Πρόληψη δασικών πυρκαγιών µε τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών
Kώστας A. Παπαγεωργίου
Συντηρητής ∆ασών A΄
στο Tµήµα ∆ασών
T
α συστήµατα πληροφορικής χρησιµοποιούνται για την υποστήριξη του έργου της διαχείρισης των πυρκαγιών.
Αναπτύσσονται µε σκοπό να ενσωµατώσουν την επιστηµονική γνώση και τη σύγχρονη τεχνολογία στη διαχεί-
ριση των δασικών πυρκαγιών.
Η διαχείριση των πυρκαγιών αναφέρεται σε ένα οργανωτικό πλαίσιο µε κατάλληλα µέτρα και
ενέργειες, που σκοπό έχουν να µειώσουν τις επιπτώσεις των πυρκαγιών. Η διαχείριση πε-
ριλαµβάνει όλες τις φάσεις, δηλαδή, την πρόληψη, την καταστολή και την αποκατά-
σταση. Πιο συγκεκριµένα, περιλαµβάνει τα ακόλουθα:
Eντοπισµό πυρκαγιών (ανίχνευση, αναγγελία, αρχική επέµβαση)
Eκτίµηση κινδύνου πυρκαγιών (χαρτογράφηση βαθµού κινδύνου)
Eκτίµηση της συµπεριφοράς των πυρκαγιών (ταχύτητα διάδοσης, ένταση)
Προκατασταλτικά µέτρα (χειρισµοί καύσιµης ύλης, διασπορά δυνάµεων)
Συντονισµό καταστολής (παρακολούθηση µέσων και προσωπικού κατάσβεσης).
Οι τεχνολογίες που χρησιµοποιούνται για την ανάπτυξη των πληροφοριακών συστηµάτων διαχεί-
ρισης δασικών πυρκαγιών είναι, µεταξύ άλλων, τα Γεωγραφικά Συστήµατα Πληροφοριών GIS – GPS, η µοντελοποί-
ηση και η προσοµοίωση, οι αυτόµατοι µετεωρολογικοί σταθµοί και τα αυτόµατα συστήµατα ανίχνευσης πυρκαγιών.
Ο προληπτικός σχεδιασµός αποτελεί, ίσως, το σηµαντικότερο στάδιο
σε ένα οργανωµένο σύστηµα αντιµετώπισης φυσικών καταστροφών
Τα γεωγραφικά συστήµατα πληροφοριών, ως ένα δυναµικό εργαλείο, µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε όλα τα παραπάνω στά-
δια παρέχοντας τις επεξεργασµένες πληροφορίες που χρειάζονται για µία ολοκληρωµένη διαχείριση των δασικών οικοσυστη-
µάτων.
Πολλές Xώρες που αντιµετωπίζουν το πρόβληµα των δασικών πυρκαγιών έχουν αναπτύξει
Γεωγραφικά Συστήµατα Πληροφοριών (GIS), συστήµατα εκτίµησης κινδύνου πυρκαγιών,
έτσι ώστε οι αρµόδιες Υπηρεσίες να µπορούν να προσδιορίζουν τις περιοχές υψηλού
κινδύνου και να σχεδιάζουν τις απαιτούµενες προληπτικές και προκατασταλτικές ενέρ-
γειες. Η πλειονότητα των συστηµάτων αυτών βασίζεται σε µετεωρολογικά δεδοµένα,
τα οποία συλλέγονται από αυτόµατους µετεωρολογικούς σταθµούς.
Επίσης, µε τη βοήθεια των Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών είναι δυνατή η χω-
ροθέτηση σταθµών πυρανίχνευσης τόσο επανδρωµένων, όσο και αυτόµατων.
Εθνικό Σύστηµα Εκτίµησης Βαθµού Κινδύνου ∆ασικών Πυρκαγιών
Ένα σύγχρονο Εθνικό Σύστηµα Εκτίµησης Βαθµού Κινδύνου ∆ασικών Πυρκαγιών επιτρέπει στους δια-
χειριστές δασικών πυρκαγιών να εκτιµούν µε µεγάλη ακρίβεια το βαθµό κινδύνου σε καθηµερινή
βάση.
Με στόχο τη µείωση του κινδύνου έναρξης και διάδοσης δασικών πυρκαγιών στην Κύπρο, το Τµήµα
∆ασών παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις της τεχνολογίας και υιοθετεί νέα και σύγχρονα συ-
στήµατα. Aπόδειξη του πιο πάνω, είναι η εγκατάσταση και λειτουργία αυτόµατων µετεωρολογι-
κών σταθµών στα δάση της Kύπρου. Tα στοιχεία που συλλέγονται από τους µετεωρολογικούς
αυτούς σταθµούς, µετά από κατάλληλη αυτοµατοποιηµένη επεξεργασία, εξάγουν, σε µορφή
χάρτη, τις ζώνες βαθµού κινδύνου πυρκαγιών, σε καθηµερινή βάση.
Τα αποτελέσµατα της πιο πάνω διαδικασίας διανέµονται στους διαχειριστές δασικών πυρκα-
γιών, έτσι ώστε αυτά να χρησιµοποιηθούν ως εργαλεία στην πρόληψη και στην κατάσβεση των
δασικών πυρκαγιών.
ΑΓΡΟΤΗΣ
47