επεµβάσεις. Ένας άλλος σηµαντικός µύκητας που προσβάλλει την πατάτα είναι η ριζοκτόνια που προ-
καλεί καταστροφή των βλαστών πριν την έξοδο τους από το έδαφος, σήψη των ριζών και του υπόγειου
στελέχους του φυτού και προσβολή του λαιµού µε αποτέλεσµα να διακόπτεται η κάθοδος των θρεπτι-
κών συστατικών του φυτού και να µειώνεται, έτσι, η παραγωγή. Επιπλέον, προκαλείται σηµαντική ποιοτική
υποβάθµιση των παραγόµενων κονδύλων από το σχηµατισµό σκληρωτίων του µύκητα σε αυτούς. Η πρό-
ληψη της ασθένειας αυτής γίνεται µε τη χρήση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού και µε την επίπαση του
πατατοσπόρου µε κατάλληλο µυκητοκτόνο κατά τη φύτευση.
Επίσης, σε περιόδους υψηλής υγρασίας του εδάφους µπορεί να κάνουν την εµφάνιση τους και διάφορες
ασθένειες που προκαλούνται από βακτήρια όπως η µαλακή σήψη των κονδύλων και ο µαυροζάµπης. Ο
τελευταίος προκαλεί µαύρισµα της βάσης του στελέχους που σαπίζει µέχρι τον µητρικό κόνδυλο. Αρχικά
το φυτό µαραίνεται και µετά ξηραίνεται. Για την αντιµετώπιση των υδαρών σήψεων, γίνονται προληπτι-
κοί ψεκασµοί µε χαλκούχα σκευάσµατα και εφαρµόζονται καλλιεργητικά µέτρα όπως είναι η αµειψισπορά
και η ορθολογική άρδευση.
Ο σηµαντικότερος εχθρός στις πατάτες, αυτή την περίοδο, είναι ο
χρυσονηµατώδης, ένα µικροσκοπικό σκουλήκι, το οποίο προ-
σβάλλει τις ρίζες από τις οποίες αποµυζά χυµούς. Το θηλυκό,
είναι ορατό στις ρίζες ως µικρή κύστη, αρχικά χρώµατος λευκού,
ακολούθως χρυσωπού (από το οποίο πήρε και το όνοµα χρυσο-
νηµατώδης) και τέλος καφέ. Τα συµπτώµατα στις πατατοφυτείες
παρουσιάζονται σε κηλίδες ενώ στα φυτά προκαλεί, κυρίως, κα-
χεξία και χλώρωση που τελικά οδηγεί στην ξήρανση τους. Η αν-
τιµετώπιση του γίνεται µε την αµειψισπορά, τη χρήση ανθεκτικών
ποικιλιών πατάτας, την αναστροφή του εδάφους κατά τους κα-
λοκαιρινούς µήνες και την εφαρµογή νηµατωδοκτόνου κατά τη
φύτευση.
Ένας από τους σοβαρότερους εχθρούς της πατάτας είναι η λιριοµύζα η οποία κάνει την εµφάνιση της
κατά τα µέσα Μαρτίου. Το έντοµο αυτό αναπτύσσεται σε θερµοκρασίες από 20-30°C. Το τέλειο έντοµο
δηµιουργεί τσιµπήµατα ωοτοκίας και διατροφής, όµως τη µεγαλύτερη ζηµιά την προκαλούν οι προνύµ-
φες στα φύλλα και στα στελέχη του φυτού όπου δηµιουργούν στοές και τα καταστρέφουν. Για την κα-
ταπολέµηση της λιριοµύζας γίνονται εξειδικευµένες επεµβάσεις όταν εµφανιστούν τα πρώτα σκουλήκια
και δηµιουργήσουν στοές 0,5εκ.
Επίσης, µε την άνοδο των θερµοκρασιών περί το τέλος Απριλίου, παρατηρείται εµφάνιση της λίτας (φθο-
ριµαία). Η λίτα προσβάλλει τα φύλλα, τους βλαστούς και τους κονδύλους τόσο στο έδαφος όσο και µετά
τη συγκοµιδή. Οι µεγαλύτερες ζηµιές προξενούνται στους κονδύλους όπου δηµιουργεί ακανόνιστες στοές
στην επιφάνεια οι οποίες καλύπτονται από νηµάτια µε µαύρα απεκκρίµατα. Καλύτερος και ασφαλέστε-
ρος τρόπος αντιµετώπισης της λίτας είναι οι συχνές, ελαφριές αρδεύσεις, ούτως ώστε να κλείνουν οι
ρωγµές του εδάφους και να αποτρέπεται, έτσι, η είσοδος της λίτας.
Η καλύτερη µέθοδος για έλεγχο των εχθρών και ασθενειών είναι η εφαρµογή µιας ολοκληρωµένης αν-
τιµετώπισης, που να βασίζεται σε προληπτικά µέτρα, όπως είναι, η αµειψισπορά, η αγρανάπαυση, η κα-
ταστροφή των ζιζανίων και των φυτών εθελοντών αλλά και διάφορα άλλα καλλιεργητικά µέτρα. Η χηµική
καταπολέµηση αποτελεί συµπληρωµατικό και διορθωτικό µέτρο και χρησιµοποιείται µόνο όταν κρίνεται
απαραίτητο. Όταν γίνεται χηµική καταπολέµηση οι παραγωγοί πρέπει να χρησιµοποιούν, σε διαδοχικούς
ψεκασµούς, φυτοφάρµακα που ανήκουν σε διαφορετικές οµάδες και έχουν διαφορετικό τρόπο δράσης,
για να µην δηµιουργείται ανθεκτικότητα και για να επιτυγχάνονται καλύτερα αποτελέσµατα στην αντι-
µετώπιση των διαφόρων εχθρών και ασθενειών.
8
ΑΓΡΟΤΗΣ
Προσβεβληµένη ρίζα από χρυσονηµατώδη
µε κύστεις διαφόρων σταδίων