22
ΑΓΡΟΤΗΣ
Οφέλη του αναδασµού σε σχέση µε το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην Κύπρο
Μύρια Αντωνιάδου
Λειτουργός Αναδασµού
στο Tµήµα Aναδασµού
Ο
αναδασµός είναι ένα βασικό θεσµικό Σχέδιο υποδοµής, µέσω του οποίου, όπου εφαρµόζεται, ση-
µειώνονται σηµαντικές βελτιώσεις στο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Με τον όρο ιδιοκτησιακό καθεστώς
της γης εννοείται ο τρόπος µε τον οποίο κατέχεται η γη από τους ιδιοκτήτες της, δηλαδή, τα δικαιώ-
µατα, τους περιορισµούς και τις ευθύνες που έχουν οι άνθρωποι, σε σχέση µε τη γη. Η µελέτη του είναι
η βασικότερη παράµετρος που πρέπει να εξεταστεί όταν πρόκειται να δηµιουργηθεί ή να τροποποιηθεί
ένα κτηµατολογικό σύστηµα.
Ανάµεσα στα πιο σηµαντικά και χρόνια ιδιοκτησιακά ζητήµατα που υποβοηθά ο αναδασµός είναι ο πο-
λυτεµαχισµός της γης. Τα πολλά και σκόρπια τεµάχια γης καθιστούν δύσκολη τη γεωργική τους εκµε-
τάλλευση. Η απώλεια χρόνου για τους γεωργούς, εξαιτίας της ανάγκης να µετακινούνται από χωράφι σε
χωράφι και η σπατάλη γης λόγω της ύπαρξης πολλών συνόρων, οδηγούν στην εγκατάλειψη των πολύ
µικρών και αποµακρυσµένων χωραφιών. Επιπρόσθετα, ο πολυτεµαχισµός της γης εµποδίζει τη µηχανο-
ποίηση της γεωργίας και την εφαρµογή νέων µεθόδων εκµετάλλευσης, µε αποτέλεσµα την αποθάρ-
ρυνση επενδύσεων στη γεωργία.
Μεταξύ άλλων, θέµατα που αφορούν τον κυπριακό αγροτικό κλήρο, όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθε-
στώς, είναι ο µικροτεµαχισµός της γης (το πολύ µικρό µέγεθος των τεµαχίων), καθώς και το ακανόνιστο
σχήµα των τεµαχίων, καθιστώντας τη γεωργική αξιοποίησή του αντιοικονοµική. Σε αυτά, έρχεται να προ-
στεθεί η συνιδιοκτησία (η ταυτόχρονη κατοχή ιδιοκτησίας από δύο ή περισσότερα άτοµα) και η δυαδική
ή πολλαπλής µορφής ιδιοκτησία (η περίπτωση κατά την οποία άλλος να κατέχει τη γη κι άλλος τα δέν-
τρα ή το νερό που βρίσκονται σε αυτή).
Το Σχέδιο του αναδασµού µπορεί να συµβάλει αποτελεσµατικά στην επίλυση των πιο πάνω θεµάτων. Με
την εφαρµογή µέτρων αναδασµού επιτυγχάνεται συγκέντρωση της ιδιοκτησίας σε λίγα και µεγάλα τε-
µάχια. Επιπρόσθετα, επέρχεται αύξηση του µεγέθους της ιδιοκτησίας. Με την κατασκευή αγροτικών δρό-
µων επιλύεται το ζήτηµα της προσπελασιµότητας στα τεµάχια γης, ενώ η βελτίωση του σχήµατός τους
σε κανονικά ευθύγραµµα σχήµατα διευκολύνει τόσο την καλλιέργειά τους, όσο και την άρδευσή τους.
Τέλος, η ταυτόχρονη κατοχή ιδιοκτησίας από δύο ή περισσότερα άτοµα (συνιδιοκτησία) περιορίζεται,
ενώ η δυαδική ή πολλαπλής µορφής ιδιοκτησία εξαλείφεται.
Τα αποτελέσµατα, µέχρι το τέλος του 2011, όπως προκύπτουν από την ανάλυση στοιχείων στα 76 συµ-
πληρωµένα Σχέδια αναδασµού καταδεικνύουν τη σηµαντική βελτίωση που επιφέρει ο αναδασµός στο
ιδιοκτησιακό καθεστώς. Συγκεκριµένα, παρατηρήθηκε µείωση του αριθµού των ιδιοκτητών κατά 27,98%,
µείωση του αριθµού των τεµαχίων κατά 54,37%, καθώς και αύξηση της µέσης έκτασης τεµαχίου κατά
111,76%
και αύξηση της µέσης έκτασης ιδιοκτησίας κατά 31,58%. Σε αυτά, έρχονται να προστεθούν η
κατάργηση της δυαδικής και πολλαπλής µορφής ιδιοκτησίας που είναι πολύ σηµαντική, αλλά και ο πε-
ριορισµός της έκτασης σε αδιαίρετη µορφή κατά 89,48%. Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκε αύξηση του µή-
κους των αγροτικών δρόµων κατά 203,21%. Το σπουδαιότερο, όµως, όφελος που παρατηρήθηκε στις
περιοχές αναδασµού είναι η αύξηση του γεωργικού εισοδήµατος κατά 300%. Επιπλέον, καταγράφεται αύ-
ξηση των οικονοµικά εκµεταλλεύσιµων κτηµάτων κατά 16%, καθώς και αύξηση της παραγωγής και της
παραγωγικότητας.
