34
A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 5
ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ο περιορισμός της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων
κατά τις νυκτερινές ώρες, η τοποθέτηση αντιθορυβικών
πετασμάτων σε ευαίσθητους δέκτες, η ενίσχυση του
δικτύου δημόσιων μεταφορών, η προώθηση «πράσινων»
μεταφορών όπως ηλεκτρικά οχήματα και η εγκατάσταση
συστήματος παρακολούθησης του θορύβου από
αεροπορικές κινήσεις στον Διεθνή Αερολιμένα Λάρνακας.
Παράλληλα, σημαντική θεωρείται και η ενημέρωση των
μελετητικών γραφείων που εκπονούν περιβαλλοντικές
μελέτες, με απώτερο σκοπό οι Στρατηγικοί Χάρτες
Θορύβου να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση
του θορύβου από την κατασκευή και λειτουργία οδικών
αξόνων, βιομηχανικών εγκαταστάσεων και άλλων έργων.
Η ποιοτική κατάσταση των υπόγειων
υδατικών συστημάτων της Κύπρου
Μιχάλης Ρήγας
Γεωλογικός Λειτουργός
Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης
Συγκεκριμένα, η Οδηγία 2006/118 ΕΚ έχει θεσπίσει ποιοτικά
όρια για τα νιτρικά άλατα (ΝΟ3) στα 50 mg/l και για κάθε
φυτοφάρμακο στα 0,1 mg/l (με ποιοτικό όριο τα 0,5 mg/l
για τα συνολικά φυτοφάρμακα). Επιπλέον, η Κυπριακή
Δημοκρατία έχει καθορίσει ανώτερες αποδεκτές τιμές, σε
επίπεδο υπόγειου υδατικού συστήματος, για το αρσενικό
(As), το κάδμιο (Cd), τον μόλυβδο (Pb), τον υδράργυρο
(Hg), το αμμώνιο (NH
4
), τα χλωριούχα ιόντα (Cl), τα θειικά
ιόντα (SO
4
), την αγωγιμότητα (Ec), το τριχλωροαιθυλένιο
(C
2
HCl
3
) και το τετραχλωροαιθυλένιο (C
2
Cl
4
).
Δίκτυα παρακολούθησης
Στo πλαίσιo των Οδηγιών 2006/118 ΕΚ και 1991/676/ΕΟΚ
το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, σε συνεργασία και με
άλλα κυβερνητικά τμήματα, έχει σχεδιάσει και λειτουργεί
δίκτυα παρακολούθησης τα οποία αποτελούνται από 92
σταθμούς παρακολούθησης για την πρώτη Οδηγία και 252
για τη δεύτερη και οι οποίοι καλύπτουν όλα τα υπόγεια
υδατικά συστήματα τα οποία βρίσκονται στις περιοχές, όπου
η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο.
Στους
εν
λόγω
σταθμούς
πραγματοποιούνται
δειγματοληψίες δύο φορές ανά έτος, μια την περίοδο
Μαρτίου - Απριλίου και μια την περίοδο Οκτωβρίου -
Νοεμβρίου, τα δε δείγματα αναλύονται από το Χημείο του
Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης και το Κρατικό Χημείο.
Κατάσταση
υπόγειων
υδατικών
συστημάτων
Η ποιοτική κατάσταση των υπόγειων
υδατικών συστημάτων είναι συνάρτηση
τόσο
«φυσικών»
όσο και
«ανθρωπογενών»
παραγόντων. Οι
φυσικοί παράγοντες
που
καθορίζουν την υδροχημεία του υπόγειου
νερού είναι η ορυκτολογική σύσταση των
πετρωμάτων στα οποία «φιλοξενείται» το
νερό και ο χρόνος επαφής του νερού με
το πέτρωμα ή, με άλλα λόγια, ο βαθμός
εμπλουτισμού.
Στις ορεινές περιοχές του ευρύτερου
Τροόδους το υπόγειο νερό είναι συνήθως
αρκετά καλής ποιότητας, με κάποιες
εξαιρέσεις σε περιοχές μεγαλύτερου
υψομέτρου, περιοχές όπου απαντώνται
υπερβασικά πετρώματα και ανιχνεύονται
υψηλές συγκεντρώσεις μαγνησίου (Mg).
Αντίθετα, στις ημιορεινές περιοχές
παρουσιάζει
σημαντικότερα
ποιοτικά
προβλήματα.
Λόγω
εξαλλοιώσεων
πυριτικών ορυκτών, παρατηρούνται υψηλές συγκεντρώσεις
θειικών αλάτων (SO
4
) και βορίου (B). Επιπλέον, σε μερικές
περιπτώσεις κατά τον σχηματισμό των πετρωμάτων
Τον Δεκέμβριο του 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσαν την Οδηγία
2006/118 ΕΚ, η οποία αφορά την προστασία των υπόγειων υδάτων από τη ρύπανση και την υποβάθμιση και σκοπό
έχει τη θέσπιση ειδικών μέτρων για την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης των υπόγειων υδάτων. Στα μέτρα
αυτά περιλαμβάνονται τόσο η αξιολόγηση της χημικής κατάστασης των υπόγειων υδάτων όσο και ο εντοπισμός και η
αναστροφή ανοδικών τάσεων στις συγκεντρώσεις των ρύπων. Για την αξιολόγηση της χημικής κατάστασης λαμβάνονται
υπόψη τα «ποιοτικά όρια», τα οποία ορίζονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, και οι «ανώτερες αποδεκτές τιμές», οι
οποίες ορίζονται από τα κράτη μέλη.
Δίκτυα παρακολούθησης ποιοτικής κατάστασης
υπόγειων υδατικών συστημάτων
