Η καλλιέργεια του κρεµµυδιού
Νικολέττα Μιχαήλ
Λειτουργός Γεωργίας
στο Τµήµα Γεωργίας
Τ
ο κοινό κρεµµύδι
Allium cepa
ανήκει στην οικογένεια Alliaceae, κατάγεται από τις περιοχές της Περ-
σίας, του ∆υτικού Πακιστάν και του Αφγανιστάν και πιστεύεται ότι καλλιεργείται τουλάχιστον εδώ και
4000
χρόνια. Ήταν γνωστό στους αρχαίους Αιγύπτιους (από το 2700 π.Χ.), ενώ το καλλιεργούσαν, επί-
σης, οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωµαίοι.
Το κρεµµύδι είναι φυτό ποώδες µε διετή βιολογικό κύκλο. Τον πρώτο χρόνο της ζωής του, το σπορόφυτο
αναπτύσσεται µόνο βλαστικά, παράγοντας φύλλα, από τη βάση των οποίων δηµιουργείται ένας σαρκώ-
δης εδώδιµος βολβός, ενώ το δεύτερο χρόνο µετά από έκθεση σε χαµηλές θερµοκρασίες (εαρινοποίηση),
το φυτό εισέρχεται στην αναπαραγωγική φάση όποτε ανθίζει (σχηµατίζεται ένα µέτρο ανθικό στέλεχος)
και παράγει σπόρο µε το σχηµατισµό σφαιρικής ανθοταξίας στην κορυφή. Ο βλαστός έχει τη µορφή ενός
διογκωµένου δίσκου σε σχήµα ανεστραµµένου κώνου, που στη βάση του σχηµατίζονται επιφανειακές και
θυσσανώδεις ρίζες, οι οποίες φτάνουν σε ένα βάθος µέχρι και 30 εκ. Η πάνω µεριά του δίσκου, τα αλ-
ληλοεπικαλυπτόµενα και διογκωµένα, σαρκώδη φύλλα σχηµατίζουν βολβό, ο οποίος, εξωτερικά, φέρει
λεπτούς χιτώνες µε το χαρακτηριστικό χρώµα της ποικιλίας.
Τα κρεµµύδι αναπτύσσεται, σχεδόν, σε όλους τους τύπους εδαφών. Καλύτερα εδάφη θεωρούνται τα
ελαφρά εώς µέσης σύστασης, τα οποία είναι πλούσια σε οργανική ουσία, γόνιµα και καλά αποστραγγι-
ζόµενα. Είναι φυτό ψυχρών περιόδων του έτους, αλλά ευδοκιµεί σε µια σχετικά ευρεία περιοχή θερµο-
κρασιών. Ο σπόρος του κρεµµυδιού βλασταίνει σε θερµοκρασίες που κυµαίνονται από 8-30
º
C. Οι καλύ-
τερες θερµοκρασίες για την ανάπτυξη των φυτών κυµαίνονται από 13-25
º
C, ενώ για βολβοποίηση και ωρί-
µανση από 17-25
º
C. Ορισµένες ποικιλίες κρεµµύδιου αντέχουν σε θερµοκρασίες «ελαφρού» παγετού
(
µέχρι -2
º
C) χωρίς να υποστούν καµιά ζηµιά.
Πριν τη φύτευση συστήνεται να γίνεται χηµική ανάλυση του εδάφους για να προγραµµατιστεί ορθολο-
γικά η βασική και η επιφανειακή λίπανση, ούτως ώστε να δίνονται στα φυτά όλα τα απαραίτητα θρεπτικά
στοιχεία, στις σωστές ποσότητες και στο χρόνο που χρειάζονται. Η προσθήκη βασικής λίπανσης γίνεται
κατά τη σπορά, ενώ κατά τη διάρκεια ανάπτυξης των φυτών γίνονται επιφανειακές λιπάνσεις. Οι ποσό-
τητες, οι οποίες προτείνονται είναι 15-20 κιλά Ν, 15-20 κιλά P
2
O
5
και 25-30 κιλών K
2
O. Οι ποσότητες φω-
σφόρου και καλίου, καθώς και το 25% του αζώτου δίνονται σαν βασική λίπανση καθώς το υπόλοιπο ποσό
του αζώτου προστίθεται επιφανειακά σε τρεις δόσεις. Επειδή το κρεµµύδι είναι επιπολαιόριζο φυτό για
να αποδώσει ικανοποιητικά τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά, χρειάζεται συχνό πότισµα µε καλής ποι-
ότητας νερό. Η συχνότητα άρδευσης και η ποσότητα του νερού εξαρτώνται από τον τύπο εδάφους, τις
καιρικές συνθήκες και το στάδιο ανάπτυξης του φυτού. Για την παραγωγή ξηρού κρεµµυδιού, για την
περίοδο Μαρτίου-Ιουνίου, οι υδατικές ανάγκες των φυτών ανέρχονται στα 350 κυβικά µέτρα το δεκάριο.
Οι υδατικές ανάγκες των φυτών που προορίζονται για την παραγωγή του φρέσκου κρεµµυδιού, για την
περίοδο Σεπτεµβρίου-Νοεµβρίου, ανέρχονται στα 350 κ.µ./δεκάριο. Στην Κύπρο, η άρ-
δευση γίνεται, κυρίως, µε τεχνητή βροχή.
Υπάρχει µεγάλος αριθµός ποικιλιών και υβριδίων κρεµµυδιών µε
διάφορα αγρονοµικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά που καλλιερ-
γούνται σε διάφορες περιοχές της Γης, ανάλογα µε τις επι-
κρατούσες συνθήκες περιβάλλοντος. Με βάση την ελάχιστη
φωτοπερίοδο που απαιτείται για έναρξη της βολβοποίησης
οι ποικιλίες και τα υβρίδια κρεµµυδιού κατατάσσονται στις
εξής οµάδες:
Μικρής φωτοπεριόδου: Απαιτούν ελάχιστη φωτοπερίοδο
8
ΑΓΡΟΤΗΣ
