χόµενης υγρασίας.
Πειράµατα που έχουν γίνει σε παχυνόµενα µοσχάρια έδειξαν ότι, το ενσίρωµα τριτικάλε µπο-
ρεί να υποκαταστήσει το ενσίρωµα κριθαριού µέχρι 25% στο ολικό σιτηρέσιο, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στον
ηµερήσιο ρυθµό ανάπτυξης των ζώων (ZoBell
et al.
, 1992).
Ερευνητική δραστηριότητα του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών
στη χρήση τριτικάλε
Στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών (IΓE), έχει µελετηθεί, στο παρελθόν, η χορήγηση του καρπού τριτικάλε στα
πρόβατα φυλής Χίου (Hadjipanayiotou & Georghiades, 1985) και άχυρου (Hadjipanayiotou
et al.
, 1985)
µε θετικά
αποτελέσµατα. Οι έρευνες αυτές κατέδειξαν ότι, ο καρπός τριτικάλε έχει υψηλότερη πεπτικότητα, ολική πρωτεΐνη
και µεταβολιστέα ενέργεια από τον καρπό του κριθαριού, ενώ το άχυρο τριτικάλε έχει παρόµοια διατροφική αξία
µε το άχυρο κριθαριού. Πέρα των πιο πάνω µελετών, η διεθνής βιβλιογραφία στη χρήση του τριτικάλε ως σανο-
δοτικό και ως ζωοτροφή µηρυκαστικών ζώων είναι, σχετικά, περιορισµένη. Η συντριπτική πλειοψηφία των µελετών
αφορούν τη διατροφή χοίρων, αλόγων και πτηνών µε καρπό τριτικάλε.
Το ΙΓΕ, από το 2006, αξιολόγησε πέραν των 350 γενετικών γραµµών τριτικάλε από διάφορες πηγές κάτω από τις
κυπριακές εδαφοκλιµατολογικές συν-
θήκες. Πέντε από αυτές επιλέγηκαν
και βρίσκονται σε πολύ προχωρηµένα
στάδια πειραµατισµού. Άλλες βρίσκον-
ται σε λιγότερο προχωρηµένα στάδια
και άλλες διασταυρώθηκαν µεταξύ
τους για περεταίρω βελτίωση και ει-
σαγωγή κάποιων επιθυµητών χαρα-
κτηριστικών.
Από πλευράς γενετικής
βελτίωσης, συλλέγονται παρατηρή-
σεις για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά
του τριτικάλε για σανοποίηση, µε προ-
οπτική την παραγωγή ποιοτικότερου
και βελτιωµένου σανού και ενσιρώµα-
τος τριτικάλε.
Πρόσφατα, προκαταρ-
τικά αποτελέσµατα κατέδειξαν τις δυ-
νατότητες του τριτικάλε ως σανοδο-
τικό µεγάλων αποδόσεων.
Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκεται ερευνη-
τική εργασία για την κάλυψη του ε-
ρευνητικού κενού που υφίσταται στη
διατροφή των µηρυκαστικών, και, ιδίως,
των αιγοπροβάτων, όσον αφορά τη
χρήση του τριτικάλε ως σανό και ενσί-
ρωµα. Στόχος της έρευνας είναι η µελέτη της επίδρασης της αντικατάστασης του µέχρι τώρα χορηγούµενου σανού
κριθαριού στη γαλακτοπαραγωγή, στη χηµική σύσταση του γάλακτος και στη µεταβολή του βάρους των ζώων που
βρίσκονται στην αρχή της γαλακτικής περιόδου. Επιπρόσθετα, γίνεται αξιολόγηση της διαιτητικής αξίας του τριτι-
κάλε µέσω του υπολογισµού της πεπτικότητας. Η µελέτη περιλαµβάνει τη φύτευση και την παραγωγή σανού και
ενσιρώµατος τριτικάλε στην Πειραµατική Έπαυλη Αθαλάσσας του ΙΓΕ, καθώς και κριθαριού που χρησιµοποιείται ως
µάρτυρας. Οι παραγόµενες ζωοτροφές χορηγούνται σε αγελάδες της φυλής Holstein-Friesian, σε αίγες της φυλής
∆αµασκού και σε πρόβατα της φυλής Χίου στην έναρξη της γαλακτικής τους περιόδου, αντικαθιστώντας πλήρως
τον κριθαροσανό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Charmley E. and Greenhalgh J.F.D. (1987). Nutritive value of three cultivars of triticale for sheep, pigs and poultry.
Ani-
mal Feed Science and Technology,
18: 19-35.
Everington J.M. and Givens D.I. (1990). Nutritive value of whole triticale grain for sheep.
Animal Feed Science and Te-
chnology,
30: 163-168.
Food and Agricultural Organization of the United Nations (2008). FΑΟstat report: Food and agricultural commodities pro-
duction in 2008.
22
ΑΓΡΟΤΗΣ
Καρπός τριτικάλε (Πηγή: