4
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Καλλιέργεια και διαχείριση του φυτού στέβια
Αντώνης Πογιατζιής
Λειτουργός Γεωργίας
στο Tμήμα Γεωργίας
Τ
ο φυτό της στέβιας (
Stevia rebaudiana bertoni
) ανήκει στην οικογένεια των Compositae. Καλλι-
εργείται στη Λατινική Αμερική όπου είναι αυτοφυές φυτό, όμως στην καλλιέργειά της κυριαρχούν
πλέον οι ασιατικές χώρες. Η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό στέβιας στον κόσμο, ενώ η
Ιαπωνία και η Κορέα διαθέτουν τη μεγαλύτερη αγορά εκχυλισμάτων στέβιας. Πρόσφατα, οι ΗΠΑ, η
Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ενέκριναν ορισμένα παρασκευάσματα στέβιας ως συστατικά σε φαγη-
τά και ροφήματα στις αγορές τους. Η χρήση γλυκοζιτών στεβιόλης ως πρόσθετο τροφίμων εγκρίθηκε
από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2011, κυρίως σε προϊόντα με χαμηλή ενεργειακή αξία.
Η στέβια είναι ένα υποτροπικό φυτό που απαιτεί
υψηλές θερμοκρασίες, επαρκείς βροχοπτώσεις και
μεγάλη ηλιοφάνεια. Αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες
από 15
o
C έως 30
o
C με μέγιστη θερμοκρασία τους
41
o
C. Δεν ανέχεται τον ισχυρό παγετό, ειδικά όταν
διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για τον λόγο
αυτό, στη χώρα μας, η σπορά θα πρέπει να γίνεται
σε σπορεία νωρίς την άνοιξη και η μεταφύτευση να
γίνεται μετά την παρέλευση των τελευταίων αναμε-
νόμενων παγετών.
Eκεί όπου αυτοφύεται είναι ποώδες φυτό που φτά-
νει σε ύψος τα 60-80cm. Η καλλιέργεια του είναι είτε
μονοετής, στις πιο ψυχρές περιοχές του πλανήτη,
είτε πολυετής (4-6 έτη). Η στέβια είναι ευπροσάρ-
μοστη και μπορεί να φυτευτεί σε διάφορους τύπους
εδαφών. Πιο κατάλληλα όμως είναι τα πηλώδη και
αμμοπηλώδη εδάφη με υψηλή περιεκτικότητα σε ορ-
γανική ουσία, ελαφρώς όξινα και με καλή αποστράγ-
γιση. Σε αλκαλικά εδάφη με pH μεγαλύτερο του οκτώ
η ανάπτυξη του φυτού είναι περιορισμένη και αργή.
Δεν αναπτύσσεται σε αλατούχα εδάφη.
Είναι φυτό φωτόφιλο και δεν αναπτύσσεται σε σκι-
ερές τοποθεσίες, ενώ απαιτεί ημέρες μεγάλης διάρ-
κειας για να επιτύχει τη μέγιστη αύξηση του πριν αρ-
χίσει η ανθοφορία. Ο ρυθμός ανάπτυξης του φυτού
μειώνεται σε θερμοκρασίες κάτω από 20
o
C και διάρ-
κεια ημέρας μικρότερη των 12 ωρών. Παράλληλα, η
ατμοσφαιρική υγρασία φαίνεται να παίζει σημαντικό
ρόλο στην ανάπτυξη του φυτού, καθώς στη βιβλιο-
γραφία αναφέρονται μαράνσεις στις περιπτώσεις
που επικράτησαν ξηροθερμικές συνθήκες ακόμα και
σε καλλιέργειες επαρκώς εφοδιασμένες με νερό.
Ιδανικός τρόπος
πολλαπλασιασμού
του φυτού εί-
ναι με μεθόδους αγενούς πολλαπλασιασμού όπως
είναι η χρήση μοσχευμάτων στελεχών ή φύλλων του
φυτού. Ωστόσο, το κόστος παραγωγής τους είναι
απαγορευτικό. Για τον λόγο αυτό, η στέβια πολλα-
Εικόνες 1 & 2:
Φυτά στέβιας
