Η µυξωµάτωση των κουνελιών
Aντώνης ∆ηµητρίου
Kτηνιατρικός Λειτουργός
στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες
Α
νάµεσα στις πλέον σοβαρές ασθένειες που απασχολούν τη σύγχρονη κονικλοτροφία, αλλά και
τους ιδιοκτήτες κουνελιών που τα διατηρούν ως ζώα συντροφιάς είναι η µυξωµάτωση. Ανήκει στις
ασθένειες της λίστας Α του ∆ιεθνούς Γραφείου Επιζωοτιών και είναι νόσηµα Υποχρεωτικής ∆ήλωσης.
Η ασθένεια αυτή που οφείλεται σε ιό, ανακαλύφθηκε, για πρώτη φορά το 1897, στη Βραζιλία από
τον Giuseppe Sanarelli. Αξίζει να αναφερθεί ότι, ο ιός αυτός χρησιµοποιήθηκε για περιορισµό της
ανεξέλεγκτης αύξησης του πληθυσµού των κουνελιών που ζούσαν στην ύπαιθρο της Αυστραλίας
προκαλώντας ζηµιές στην αγροτική παραγωγή κατά τη δεκαετία του 1950. Χαρακτηριστικά, ο ιός
αυτός αφάνισε το 99,8% των κουνελιών της Ηπείρου σε διάστηµα µιας επταετίας!
Η µετάδοση της ασθένειας γίνεται µε ποικίλους τρόπους: α) Με άµεση επαφή του υγιούς ζώου µε
άρρωστο, οπότε ο ιός εισέρχεται στο κουνέλι από τους εξωτερικούς βλεννογόνους και από το δέρµα,
β) µε την τροφή ή τη χρήση κλωβών στους οποίους έχουν φιλοξενηθεί άρρωστα ζώα, γ) µηχανικά
µε τα πουλιά, τους σκύλους και τους ανθρώπους που ζουν στο κονικλοτροφείο, και δ) µε βιολογι-
κούς φορείς, όπως τα έντοµα και, κυρίως, τα κουνούπια. Έχει αποδειχθεί ότι, η εξάπλωση του ιού
της µυξοµάτωσης είναι ευκολότερη και ταχύτερη σε κονικλοτροφεία που είναι εγκατεστηµένα κοντά
σε στάσιµα νερά, σε λίµνες και σε ποτάµια.
Τα ζώα που προσβάλλονται εµφανίζουν ως συµπτώµατα έντονη ληθαργικότητα, µε πυρετό και ανο-
ρεξία, κατά την
περίοδο επώασης που διαρκεί 2-10 ηµέρες. Ακολούθως, εµφανίζεται οίδηµα στα
βλέφαρα, στα χείλη και στη βάση των αυτιών, ενώ η κεφαλή του κουνελιού µεταµορφώνεται και
παίρνει µορφή που ονοµάζεται «Λεόντειος». Παρόµοιες αλλοιώσεις παρατηρούνται και στην περιοχή
των γεννητικών οργάνων. Χαρακτηριστικά της ασθένειας είναι η εµφάνιση, σε διάφορα µέρη του
σώµατος του ζώου και κάτω από το δέρµα, οιδηµάτων σαν οζίδια. Οι αλλοιώσεις αυτές είναι ορατές
µε γυµνό µάτι, ανώδυνες στην αρχή και στερεές. Στη συνέχεια, µαλακώνουν και πυορροούν ένα ζε-
λατινώδες υλικό σαν µύξα από την οποία πήρε και το όνοµά της η ασθένεια. Ο θάνατος είναι η συ-
νηθέστερη κατάληξη για τα προσβεβληµένα ζώα. Όσα από τα προσβληµένα κουνέλια επιζήσουν,
αποκτούν επίκτητη ανοσία, δηλαδή, δεν προσβάλλονται από την ασθένεια κατά το υπόλοιπο της
ζωής τους, είναι, όµως, παθητικοί φορείς του ιού για πολύ καιρό.
Η ασθένεια δεν έχει ποτέ εντοπιστεί στην Κύπρο και η Χώρα µας θεωρείται απαλλαγµένη από την
ασθένεια αυτή. Πιθανή είσοδός της στη Χώρα µας θα σηµαίνει πολύ µεγάλη ζηµιά για την κονικλο-
τροφία. Συνεπώς, επιβάλλεται η λήψη των ενδεικνυόµενων µέτρων που θα περιορίσουν, σε σηµαν-
τικό βαθµό, τον κίνδυνο εισόδου στη Χώρα µας του παθογόνου αυτού παράγοντα. Συγκεκριµένα, ιδι-
αίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται κατά την εισαγωγή ζώντων ζώων ή προϊόντων (π.χ. σπέρµα,
ωάρια κ.ά.) από Χώρες ή περιοχές στις οποίες η ασθένεια ενδηµεί.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι, η ασθένεια αυτή δεν µεταδίδεται στον άνθρωπο, όµως, το κρέας των κου-
νελιών που έχουν προσβληθεί από τη νόσο, χαρακτηρίζεται ως ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανά-
λωση, βάσει του Κανονισµού Ε.Κ.853/2004, µιας και προέρχεται από ζώα που πάσχουν από γενι-
κευµένη νόσο, εµφανίζουν ιαιµία (παρουσία ιών στο αίµα και στους ιστούς) και εµφανίζουν παθο-
φυσιολογικές αλλοιώσεις και ανωµαλίες στη σύσταση και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.
46
ΑΓΡΟΤΗΣ