ΑΓΡΟΤΗΣ
•
3
Η πλειοψηφία των αγροτικών εκτάσεων της Κύπρου
(περίπου το 40%) είναι συγκεντρωμένες σε ημιορεινές,
ορεινές και πεδινές περιοχές και χαρακτηρίζονται από
μικρούς κλήρους γης, αναβαθμίδες και βοσκοτόπους,
αποτελούν δηλαδή τις τυπικές αγροτικές δομές της Με-
σογείου. Τα στοιχεία αυτά σε συνδυασμό με γεωργικές
πρακτικές όπως η αμειψισπορά και η αγρανάπαυση,
οι μικτές γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, που
συναντούμε κυρίως στις ορεινές περιοχές, συμβάλλουν
στη δημιουργία ενός μωσαϊκού τοπίων μεγάλης ποικι-
λότητας, που αποτελεί βιότοπο για ένα μεγάλο αριθμό
ειδών της άγριας πανίδας, που ζουν, τρέφονται και ανα-
παράγονται γύρω από τις καλλιέργειες.
Μερικές χαρακτηριστικές γεωργικές περιοχές του δι-
κτύου Natura 2000 στην Κύπρο, που είναι πλούσιες σε
βιοποικιλότητα αποτελούν:
1. To Βουνί Παναγιάς με τους παραδοσιακούς αμπελώ-
νες του, οι οποίοι περιβάλλονται από δόμες (ξερολιθιές)
και φυσική βλάστηση με δέντρα δρυός (βελανιδιάς) και
υποστηρίζουν πλούσια άγρια ζωή (π.χ. πτηνοπανίδα,
κυρίως αρπακτικά όπως
Buteo rufinus
και χλωρίδας,
όπως τον κύριο πληθυσμό του είδους
Scilla morrisii
).
2. Η περιοχή Μαδαρής-Παπούτσας με τους παραδο-
σιακούς αμπελώνες της, οι οποίοι περιβάλλονται επί-
σης από παραδοσιακές δόμες (ξερολιθιές) και φυσική
βλάστηση με θάμνους λατζιάς και αοράτων, καθώς και
δέντρα μαύρης πεύκης.
3. Το σύμπλεγμα αλυκών Λάρνακας και οι λίμνες Πα-
ραλιμνίου και Ορόκλινης στις οποίες συμπεριλαμβά-
νονται εκτάσεις σιτηρών, που υποστηρίζουν μεγάλους
αριθμούς ειδών πανίδας. Επίσης στις καλλιέργειες της
περιοχής Natura 2000 Αλυκές Λάρνακας απαντά ο οι-
κότοπος προτεραιότητας
Ziziphus lotus
(παλλούρας), ο
οποίος θεωρείται σπάνιος στην Κύπρο.
4. Η περιοχή Natura 2000 της Χερσονήσου του Ακά-
μα, ανάμεσα σε καλλιεργημένη γη από ελιές και χαρου-
πιές και τη φυσική βλάστηση με αοράτους, απαντά ο
οικότοπος προτεραιότητας «εποχιακά λιμνία», ο οποίος
ουσιαστικά είναι μικρές κοιλότητες, που βρίσκονται σε
πέτρινο υπόστρωμα (καυκάλλες).
5. Οι αμυγδαλεώνες που συναντούμε στην περιφέρεια
της περιοχής Natura 2000 στο Σταυροβούνι όπου έχει
βρεθεί το ενδημικό είδος κολεοπτέρου
Propomacrus
cypriacus
.
6. Γεωργικά οικοσυστήματα, που βρίσκονται στις περι-
οχές Ξερός Ποταμός, Κοιλάδα Διαρίζου, Κοιλάδα Καρ-
κώτη, Επισκοπή Μωρού Νερού, Ποταμός Περιστερώ-
νας και Κοιλάδα Μαρούλλαινας τα οποία υποστηρίζουν
μεγάλους αριθμούς επικονιαστών και συμβάλλουν με
τον τρόπο αυτό στη διατήρηση οικοσυστημικών υπηρε-
σιών (ecosystem services).
7. Αρκετές περιοχές του δικτύου Natura 2000, όπου
απαντά ο οικότοπος προτεραιότητας «ψευδοστέππες
με αγρωστώδη», ο οποίος διατηρείται στις περιοχές με
την εκτατική βόσκηση.
8. Τέλος στις περιοχές Μάμμαρι-Δένεια και Χερσόνη-
σος Ακάμα απαντά η τουλίπα η κύπρια, που είναι εν-
δημικό φυτό της Κύπρου, το οποίο φύεται συνήθως σε
αγροτεμάχια με σιτηρά.
Τα όρια των αγρών (όχθοι), σύμφωνα με τις πρόνοι-
ες του άρθρου 10 της Οδηγίας των Οικοτόπων 92/43/
ΕΟΚ, έχουν πρωταρχική σημασία για τη διατήρηση της
άγριας πανίδας και χλωρίδας. Είναι εξάλλου απαραίτη-
τα για τη μετανάστευση, τη γεωγραφική κατανομή και
τη γενετική ανταλλαγή αγρίων ειδών. Επιπρόσθετα,
τονίζεται η οικολογική αξία των νεραυλάκων, που είναι
παραδοσιακός τρόπος ποτίσματος ο οποίος συναντάται
σε αρκετές από τις περιοχές του δικτύου, (αλλά κυρίως
στις περιοχές Κοιλάδα Καρκώτη και Φουντουκοδάση
Πιτσιλιάς), και υποστηρίζουν αρκετά είδη άγριας ζωής.
Η ποικιλομορφία των καλλιεργειών που συναντούμε
στις περιοχές του δικτύου Natura 2000, συμβάλλει ση-
μαντικά στη δημιουργία και διατήρηση της πλούσιας
βιοποικιλότητας του νησιού, αλλά αναμφίβολα και η
πλούσια βιοποικιλότητα μέσω των διαφόρων οικοσυ-
στημικών υπηρεσιών συμβάλλει επίσης σε μεγάλο βαθ-
μό στη διατήρηση μιας πλούσιας και υγιούς γεωργίας.
