35
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 5
ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
εγκλωβίστηκε σε αυτά θαλάσσιο νερό (απολιθωμένο νερό)
και έτσι παρατηρείται πολύ υψηλή αλατότητα (αλμυρό
νερό).
Όσον αφορά τις πεδινές περιοχές, η εικόνα της ποιότητας
του υπόγειου νερού είναι πιο πολύπλοκη και επηρεάζεται
σε μεγάλο βαθμό από το ποσοστό του εμπλουτισμού. Οι
βαθιοί ιζηματογενείς υδροφόροι, όπου ο εμπλουτισμός
είναι περιορισμένος και ο χρόνος επαφής του νερού με το
πέτρωμα μεγάλος, παρουσιάζουν υψηλές συγκεντρώσεις
χλωριούχων ιόντων (Cl) και νατρίου (Na). Αντίθετα, το νερό
των αβαθών υδροφόρων,
όπου
ο
εμπλουτισμός
είναι σημαντικός, είναι
συνήθως αρκετά καλής
ποιότητας. Επιπλέον, στις
περιοχές που υπάρχουν
γυψούχα πετρώματα (π.χ.
στις περιοχές Αραδίππου,
Μαρωνίου,
Πισσουρίου
κ.λπ.)
παρατηρούνται
υψηλές
συγκεντρώσεις
θειικών αλάτων (SO
4
), ενώ
σε κάποιες περιοχές που
δομούνται από κρητίδες
(π.χ.
Κρασοχώρια),
παρουσιάζονται
υψηλές
συγκεντρώσεις φθορίου (F).
Ένα από τα σημαντικότερα
προβλήματα
αναφορικά
με την ποιότητα των
υπόγειων υδάτων που έχει
ανθρωπογενή προέλευση
είναι η αυξημένη αλατότητα,
η οποία παρατηρείται στους
παράκτιους υδροφόρους και αυτή οφείλεται στη θαλάσσια
διείσδυση λόγω της υπεράντλησης.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός
ότι όλοι οι παράκτιοι υδροφορείς,
με εξαίρεση αυτούς της Πάφου
και του Πύργου, παρουσιάζουν
προβλήματα
υφαλμύρινσης.
Επιπλέον, σημαντικό πρόβλημα
ανθρωπογενούς προέλευσης είναι
οι
αυξημένες
συγκεντρώσεις
νιτρικών ιόντων, η κυριότερη πηγή
των οποίων είναι η υπέρμετρη
χρήση
αζωτούχων
χημικών
λιπασμάτων και ζωικής κοπριάς
στη γεωργία αλλά και τα οικιακά
λύματα. Τα φυτά δεσμεύουν μόνο το
αναγκαίο για αυτά άζωτο, το οποίο
έχει συγκεντρωθεί στο έδαφος, ενώ
το υπόλοιπο μέσα από πολύπλοκες
διεργασίες
μετατρέπεται
σε
νιτρικά ιόντα τα οποία ρυπαίνουν
τα υπόγεια ύδατα. Στο πλαίσιο της
Οδηγίας 1991/676/ΕΟΚ, η Κυπριακή
Δημοκρατία έχει χαρακτηρίσει τις
περιοχές Κοκκινοχώρια, Ακρωτήρι,
Κίτι - Περβόλια, Ορούντα, Πόλη Χρυσοχούς και Πέγεια
ως ζώνες ευάλωτες σε νιτρικά άλατα. Επιπλέον, η περιοχή
του Αγίου Θεοδώρου Λάρνακας βρίσκεται στη διαδικασία
χαρακτηρισμού.
Τέλος, στις περιοχές των μεταλλείων, όπου υπάρχει
συνδυασμός των δύο παραγόντων (φυσικοί και
ανθρωπογενείς), λόγω όξινων απορροών παρατηρούνται
υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων (Cu, Zn, Pb, As),
συγκεντρώσεις που, όμως, περιορίζονται μόνο στην άμεση
περιοχή των μεταλλείων (τοπικού χαρακτήρα).
Περιοχές με υψηλές συγκεντρώσεις σε χημικές παραμέτρους
Ζώνες ευάλωτες σε νιτρικά άλατα
