A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 3
29
Polynica αλλά όχι της ποικιλίας Elario. Τα αποτελέσματα
της παρούσας μελέτης καταδεικνύουν συνεπώς ότι πρέπει
να αξιολογούνται τόσο το νωπό όσο και το ξηρό βάρος των
φυτών για τη διακρίβωση φυσιολογικής συμβατότητας
εμβολίου-υποκειμένου.
Σε ορισμένα είδη έχει αποδειχθεί ότι η ανατομική
ασυμμετρία μεταξύ των διαμέτρων των στελεχών
υποκειμένου και εμβολίου δυσχεραίνει τη σύνδεση των
αγγειακών τους δεσμίδων και θεωρείται υπεύθυνη για το
χαμηλό ποσοστό επιβίωσης των εμβολιασμένων φυτών.
Σε ό,τι αφορά το πεπόνι τα αποτελέσματα μας έδειξαν ότι
ο λόγος της διαμέτρου του πρώτου μεσογονατίου προς
τη διάμετρο του υποκοτυλίου ήταν υψηλότερος στα μη
εμβολιασμένα
(Εικόνα 3)
σε σύγκριση με τα εμβολιασμένα
φυτά ανεξαρτήτως υποκειμένου
(Εικόνα 4)
. Ωστόσο, η
μείωση του λόγου αυτού ήταν μεγαλύτερη στις ποικιλίες
Polynica (44.0%) και Raymond (41.5%) από ό,τι στην ποικιλία
Elario (29.1%). Αυτή η διαφοροποίηση είναι σύμφωνη με τη
διακριτή ευαισθησία των τριών ποικιλιών στη φυσιολογική
κατάρρευση, όπως εκδηλώθηκε με τα αντίστοιχα ποσοστά
κατάρρευσης της κάθε ποικιλίας.
Σε ό,τι αφορά στα παραγωγικά χαρακτηριστικά των
ποικιλιών, τα αποτελέσματα της εργασίας του ΙΓΕ, η οποία
εκτελέστηκε σε υπόστρωμα απαλλαγμένο από ασθένειες,
έδειξαν ότι η συμβατότητα διαδεδομένων συνδυασμών
εμβολίων-υποκειμένων που χρησιμοποιούνται στην
Κύπρο ενδέχεται, επιπρόσθετα στην κατάρρευσης φυτών,
να επηρεάσει και την απόδοση και το βάρος καρπού
στα φυτά που επιβιώνουν. Αυτό παρατηρήθηκε στην
περίπτωση της ποικιλίας Polynica, που υπέστη μείωση
κατά 17.5% αλλά όχι στις ποικιλίες Raymond και Elario.
Ως εκ τούτου, διαφάνηκε ότι η φυσιολογική ασυμβατότητα
εμβολίου-υποκειμένου, που εκδηλώνεται με υψηλό
ποσοστό θνησιμότητας των φυτών, σε ορισμένους
συνδυασμούς δεν επιδρά απαραίτητα και στα παραγωγικά
χαρακτηριστικά των φυτών που επιβιώνουν.
Σχέση ποιοτικών χαρακτηριστικών του καρπού και
φυσιολογικής ασυμβατότητας
Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκαν τα πλείστα
ποιοτικά χαρακτηριστικά του καρπού (πάχος φλοιού και
σάρκας, συνεκτικότητα σάρκας, σφριγηλότητα καρπού,
συγκεντρώσεις διαλυτών σακχάρων, διαλυτά στερεά
συστατικά, ξηρή ουσία) σε σχέση με τη φυσιολογική
ασυμβατότητα εμβολίου-υποκειμένου. Εκτός από τη
συνεκτικότητα της σάρκας, για κανένα από τα υπόλοιπα
ποιοτικά χαρακτηριστικά δεν εντοπίστηκε οποιαδήποτε
σχέση με τη συμβατότητα εμβολίου-υποκειμένου.
Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε τάση απώλειας της
συνεκτικότητας σάρκας ως συνέπεια του εμβολιασμού σε
όλες τις ποικιλίες ανεξαρτήτως υποκειμένου. Δεδομένου
ότι οι εμπορικές ποικιλίες που εξετάστηκαν είχαν επιλεγεί
λόγω της εμφάνισης κατάρρευσης κάτω από δυσμενείς
συνθήκες αγρού, από την παρούσα μελέτη διαφάνηκε
ότι η απώλεια συνεκτικότητας της σάρκας συνιστά ένα
ακόμα δείκτη της λανθάνουσας ασυμβατότητας εμβολίου-
υποκειμένου. Αυτό αναδεικνύεται ιδιαίτερα στην
περίπτωση της ποικιλίας Elario, της οποίας η κατάρρευση
φυτών υπό τις υφιστάμενες πειραματικές συνθήκες ήταν
ελάχιστη, ωστόσο η συνεκτικότητα σάρκας των καρπών
της υποβαθμίστηκε από όλα τα υποκείμενα στα οποία
εμβολιάστηκε.
Συμπεράσματα
Με βάση τα υφιστάμενα αποτελέσματα διαφαίνεται ότι
η εκδήλωση κατάρρευσης λίγο πριν την ωρίμαση των
καρπών, που εμφανίζεται συστηματικά σε καλλιέργειες
πεπονιού στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια, ανεξάρτητα από
άλλα παθογενή αίτια που ενδέχεται να συντρέχουν, μπορεί
να οφείλεται στην έκφραση φυσιολογικής ασυμβατότητας
εμβολίου-υποκειμένου που εκδηλώνεται υπό συνθήκες
καταπόνησης των φυτών σε συνδυασμό με την επιφόρτιση
από τη διαδικασία ωρίμασης της παραγωγής. Η
φυσιολογική ασυμβατότητα δεν αντανακλάται απαραίτητα
στην απόδοση ή την ποιότητα καρπών των επιζώντων
ασυμπτωματικών φυτών. Εντούτοις, η αρνητική επίδραση
των υποκειμένων στο ξηρό βάρος των φυτών, ο βαθμός
απώλειας της συνεκτικότητας σάρκας των καρπών και
η λέπτυνση της διαμέτρου του πρώτου μεσογονατίου
σε σχέση με τη διάμετρο του υποκοτυλίου μπορούν να
αποτελέσουν χρήσιμους δείκτες του βαθμού φυσιολογικής
συμβατότητας για επιλογή των διάφορων καταλληλότερων
συνδυασμών εμβολίου-υποκειμένου στο πεπόνι.
Εικόνα 3
Εικόνα 4
Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΑΣ ΕΡΕΥΝΑ
