Έχει, σχετικά, ευρεία γεωγραφική εξάπλωση που εκτείνεται, κυρίως, στις ορει-
νές περιοχές των Βαλκανίων, της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της βορει-
οδυτικής Ασίας (Αλβανία, Ελλάδα, Τουρκία, Συρία, Λίβανο, Κύπρο κ.α.).
Στην Κύπρο, περιορίζεται στην περιοχή του Τροόδους, όπου απαντά σε
περιοχές µε υψόµετρο από 1000 µέχρι 1950 m (Πρόδροµος, Κρυός Πο-
ταµός, Χιονίστρα, Αλµυρολίβαδο, Καννούρες κ.ά.). Στη δενδρώδη του
µορφή, που είναι και η πιο συνήθης, είναι το κύριο συστατικό είδος
του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας 9563* (∆ασικές συστάδες µε
Juniperus foetidissima
) (
περιλαµβάνεται στο Παράρτηµα Ι της Οδη-
γίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ)), ο οποίος είναι προστατευόµενος
σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σπανιότερα απαντά σε θαµνώδη µορφή, ιδι-
αίτερα ως αποτέλεσµα υλοτοµιών και άλλων ανθρωπογενών επι-
δράσεων, οπότε σχηµατίζει τον τύπο οικοτόπου 5213 της εν λόγω
Οδηγίας (* οικότοπος προτεραιότητας).
Ο Αόρατος ή Κυπαρίσσι του Τροόδους
είναι σχετικά κοινό είδος στις ψη-
λότερες κορυφές του ∆άσους Τρο-
όδους και απολαµβάνει αυστηρό κα-
θεστώς προστασίας και διαχείρισης από
το Τµήµα ∆ασών. ∆ασικές συστάδες του
Juniperus foetidissima
στον τόπο µας, απαντούν, συνήθως, σε πετρώδεις και απότοµες
πλαγιές στο Εθνικό ∆ασικό Πάρκο Τροόδους. Το είδος απαντά και
ως µεµονωµένο στον υπόροφο των δασών της Μαύρης πεύκης
(
Pinus nigra
).
Σχεδόν, στο σύνολό τους, οι εκτάσεις που καλύπτει ο οι-
κότοπός του, έχουν συµπεριληφθεί στο ∆ίκτυο «NATURA 2000». Με βάση
την πιο πάνω Ευρωπαϊκή Οδηγία, η Κύπρος έχει την υποχρέωση να λαµβά-
νει όλα τα απαραίτητα διαχειριστικά και άλλα µέτρα για να το διατηρεί σε ικανοποι-
ητική κατάσταση διατήρησης (favorable conservation status). Στην παρούσα φάση, υλοποιείται από το Τµήµα
∆ασών στα πλαίσια του Προγράµµατος LIFE+ που χρηµατοδοτείται από την ΕΕ, το έργο JUNIPERCY που στο-
χεύει στην προστασία και στη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των αοράτων της Κύπρου µε ιδιαίτερη
έµφαση σε αυτόν του Τροόδους. Στον τόπο µας, υπάρχουν µερικά αιωνόβια δένδρα Αόρατου του Τροόδους
µεγάλων διαστάσεων και ηλικίας, όπως ο Αόρατος στα Λούµατα των Αετών µε περιφέρεια κορµού 4,45 m και
ηλικία πέραν των 500 χρόνων. Στα πιο ψηλά και δυσπρόσιτα σηµεία του Εθνικού ∆ασικού Πάρκου Τροόδους
υπάρχουν, επίσης, οµάδες αιωνόβιων δένδρων µεγάλων διαστάσεων και ηλικίας, τα οποία το Τµήµα ∆ασών
συντηρεί και προστατεύει.
Είναι είδος που µπορεί να χρησιµοποιηθεί και ως καλλωπιστικό. Στην αρχιτεκτονική τοπίου, αποτελεί φυτό που
προσφέρει εύκολες και εντυπωσιακές λύσεις λόγω της ισχυρής του βλάστησης, του πυκνού βαθυπράσινου
φυλλώµατος και της αντοχής του στην ξηρασία. Ευδοκιµεί στην υψοµετρική ζώνη 1000–1950 m, ίσως και
λίγο χαµηλότερα. Οι ζωηροί βλαστοί που εκπτύσσει και το πυκνό φύλλωµά του, το καθιστούν κατάλληλο για
χρήση σε πάρκα ή σε κήπους όπου δηµιουργεί επιβλητικές εικόνες και µορ-
φές. Πολλαπλασιάζεται µε σπόρο, µε αρκετή δυσκολία και χρειάζε-
ται 2-3 χρόνια για να αποκτήσει διαστάσεις, ώστε να µπορεί να
µεταφυτευτεί. ∆ιατίθεται στο φυτώριο του Τµήµατος ∆ασών
στα Πλατάνια. Το ξύλο του µπορεί να χρησιµοποιηθεί στην
παραδοσιακή οικοδοµική και στην επιπλοποιία για έπιπλα
και µικρά κοµψοτεχνήµατα, ενώ λόγω της ανθεκτικότη-
τας, του αρώµατος και ιδιαίτερα λόγω των ελκυστικών
χρωµατισµών του εγκάρδιου ξύλου (έντονο κοκκινωπό
χρώµα) είναι άριστο και περιζήτητο για την ξυλογλυ-
πτική. Πολλά είδη αξιοποιούνται στην ποτοποιία, ως καλ-
λωπιστικά, καθώς και στην παραγωγή ξυλείας, ρητίνης και
αιθέριων ελαίων. Τέλος, είναι πολύ καλό ως καυσόξυλο και
ως απωθητικό του σκόρου στο σπίτι.
70
ΑΓΡΟΤΗΣ
