10
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
To πρόγραμμα CORINE Land Cover στην Κύπρο
Ανδρέας Αντωνίου
Δασικός Λειτουργός
στο Τμήμα Περιβάλλοντος
Τ
ο ακρωνύμιο CORINE προκύπτει από της λέξεις Coordination of Information for the Environment
(συντονισμός των πληροφοριών που αφορούν το περιβάλλον). Είναι μια από τις πρώτες και
πιο σημαντικές προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ξεκίνησε το 1985, για να οργανώσει
σωστά τις πληροφορίες που αφορούν το περιβάλλον ώστε να μπορέσει να στηρίξει τις πολιτικές
της. Οι τρεις βασικοί στόχοι του προγράμματος ήταν: (α) να συγκεντρωθούν πληροφορίες σχετικά
με την κατάσταση του περιβάλλοντος σε θέματα προτεραιότητας των κρατών μελών της ΕΕ, (β) να
συντονίσει τη συλλογή των στοιχείων και την οργάνωση των πληροφοριών και (γ) να εξασφαλι-
στεί συμβατότητα, συγχρονισμό και συνέπεια για τα στοιχεία και τις πληροφορίες. Το πρόγραμμα
έχει, σχεδόν, ολοκληρώσει 30 χρόνια ζωής και είναι το μακροβιότερο πρόγραμμα χαρτογράφησης
που υπάρχει στην Ευρώπη και σε αυτό συμμετέχουν και χώρες που είναι εκτός ΕΕ αλλά βρίσκο-
νται στον ευρύτερο γεωγραφικό της χώρο.
Το CORINE Land Cover (CLC), ή Xάρτης Kάλυψης
Γης, περιλαμβάνει 44 κατηγορίες οι οποίες συγκρο-
τούν τις ακόλουθες τέσσερις βασικές ομάδες: (α) το
ανθρωπογενές περιβάλλον ή τεχνητές επιφάνειες,
(β) τις γεωργικές περιοχές, (γ) τις δασικές, φυσικές
και ημιφυσικές περιοχές και (δ) τους υδρότοπους. Ο
τρόπος καταγραφής των κατηγοριών είναι τυποποιη-
μένος και βασίζεται στη φωτοερμηνεία δορυφορικών
εικόνων της συγκεκριμένης περιόδου αναφοράς (π.χ.
CLC2000=δορυφορικές εικόνες του 2000 ±1 χρόνος).
Η μικρότερη χαρτογραφική μονάδα που απεικονίζε-
ται έχει έκταση μεγαλύτερη των 25ha, ενώ γραμμικές
απεικονίσεις πρέπει να έχουν πλάτος μεγαλύτερο των
100m.
Το 2003 η Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Τμήματος
Περιβάλλοντος και σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό
Οργανισμό Περιβάλλοντος (EEA), ξεκίνησε την προ-
σπάθεια για εφαρμογή του προγράμματος CLC για
πρώτη φορά στην Κύπρο. Η προσπάθεια αφορούσε
την υλοποίηση του προγράμματος CLC2000 καθώς
δεν συμμετείχε στο προηγούμενο πρόγραμμα CLC90
που υλοποιήθηκε με βάση το 1990. Σε αυτή την προ-
σπάθεια συμμετείχαν και άλλα Τμήματα και Οργανι-
σμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως το Τμήμα
Δασών, το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας,
το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης κτλ. Το CLC2000
στην Κύπρο, κατέγραψε για πρώτη φορά 33 κατηγο-
ρίες κάλυψης από τις 44 που υπάρχουν σε πανευρω-
παϊκό επίπεδο.
Οι κατηγορίες αυτές κάλυψαν ολόκληρη την έκταση
της Κύπρου, ενιαία για πρώτη φορά, αφού συμπερι-
λαμβάνονται και εκτάσεις που δεν βρίσκονται κάτω
από τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας (κατεχό-
μενες περιοχές και βρετανικές βάσεις).
Η προσπάθεια συνεχίστηκε με τη συμμετοχή στο
πρόγραμμα CLC2006 το οποίο ολοκληρώθηκε το
2009, καταγράφοντας 34 κατηγορίες σε ολόκλη-
ρο το νησί βασιζόμενο σε δορυφορικές εικόνες
του 2006 ±1 χρόνο. Για πρώτη φορά καταγράφη-
καν αλλαγές που πρόεκυψαν από το έτος 2000
(CLC2000) μέχρι το έτος 2006. Οι αλλαγές αυτές
απεικονίσθηκαν εφόσον είχαν έκταση μεγαλύτε-
ρη από 5ha. Επιπρόσθετα, για πρώτη φορά κα-
ταγράφηκαν οι περιοχές όπου υπάρχει σφράγιση
εδάφους (soil sealing), με μικρότερη χαρτογραφι-
κή μονάδα το μέγεθος ενός εικονοστοιχείου (pixel)
20x20m, των δορυφορικών εικόνων.
Το 2012 το πρόγραμμα CORINE Land Cover
(CLC2012) μετεξελίχθηκε και εντάχθηκε κάτω από
το Global Monitoring for Environment and Security
(GMES) που αργότερα μετονομάστηκε σε Copernicus.
Πρόκειται για ένα ευρύτερο προγραμματισμό της ΕΕ
κάτω από τον οποίο δημιουργούνται οι υποδομές και
η ικανότητα για παρακολούθηση της γης και των φαι-
νομένων της, καθώς αναγνωρίζεται ότι οι περιβαλλο-
ντικές πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας. Ανάμεσα
σε άλλα, στοχεύει στο να βοηθήσει να κατανοήσουμε
πώς ο πλανήτης μας και το κλίμα του αλλάζει, τον ρόλο
που διαδραματίζουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες σε
αυτές τις αλλαγές και πώς αυτές θα επηρεάσουν την
καθημερινή μας ζωή. Η ευημερία και η ασφάλεια των
μελλοντικών μας γενεών, εξαρτώνται από τις δράσεις
και αποφάσεις του καθενός μας, που λαμβάνονται σή-
μερα και σχετίζονται άμεσα με τις περιβαλλοντικές πο-
λιτικές. Για να μπορούν να λαμβάνονται σωστές απο-
φάσεις, οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες και γενικότερα οι
πολίτες πρέπει να έχουν αξιόπιστες και ενημερωμένες
πληροφορίες σχετικά με το πώς ο πλανήτης μας και το
κλίμα του αλλάζει.
