38
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των οικοτόπων προτεραιότητας
*1520 και *5220 στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ριζοελιάς
Χαράλαμπος Χριστοδούλου,
Δασικός Λειτουργός 1
ης
Τάξης
Τμήμα Δασών
Δρ Μάριος Ανδρέου
Πανεπιστήμιο Frederick
Τ
ο έργο LIFE-RIZOELIA (LIFE12 NAT/CY/000758) ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2013 και αναμένεται να
ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2017. Υλοποιείται από μια κοινοπραξία φορέων, η οποία αποτε-
λείται από δύο τμήματα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, το Τμήμα
Δασών (ανάδοχος φορέας) και το Τμήμα Περιβάλλοντος, και δύο πανεπιστημιακά ιδρύματα, το Πανε-
πιστήμιο Frederick και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το έργο LIFE-RIZOELIA επικεντρώνεται στο
Εθνικό Δασικό Πάρκο (ΕΔΠ) Ριζοελιάς και στοχεύει στη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης δύο τύπων
οικοτόπου προτεραιότητας: (α) *1520, Γυψούχες στέππες (Gypsophiletalia) και (β) *5220, Θαμνώνες με
Ziziphus
. Λόγω της σημασίας των φυσικών οικοτόπων του, το ΕΔΠ Ριζοελιάς εντάχθηκε στο Ευρωπαϊκό
Δίκτυο περιοχών Natura 2000, το οποίο αποτελεί το κεντρικό κομμάτι της ευρωπαϊκής πολιτικής για την
προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Οδηγίας
92/43/ΕΟΚ.
Η περιοχή της Ριζοελιάς κηρύχτηκε σε ΕΔΠ το 1997,
του οποίου τη διαχείριση και προστασία έχει το Τμήμα
Δασών, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυ-
ξης και Περιβάλλοντος. Αποτελεί χώρο πρασίνου στο
αστικό περιβάλλον της Λάρνακας και χρησιμοποιείται
από πολίτες για άθληση και αναψυχή. Η βλάστηση που
περιλαμβάνει οφείλεται εν μέρει σε φυτείες με τραχεία
(
Pinus brutia
, ιθαγενής) και ήμερη (
Pinus pinea
, ξενι-
κή) πεύκη, κυπαρίσσια (
Cupressus sempervirens
) και
ακακίες (
Acacia saligna
, ξενικό). Περιλαμβάνει όμως
και φυσική βλάστηση, όπως για παράδειγμα οι δύο οι-
κότοποι προτεραιότητας *1520 και *5220.
Οι υπό μελέτη οικότοποι προστατεύονται από την Ευ-
ρωπαϊκή Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Οδηγία Οικοτόπων) και
έχουν χαρακτηριστεί ως οικότοποι «προτεραιότητας»
(σημειώνονται με αστερίσκο). Αυτό σημαίνει ότι κινδυ-
νεύουν να εξαφανιστούν και είναι απαραίτητη η λήψη
άμεσων μέτρων για τη διατήρησή τους από τα κρά-
τη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Oικότοπος προτεραιότητας *5220 – Θαμνώνες με
Ziziphus
Θαμνώνες που χαρακτηρίζονται από την παρουσία της
Ziziphus lotus
(παλλούρα ή κονναρκά). Η παλλούρα
είναι φυλλοβόλος, αγκαθωτός θάμνος, με εδώδιμους
καρπούς και το ύψος της σπάνια ξεπερνά τα 2m. Στη
σύνθεση του οικότοπου συμμετέχουν κι άλλα είδη
όπως
Asparagus horridus
(αγρέλι),
Noaea mucronata
(αντρούκλιαγρος) και
Thymbra capitata
(θυμάρι).
Oικότοπος προτεραιότητας *1520 – Γυψούχες στέπ-
πες (
Gypsophiletalia
)
Ιδιαίτερος τύπος βλάστησης που αναπτύσσεται σε
γυψούχα εδάφη. Τα φυτά που τον συνθέτουν περιορί-
ζονται σε γύψους, είναι εξειδικευμένα στα εδάφη αυτά
και λέγονται γυψόφυτα ή γυψόφιλα. Τα πιο χαρακτηρι-
στικά γυψόφυτα είναι τα είδη
Campanula fastigiata
και
Gypsophila linearifolia
. Άλλα φυτά που συμμετέχουν
είναι τα
Herniaria hemistemon
,
Thymbra capitata
(θυ-
μάρι),
Teucrium micropodioides
(μητέρα),
Phagnalon
rupestre
(ασπροθύμαρο) και
Fumana thymifolia
.
Η ανάσχεση των φυσικών και ανθρωπογενών πιέσεων
ή και απειλών που συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη
υποβάθμιση των δύο τύπων οικοτόπου, καθώς και η
βελτίωση της κατάστασης διατήρησής τους, εξασφαλί-
ζεται μέσα από μια σειρά ενεργειών και δραστηριοτήτων
στο πλαίσιο του έργου LIFE-RIZOELIA. Συγκεκριμένα,
μια σειρά προπαρασκευαστικών δράσεων στοχεύει
στην ενίσχυση και εξασφάλιση της απαραίτητης γνώ-
σης για τους δύο υπό μελέτη τύπους οικοτόπου, ώστε
να εφαρμοστούν στη συνέχεια κατάλληλα διαχειριστικά
μέτρα:
Λεπτομερής χαρτογράφηση και προσδιορισμός της
εξάπλωσης των δύο υπό μελέτη τύπων οικοτόπου
στο ΕΔΠ Ριζοελιάς.
Διενέργεια δειγματοληψιών βλάστησης για τον προσ-
διορισμό των φυτικών ειδών που συνθέτουν τον οι-
κότοπο *1520 στην Κύπρο.
Καταμέτρηση των χαρακτηριστικών γυψόφιλων
(
Campanula fastigiata, Gypsophila linearifolia
) με
σκοπό τον υπολογισμό του μεγέθους του πληθυ-
σμού τους.
Ετοιμασία Σχεδίων Παρακολούθησης και Διαχειρι-
στικών Σχεδίων για την ορθή παρακολούθηση και
Εικόνα 1:
Λογότυπο
LIFE-RIZOELIA
Εικόνα 2:
Λογότυπο
LIFE
