Μετά το διαχωρισµό της έκτασης και την τοποθέτηση καλαµιών ανά κανονικά διαστήµατα (5-6 πόδια), στα
σηµεία που θα φυτευόταν το κάθε αµπέλι, ο «σκαλιέρης» σήκωνε τη σκάλα ψηλά κρατώντας την από τις
λαβές, τη χτυπούσε δυνατά στο έδαφος και πατώντας την µε το πόδι, ασκούσε περαιτέρω πίεση, έως ότου
διανοιχθεί οπή. Στις περιπτώσεις που το χώµα ήταν ιδιαίτερα σκληρό, η διαδικασία επαναλαµβανόταν, αφού
πρώτα µία γυναίκα βοηθός έριχνε νερό στην οπή. Έπειτα τοποθετείτο το µόσχευµα, ποτιζόταν και έκλεινε
η οπή µε χώµα, διαδικασία γνωστή ως «σκλίβωµα» ή «στότσιασµα». Στην περιοχή της Πιτσιλιάς, συνηθιζόταν
κατά το πότισµα να αναµειγνύεται το νερό µε κρασί, ώστε να αυξηθεί η παραγωγή που θα απέδιδε το νέο
αµπέλι.
2.
Κλαδευτήρι/Τοπική ονοµασία: Κλαευτήρι(ν)
Αριθµός Απόκτησης: 220/88
Τόπος χρήσης: Βάσα Κοιλανίου
Χρόνος Κατασκευής: 1890
∆ιαστάσεις: Υ. 0,17µ. Π.0,2µ. ∆. 0,4µ.
Μεταλλικό κλαδευτήρι, µε πλατειά, τοξωτή λεπίδα και ξύλινη λαβή. Από την εξωτερική
πλευρά της λεπίδας εκφύεται µία δεύτερη, ελαφρώς κυρτή κοπή, γνωστή µε τις ονοµασίες
«
τσίτσικας» και «πετεινός». Το εργαλείο, στις ακµές µεταλλικού τµήµατος, φέρει ενσφράγι-
στο, λεπτό περίγραµµα που διακόπτεται στις κοπές, ενώ την κύρια όψη του κοσµούν, ανά δια-
στήµατα, τρία γραµµικά, φυτικά µοτίβα, όµοια µε κλώνους. Στην απόληξη των δύο εξ αυτών
εντοπίζεται σήµα µε τους χαρακτήρες «ΓΚ», πλαισιωµένο από µικρά κυκλικά κοσµήµατα. Ανά-
λογοι κύκλοι, µε έντονο κέντρο, παρατηρούνται και πλευρικά των κλώνων, στα καµπύλα
τµήµατά τους, αλλά και στη δεύτερη κοπή, όπου σχηµατίζουν τον αριθµό 1890. Η λαβή, στην
κάτω επιφάνεια φέρει λεπτό µεταλλικό έλασµα, αρκετά φθαρµένο, που, πιθανώς, αποτελεί
τµήµα θηλιάς.
Το συγκεκριµένο εργαλείο χρησιµοποιείτο, κυρίως, για το κλάδεµα, εργασία ιδιαίτερα σηµαντική για την αύ-
ξηση της παραγωγής, που πραγµατοποιείτο κατά τον Ιανουάριο. Εκτός από τη δεξιοτεχνία απαιτείτο και µε-
γάλη εµπειρία, ώστε ο γεωργός να µπορεί να διακρίνει τις άχρηστες από τις κατάλληλες για καταβολάδες
βέργες, το ύψος στο οποίο θα έπρεπε να αποκοπεί το κλαδί, αλλά και το ακριβές σηµείο για να µην δηµι-
ουργηθεί «πληγή». Τα ξερά τµήµατα του πρέµνου αφαιρούνταν, συνήθως, µε τον «πετεινό».
3.
Θειαφιστήρι
Αριθµός Απόκτησης: 46/91
Τόπος χρήσης: Άρσος
∆ιαστάσεις: Υ. 0,23µ. Μ. 0,64µ.
Μεταλλικό θειαφιστήρι µε φυσερό. Το φυσερό αποτελεί ένας δερµάτινος ασκός
βυσσινί χρώµατος, πλαισιωµένος από δύο λοβώδη φύλλα ξύλου, διάτρητα στο
µέσο, που σχηµατίζουν εξέχουσες λαβές στο ελεύθερο άκρο τους. Τα δύο τµήµατα
συνδέονται µεταξύ τους µε δερµάτινες, επίσης, ταινίες, στερεωµένες περιµετρικά
του δεύτερου άκρου µε σειρά µεταλλικών καρφιών, ενώ µία ακόµη λεπτότερη, επι-
µήκη ταινία από το ίδιο υλικό, περιτρέχει τον ασκό στα σηµεία που εφάπτεται µε τα
ξύλινα µέρη. Πλευρικά του φυσερού στερεώνεται, µε µικρά ελάσµατα, το δοχείο
του οργάνου, σχήµατος κόλουρου κώνου. Στο πάνω µέρος του φέρει κυλινδρικό,
εξέχον κατά το ήµισυ πώµα, µε κυρτή ταινία περιµετρικά (ανάλογο «κορδόνι» σχη-
µατίζεται και στο κάτω µισό του δοχείου), ενώ από τη βάση του εκφύεται επιµήκης σωλήνας εκτόξευσης, που κάµ-
πτεται στο µέσο περίπου και συγκρατείται στο φυσερό µε λεπτό έλασµα επίσης. Για την ελεγχόµενη κίνηση του
φυσερού, στον πυθµένα, έχει συγκολληθεί συρµάτινο εξάρτηµα, που συνδέεται µε ένα δεύτερο, όµοιο, στερεω-
µένο πλευρικά στην ξύλινη επιφάνεια του οργάνου.
64
ΑΓΡΟΤΗΣ
