A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 3
34
Μεγάλο και αξιοσημείωτο γεγονός αποτέλεσε το
Συνέδριο του 2009 με θέμα «Προστασία των Οικονομικών
Συμφερόντων της Κοινότητας - Έλεγχοι και Παρατυπίες
στην Αγροτική Ανάπτυξη», το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε
από το Πρόγραμμα δράσης Hercule II της OLAF (Ευρωπαϊκή
Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης), και το οποίο
φιλοξένησε 120 σύνεδρους, 60 από το εξωτερικό (από
σχεδόν όλα τα κράτη μέλη) και 60 από την Κύπρο.
Πιο πρόσφατα, στις 27 Ιουνίου 2017, η Υπηρεσία
Καταπολέμησης της Απάτης & Νομικών Θεμάτων του
ΚΟΑΠ σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας
και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
διοργάνωσε σεμινάριο σχετικά με την καταπολέμηση
της απάτης και των παρατυπιών στο πλαίσιο της Κοινής
Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) της ΕΕ. Το σεμινάριο
σκιαγράφησε την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
ως προς τη συμμόρφωση των κρατών μελών με τις νομικές
τους υποχρεώσεις για την καταπολέμηση της απάτης και
των παρατυπιών, σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο για
τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση
της ΚΓΠ. Στόχος του σεμιναρίου ήταν η διεύρυνση
της γνώσης και η αύξηση της ευαισθητοποίησης στον
συγκεκριμένο τομέα, με έμφαση στην ανίχνευση, και ιδίως
στην πρόληψη, την αποτροπή και την ελαχιστοποίηση των
φαινομένων αυτών. Η διοργάνωση έγινε στο πλαίσιο της
«Πολιτικής θωράκισης της νομοθεσίας και των συστημάτων
διαχείρισης και ελέγχου του ΚΟΑΠ κατά των παρατυπιών
και της απάτης» και αποτελεί συνέχεια προηγούμενου
σεμιναρίου με τον ίδιο εμπειρογνώμονα της Επιτροπής, το
οποίο πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2014.
• Εκπροσώπηση σε συναντήσεις της Επιτροπής και
ανατροφοδότηση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών για τα
πορίσματα των συναντήσεων
Σημαντική είναι η εθνική μας εκπροσώπηση, ενημέρωση
αλλά και συμβολή στον σχετικό τομέα, σε επίπεδο
Ευρωπαϊκής Επιτροπής και OLAF. Η ανατροφοδότηση
του συστήματος με τα όσα έχουν συζητηθεί, τα όσα
προβληματίζουν τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, τις
οποιεσδήποτε νομοθετικές αλλαγές που δρομολογούνται,
τις οποιεσδήποτε προκλήσεις που υφίστανται ή αναμένονται
κ.λπ. αποτελεί μεγάλο μέρος των ενεργειών της Υπηρεσίας
και μία από τις προτεραιότητές της.
Για τον σκοπό αυτό η Υπηρεσία έχει ετοιμάσει πέραν των
60 ενημερωτικών εκθέσεων πεπραγμένων για συναντήσεις
στις οποίες συμμετείχε σε όργανα της ΕΕ και σε άλλες
αντίστοιχες υπηρεσίες στο εξωτερικό.
• Ομιλίες και παρουσιάσεις σε συνέδρια
Η Υπηρεσία έχει κληθεί να κάνει ομιλίες και παρουσιάσεις σε
εννέα συνέδρια και συναντήσεις στο εξωτερικό δημιουργώντας
έτσι την ευκαιρία ανάπτυξης σημαντικών συνεργασιών σε
ευρωπαϊκό επίπεδο και ανάδειξης της Κύπρου.
• Ετοιμασία εσωτερικών νομικών γνωματεύσεων/
συστάσεων/ εισηγήσεων
Μέσω των εισηγήσεων, γνωματεύσεων, συστάσεων,
εκπαιδεύσεων, παρουσιάσεων, πρωτοβουλιών και γενικά
όλης της πληροφόρησης και συνδρομής που παρέχει προς
τον Οργανισμό, τα Τμήματα και οι Υπηρεσίες του Οργανισμού
λαμβάνουν τα εφόδια που χρειάζονται για να ενισχύουν τις
διαδικασίες τους με όλα τα προβλεπόμενα στη νομοθεσία
για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της
ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης. Η Υπηρεσία έχει
ετοιμάσει πέραν των 770 σημειωμάτων από τα οποία
τα πλείστα αφορούν νομικές γνωματεύσεις, συστάσεις,
εισηγήσεις κ.λπ.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη
νομική υποχρέωση για καταπολέμηση της απάτης δεν αφορά
μόνο τη γεωργία αλλά γενικά τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη επιμερίζονται την
ευθύνη για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων
της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης, των παρατυπιών
και οποιωνδήποτε άλλων παράνομων δραστηριοτήτων που
θίγουν τα οικονομικά αυτά συμφέροντα της ΕΕ, υποχρέωση
η οποία, όπως επεξηγήθηκε ανωτέρω, απορρέει από το
άρθρο 325 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής
Ένωσης (ΣΛΕΕ). Τα κράτη μέλη διαχειρίζονται περίπου
το 74 % των δαπανών της ΕΕ, στις οποίες δαπάνες
συμπεριλαμβάνονται και τα κονδύλια που διατίθενται στα
πλαίσια της ΚΓΠ
6
. Ενώ, λοιπόν, η Επιτροπή εποπτεύει τη
διαχείριση αυτή, καθορίζει πρότυπα και επαληθεύει τη
συμμόρφωση μέσω ελέγχων οι οποίοι στοχεύουν, μεταξύ
άλλων, και στον εντοπισμό πλημμελειών στα συστήματα
των κρατών μελών και ενώ η στενή συνεργασία ανάμεσα
στην Επιτροπή και τα κράτη μέλη είναι ουσιώδους σημασίας
ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική προστασία των
οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, οι αριθμοί δείχνουν ότι
ο σχετικός επιδιωκόμενος στόχος δεν έχει επιτευχθεί σε
ικανοποιητικό επίπεδο. Παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο
καθήκον της ΕΕ και των κρατών μελών για καταπολέμηση
της απάτης, των παρατυπιών και οποιωνδήποτε άλλων
παράνομων δραστηριοτήτων που θίγουν τα οικονομικά
συμφέροντα της ΕΕ το οποίο πηγάζει από τις Συνθήκες
αλλά και από τη νομολογία του ίδιου του Δικαστηρίου της
ΕΕ είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περίοδο δημοσιονομικής
εξυγίανσης, όπου κάθε ευρώ μετράει
7
, για λόγους που
ποικίλλουν η όλη προσπάθεια για αντιμετώπιση του
προβλήματος σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο Ένωσης δεν
επιτυγχάνεται σε ικανοποιητικό βαθμό
8
. Συνεπώς, κρίθηκε
επιβεβλημένο όπως η ΕΕ προχωρήσει σε νομοθετικές
μεταρρυθμίσεις με σκοπό να αντιμετωπίσει περαιτέρω την
τεράστια αυτή πρόκληση του φαινομένου της απάτης και
να ανατρέψει συγχρόνως μια νοοτροπία «ατιμωρησίας» η
οποία έχει δημιουργηθεί στους διαπράττοντες απάτη
9
. Οι
νέες νομοθετικές ρυθμίσεις στον τομέα της καταπολέμησης
της απάτης ενδεχομένως να αποτελέσουν θέμα ανάπτυξης
και σχολιασμού σε μελλοντικό άρθρο.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ KAI ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΑΠ
6
ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 907/2014 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11
ης
Μαρτίου 2014 για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ)
αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά τους οργανισμούς πληρωμών και άλλους οργανισμούς, τη
δημοσιονομική διαχείριση, την εκκαθάριση λογαριασμών, τις εγγυήσεις και τη χρήση του ευρώ, (EE L 255 της 28.8.2014, σ. 18).
7
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής
Ένωσης - Καταπολέμηση της απάτης Ετήσια έκθεση για το 2016
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή
των Περιφερειών «Καλύτερη προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης: Σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και μεταρρύθμιση της
Eurojust/* COM/2013/0532
8
Ως ανωτέρω.
9
Ως ανωτέρω.
