34
•
ΑΓΡΟΤΗΣ
Βιολογική γεωργία και αγροτική ανάπτυξη
Χτίζοντας το μέλλον αξιοποιώντας τις νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες
Κατερίνα Χριστοδούλου
Λειτουργός Γεωργίας και
Μαρία Ανδρέου
Eπιθεωρητής Γεωργίας
στο Tμήμα Γεωργίας
Η
βιολογική γεωργία αποτελεί ένα σύστημα παραγωγής γεωργικών προϊόντων, το οποίο συνυπάρ-
χει αρμονικά με τη φύση καθώς προστατεύει το περιβάλλον και προνοεί για την ευημερία των
ζώων. Παράλληλα, δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στις αγροτικές περιοχές, η αξιοποίηση
των οποίων θα μπορούσε να αποτελέσει κλειδί στην αειφόρο ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών.
Οι πρακτικές που χρησιμοποιούνται στη βιολογική γε-
ωργία ενισχύουν τη βιοποικιλότητα, προνοούν για την
υγεία και ευημερία των ζώων, η οποία είναι ύψιστης
σημασίας για τη βιολογική κτηνοτροφία, προωθούν τη
φύτευση και διατήρηση παραδοσιακών και αυτοχθό-
νων φυτικών ποικιλιών και ζωικών φυλών, και δεν αλ-
λοιώνουν τον χαρακτήρα των αγροτικών τοπίων. Αυτή
η θετική μεταμόρφωση του αγροτικού τοπίου, βοηθά
στη δημιουργία ενός ελκυστικότερου περιβάλλοντος
που μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για τους κατοί-
κους των αστικών περιοχών, και να επηρεάσει θετικά
τον τρόπο ζωής των αγροτικών κοινοτήτων ανατρέπο-
ντας ακόμα και την πληθυσμιακή ροή από τις αγροτι-
κές στις αστικές περιοχές.
Η αξιοσημείωτη ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας σε
ολόκληρη την Ευρώπη, είναι γεγονός το οποίο επιβε-
βαιώνεται με αριθμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε
έτος στην Ευρώπη των 28 κρατών, 500.000 εκτάρια
γεωργικής γης μετατρέπονται σε εκτάσεις βιολογι-
κής παραγωγής. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σήμερα, στην Ευρώπη
υπάρχουν πέραν των 186.000 βιολογικών αγροκτη-
μάτων που καλλιεργούν 9,6 εκατομμύρια εκτάρια με
βιολογικές καλλιέργειες.
Στους ίδιους αυξητικούς ρυθμούς κινείται και η αγορά
βιολογικών προϊόντων στα κράτη μέλη καταδεικνύο-
ντας την ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού
για τα οφέλη της βιολογικής γεωργίας. Σύμφωνα με
εκτιμήσεις του Ερευνητικού Ινστιτούτου Βιολογικής
Γεωργίας (FiBL), η αγορά των βιολογικών προϊόντων
ανέρχεται στα 19,7 δισεκατομμύρια ευρώ με ρυθμό
ανάπτυξης 9% και με σημαντικότερες αγορές αυτές
της Γερμανίας, Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο τομέας της βιολογικής γεωργίας δεν περιορίζεται
στην πρωτογενή παραγωγή, αλλά εκτείνεται και στους
τομείς της μεταποίησης, της διανομής και των λιανι-
κών πωλήσεων. Η αυξανόμενη ζήτηση βιολογικών
προϊόντων από τις αγορές, δημιουργεί ταυτόχρονα
νέες ευκαιρίες στην αλυσίδα παραγωγής βιολογικών
τροφίμων, δίνοντας τη δυνατότητα δημιουργίας νέων
θέσεων απασχόλησης και διασφαλίζοντας, ταυτόχρο-
να, ότι οι περισσότεροι «κρίκοι» της αλυσίδας δραστη-
ριοποιούνται στις αγροτικές περιοχές. Οι θέσεις ερ-
γασίας ξεκινούν από το αγρόκτημα, καταλήγουν στα
σημεία πώλησης, και περιλαμβάνουν τους τομείς της
μεταποίησης και της διανομής. Μια πρόσφατη έρευ-
να που διεξήχθη από τη Soil Association κατέδειξε ότι
οι βιολογικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις δημιουργούν
50% περισσότερες θέσεις απασχόλησης από τις αντί-
στοιχες μη βιολογικές εκμεταλλεύσεις και οι παραγω-
γοί βιολογικών προϊόντων είναι πολύ νεότεροι, ηλικι-
ακά, από τους παραγωγούς συμβατικών προϊόντων.
Σήμερα, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι επιθυ-
μούν να γνωρίζουν την προέλευση των τροφίμων
που καταναλώνουν, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο
παράγονται. Η πιο πάνω ανάγκη συνέβαλε στη δημι-
ουργία νέων και εναλλακτικών καναλιών διανομής στα
οποία αποκλείονται οι μεσάζοντες. Κάποια παραδείγ-
ματα είναι οι πωλήσεις κατευθείαν από το αγρόκτη-
μα και οι συλλογικές, απευθείας, πωλήσεις, όπως οι
αγορές αγροτών οι οποίες επιτρέπουν την άμεση επι-
κοινωνία του παραγωγού με τον καταναλωτή οικοδο-
μώντας σχέσεις εμπιστοσύνης. Επιπλέον, οι βραχείες
αλυσίδες διανομής δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας
ισχυρότερων συνδέσεων μεταξύ των τομέων της το-
πικής γεωργίας, του τουρισμού και της προμήθειας
τροφίμων.
Οι βραχείες αλυσίδες διανομής, αποτελούν ευκαιρία
για την αναδιοργάνωση των καναλιών διανομής των
βιολογικών προϊόντων αφού προσελκύουν νέους τύ-
πους πελατών, το προφίλ των οποίων ταιριάζει απόλυ-
τα με τη φιλοσοφία που προωθεί η βιολογική γεωργία.
Αναμένεται, επίσης, ότι αυτές οι νέες μορφές διανο-
μής, θα συμβάλουν στην ομαλοποίηση των τιμών του
λιανικού εμπορίου και, παράλληλα, θα βελτιώσουν το
αγροτικό εισόδημα.
Η βιολογική γεωργία δεν προσφέρει απλώς υψηλής
ποιότητας προϊόντα, αλλά ωθεί την αειφόρο αγροτική
ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη δια-
σύνδεση των παραγωγών με τους καταναλωτές.