A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8
/
T E Υ Χ Ο Σ 4 7 4
46
ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΝΕΑ
Στους πίνακες 3 και 4 δίνονται οι 67 και 103 ουσίες αντίστοιχα
που αναζητήθηκαν στα 40 δείγματα μελιού, εκ των οποίων οι
66 και 102 αφορούν δραστικές ουσίες φυτοπροστατευτικών
προϊόντων, ενώ ένα αφορά δραστική ουσία που
χρησιμοποιείται ως μελισσοφάρμακο. Συγκεκριμένα,
πρόκειται για το coumaphos το οποίο αποτελεί τη δραστική
ουσία εγκεκριμένου σκευάσματος που χρησιμοποιείται
σχεδόν αποκλειστικά από τους μελισσοκόμους για την
αντιμετώπιση του παρασιτικού ακάρεως Βαρρόα
(Varroa
destructor
Anderson & Trueman).
Σύμφωναμε τααποτελέσματα των αναλύσεων στοσύνολο των
40 δειγμάτων, τα 18 δείγματα βρέθηκαν με μη ανιχνεύσιμες
συγκεντρώσεις coumaphos, σε 3 δείγματα η συγκέντρωση
των υπολειμμάτων της δραστικής ουσίας coumaphos ήταν
μεταξύ LOD και LOQ, ενώ 19 δείγματα είχαν συγκεντρώσεις
coumaphos μεταξύ 0,01-0,04mg/kg. Οι συγκεντρώσεις
αυτές είναι χαμηλότερες του αντίστοιχου ορίου των 0,1 mg/
kg που καθορίζει ο Καν.(ΕΚ) 37/2010 για συμβατικά μέλια.
Πίνακας 3. Δραστικές ουσίες που αναζητήθηκαν στα 20 δείγματα μελιού* (2013)
1. acetamiprid
14. diazinon
27.flufenoxuron
40. methoxyfenozide
54.pyriproxifen
2. benallaxyl
15. diethofencarb
28.flutolanil
41.metrafenone
55.quizalofop-ethyl
3. bifenazate
16. difenoconazole
29.hexythiazox
42.metribuzine
56.spinosad
4. bitertanol
17. diflubenzuron
30.imidacloprid
43.myclobutanil
57.spiromesifen
5. carbendazim 18.dimethoate
31.indoxacarb
44.napropamide
58.tebuconazole
6. carbofuran
19.dimethomorph
32.iodosulfuron-methyl
45.omethoate
59.tebufenozide
7. carboxin
20. ethoprophos
33.iprovalicarb
46.oxamyl
60.tebufenpyrad
8. chloridazone
21.fenamiphos
34.Linuron
47.paclobutrazole
61.thiabendazole
9. coumaphos**
22.fenazaquin
35.mandipropamid
48.penconazole
62.thiacloprid
10. cyazofamid
23.fenhexamid
36.metazachlor
49.pencycuron
63.thiamethoxam
11.cycloxydim
24.fenoxycarb
37.methiocarb
50.pendimethalin
64. thiophanate-m
12. cymoxanil
25.fenpyroximate
38.methidathion
51.pirimiphos-methyl
65.tralkoxidym
13. cyprodinil
26.flufenacate
39. methomyl
52.procymidone
66.triadimefon
53.pyraclostrobin
67.triadimenol
* Όριο ανίχνευσης (LOD)=0,02mg/kg και όριο αναλυτικού προσδιορισμού (LOQ)= 0,06mg/kg.
** Για το coumaphos LOD=0,01mg/kg και LOQ=0,03 mg/kg
Καμιά από τις 66 διαφορετικές φυτοπροστατευτικές ουσίες του πίνακα 3 και τις 102 του Πίνακα 4 δεν βρέθηκε στα μέλια
που αναλύθηκαν. Δεν παρατηρήθηκε καμιά επιβάρυνση μελιού ακόμα και στις περιοχές όπου ασκείται έντονη γεωργική
δραστηριότητα.
Αναλύσεις στα κυπριακά μέλια όσον αφορά ακαρεοκτόνες ουσίες που χρησιμοποιούνται μέσα στην κυψέλη εναντίον του
ακάρεως βαρρόα έγιναν και από τους
Θρασυβούλου και συνεργάτες
(2011-2014), οι οποίοι βρήκαν ότι οι συγκεντρώσεις
των υπολειμμάτων αυτών βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, σχεδόν πάντοτε εντός των ορίων που ορίζει η ΕΕ για τα συμβατικά
μέλια και ότι το κυπριακό μέλι είναι απόλυτα ασφαλές για τον καταναλωτή.
Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας, και συγκεκριμένα η μη ανίχνευση φυτοπροστατευτικών ουσιών στο μέλι,
συμφωνούν με τις εργασίες των Karazafiris,
et al.
(2005), Johansen&Mayer, (1990), Atkins, Kellum, (1984) οι οποίοι δέχονται
ότι η ρύπανση από το περιβάλλον είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη. Οι μέλισσες αποδεικνύεται ότι διαθέτουν μηχανισμούς
με τους οποίους αποτρέπουν τη ρύπανση των προϊόντων τους από το περιβάλλον. Μια μέλισσα όταν βρεθεί σε περιβάλλον
όπου εφαρμόζονται χημικά σκευάσματα, ανάλογα με την τοξικότητα της φυτοπροστατευτικής ουσίας είτε πεθαίνει στον
αγρό είτε κοντά ή μέσα στην φωλιά της. Εξάλλου, οι συλλέκτριες μέλισσες που μεταφέρουν επιβαρυμένη τροφή (νέκταρ,
γύρη, νερό) συνήθως δεν γίνονται δεκτές από τις μέλισσες «φρουρούς» της κυψέλης, οι οποίες αντιλαμβάνονται την
τοξικότητα του φορτίου και απαγορεύουν την είσοδό τους λόγω της διαφορετικής τους οσμής, προστατεύοντας ταυτόχρονα
το αποθηκευμένο μέλι (Atkins 1995).
