοπωρινή (χειμερινή) εσοδεία. Όσον αφορά την εαρινή,
η φύτευση αρχίζει από τον Νοέμβριο και τελειώνει αρχές
Φεβρουαρίου και η συγκομιδή αρχίζει αρχές Μαρτίου και
ολοκληρώνεται μέσα Ιουνίου. Στη χειμερινή φυτεύεται
τον Ιούλιο/Αύγουστο μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου και η
συγκομιδή πραγματοποιείται από τον Νοέμβριο μέχρι το
τέλος Φεβρουαρίου. Για τη φύτευση της εαρινής εσοδείας
χρησιμοποιείται εισαγόμενος πατατόσπορος, ενώ για τη
χειμερινή χρησιμοποιείται πατατόσπορος που διατηρούν οι
γεωργοί για δική τους χρήση από την ανοιξιάτικη εσοδεία ή
παράγεται ως πιστοποιημένος πατατόσπορος.
Όσον αφορά τις συνθήκες κατά τη φύτευση, το έδαφος θα
πρέπει να είναι ψιλοχωματισμένο, να έχει κανονική υγρασία
και να μην έχει μεγάλους σβώλους. Σε βαριά εδάφη ο
πατατόσπορος φυτεύεται ξέβαθα (14-18cm) και σε ελαφριά
εδάφη κάπως βαθύτερα (15-20cm). Γενικά συστήνεται ένα
βάθος φύτευσης μεταξύ 14-20 εκατοστών ανάλογα με την
ποικιλία. Οι αποστάσεις φύτευσης μεταξύ των γραμμών είναι
συνήθως 60-65 εκατοστά και σε περιπτώσεις εφαρμογής
συμπληρωματικού παραχώματος στα 75 εκατοστά. Το
παράχωμα δημιουργείται για προστασία των κονδύλων
από το πρασίνισμα και τις υψηλές θερμοκρασίες καθώς
και από τη λίτα. Πάνω στη γραμμή η απόσταση φύτευσης
του πατατοσπόρου είναι 15-20 εκατοστά. Η ποσότητα του
σπόρου που απαιτείται για τη φύτευση ενός δεκαρίου είναι
250-300 κιλά.
Λίπανση
Όσον αφορά τις απαιτήσεις της καλλιέργειας σε θρεπτικά,
η πατάτα έχει σημαντικές ανάγκες σε άζωτο, φωσφόρο
και κάλι. Για την ορθολογική λίπανση της φυτείας είναι
απαραίτητη η χημική ανάλυση εδάφους ούτως ώστε να
γνωρίζουμε τα πραγματικά αποθέματα του εδάφους σε
θρεπτικά στοιχεία και να δίδεται και η κατάλληλη σύσταση
λίπανσης σε σχέση με τις ανάγκες της φυτείας (ανάλογα
με την εσοδεία). Γενικά η φυτεία έχει ανάγκη από 17-20
κιλά καθαρό άζωτο ανά δεκάριο που αντιστοιχεί σε 75-
100 κιλά θειική αμμωνία, 25-30 κιλά ανά δεκάριο τριπλό
υπερφωσφορικό (0-48-0) και 15-30 κιλά/δεκάριο θειικό
κάλι (0-0-50).
Ανάγκες σε νερό
Η πατάτα είναι πολύ απαιτητικό φυτό σε νερό, και οι
ανάγκες της εξαρτώνται σημαντικά από τις εδαφοκλιματικές
συνθήκες και από το στάδιο ανάπτυξης της φυτείας.
Στο αρχικό και τελικό στάδιο ανάπτυξης της φυτείας οι
ανάγκες σε νερό είναι σαφώς μικρότερες σε σχέση με τα
στάδια κονδυλοποίησης και ανάπτυξης των κονδύλων. Σε
αμμώδη εδάφη απαιτείται συχνό πότισμα των φυτών με
μικρές σχετικά ποσότητες νερού, ενώ σε πιο βαριά εδάφη
το πότισμα γίνεται πιο αραιά με μεγαλύτερες ποσότητες
νερού. Η άρδευση των πατατών πραγματοποιείται κυρίως
με το σύστημα των εκτοξευτήρων χαμηλής παροχής. Οι
αποστάσεις εγκατάστασής τους είναι συνήθως ανά πέντε
μέτρα σε τριγωνική διάταξη, με παροχή νερού 160-240
λίτρα/ώρα και με πίεση του συστήματος 2-2,5 ατμόσφαιρες.
Η συχνότητα άρδευσης προσδιορίζεται κυρίως με τη χρήση
τενσιομέτρων. Οι συνολικές ετήσιες ανάγκες των πατατών
ανέρχονται σε 250-300 τόνους για τις πρώιμες ανοιξιάτικες,
350-400 τόνους για τις όψιμες ανοιξιάτικες και 400-450
τόνους για τις χειμερινές, ανά δεκάριο.
Γιάννης Κύζας
Λειτουργός Γεωργίας
Τμήμα Γεωργίας
Φύτευση πατατών
Εκρίζωση πατατών
