Προστασία της βιοποικιλότητας στο Μεταλλείο Αµιάντου
Τάκης Τσιντίδης
Πρώτος Συντηρητής ∆ασών
στο Tµήµα ∆ασών
Τ
ο Μεταλλείο Αµιάντου που λειτούργησε κατά την περίοδο 1904 – 1988, έκλεισε λόγω οικονοµικών προβλη-
µάτων το 1988 καθώς η ζήτηση του αµίαντου, που αποδείχθηκε βλαβερός στην υγεία, έπεσε κατακόρυφα διε-
θνώς. Καθώς η µεταλλευτική εταιρεία πτώχευσε και το συµβόλαιό της δεν την υποχρέωνε να επαναφέρει το πε-
ριβάλλον, η εργασία της αποκατάστασης αναλήφθηκε από το Kράτος. Πρέπει πάντως να σηµειωθεί ότι, οι εξορυ-
κτικές δραστηριότητες συνέβαλαν τα µέγιστα στην οικονοµική ζωή του τόπου, προσφέροντας εργασία µέχρι και
σε 6.000 εργαζόµενους κατά τη δεκαετία του 1930. Ταυτόχρονα, άφησαν µια µεγάλη πληγή στο πολύτιµο τοπίο
του Τροόδους που δηµιουργεί, µεταξύ άλλων, και κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
Οι εργασίες αποκατάστασης στο Μεταλλείο Αµιάντου παρουσιάζουν,
σήµερα, σηµαντική πρόοδο που γίνεται άµεσα αντιληπτή καθώς το
µεγαλύτερο τµήµα του Μεταλλείου που είναι ορατό από τον κύριο
δρόµο προς το Τρόοδος, έχει πρασινίσει. Οι εργασίες αποκατάστασης
ξεκίνησαν το 1995, δηλαδή, πριν από 18 χρόνια, αλλά δεν αναµέ-
νεται να ολοκληρωθούν πριν περάσουν άλλα 10-15 χρόνια. Οι ερ-
γασίες αποκατάστασης επικεντρώθηκαν, σε πρώτο στάδιο, στη στα-
θεροποίηση των στείρων (µπάζων), µε στόχο την ελαχιστοποίηση
του κινδύνου γεωλισθήσεων υπό ακραίες συνθήκες, που, πιθανόν,
να έθεταν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, οικισµούς και περιουσίες σε
χαµηλότερες περιοχές, ιδιαίτερα στην Κοινότητα Αµιάντου (πρώην
Κάτω Αµιάντου). Η σταθεροποίηση ακολουθείται από αναδά-
σωση/αναχλόαση. Οι εργασίες συντονίζονται από τα Τµήµατα Γεω-
λογικής Επισκόπησης, Αναπτύξεως Υδάτων και ∆ασών και είναι ιδι-
αίτερα δαπανηρές και χρονοβόρες.
Η οικονοµική κρίση έπληξε, όπως ήταν φυσικό, και τα κρατικά κονδύ-
λια της αποκατάστασης του Μεταλλείου. Η χρηµατοδότηση κατά 85%
του προϋπολογισµού του έργου «Προστασία της Βιοποικιλότητας στις
εργασίες αποκατάστασης στο Μεταλλείο Αµιάντου» από το Χρηµατο-
δοτικό Μηχανισµό του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου (EOX) (Ισλαν-
δία, Λίχνενσταϊν, Νορβηγία), αναµένεται να κρατήσει ζωντανή την προ-
σπάθεια, να την εκσυγχρονίσει και να την εµπλουτίσει, έτσι ώστε να
καλύψει και πτυχές της βιοποικιλότητας, βελτίωσης του τοπίου, της
ανθρώπινης ασφάλειας και να καταστήσει πιο αποτελεσµατικές τις µε-
θόδους που εφαρµόζονται. Το έργο θα υλοποιηθεί µέσα στην περίοδο
2013–2015,
µε διάρκεια 36 µήνες και συνολικό προϋπολογισµό
€
1.350.000.
Η υλοποίησή του θα παρακολουθείται από Καθοδηγητική
Επιτροπή στην οποία θα συµµετέχουν τα Τµήµατα ∆ασών, Γεωλογικής Επι-
σκόπησης και Αναπτύξεως Υδάτων, καθώς και το Κοινοτικό Συµβούλιο
Αµιάντου. Στα πλαίσια του έργου, θα προσληφθούν δύο άνεργοι Πτυχιού-
χοι (∆ασολόγος και Βιολόγος) για να βοηθήσουν στην υλοποίηση των δρά-
σεων, καθώς και αριθµός ωροµισθίων και, εποµένως, θα δηµιουργήσει θέ-
σεις εργασίας.
Οι δράσεις που είναι προγραµµατισµένες να υλοποιηθούν είναι οι ακόλου-
θες: (α) Απόκτηση εξοπλισµού: Θα αγοραστούν δύο οχήµατα προσωπικού,
ένα µικρό πυροσβεστικό όχηµα που θα εδρεύει στο Μεταλλείο, δύο συλ-
λογείς σπερµάτων από άγρια φυτά, τέσσερις ηλεκτρονικοί υπολογιστές και
άλλος εξοπλισµός. (β) Αξιολόγηση των τεχνικών που χρησιµοποιούνται και
εκπαίδευση προσωπικού: Θα αγοραστούν οι υπηρεσίες τριών εµπειρογνω-
µόνων (σε γενικά θέµατα αποκατάστασης Μεταλλείων, σε θέµατα υδρο-
σποράς και σε θέµατα ελέγχου εισβλητικών φυτικών ειδών). Οι τρεις εµπειρογνώµονες θα εκπαιδεύσουν το προ-
σωπικό και θα ετοιµάσουν τεχνικούς οδηγούς για τα θέµατά τους. Παράλληλα, θα γίνει ∆ιάλεξη από Λειτουργό του
Τµήµατος Επιθεώρησης Εργασίας σε θέµατα προσωπικής ασφάλειας και θα διοργανωθεί Σεµινάριο για τεχνικές εν-
14
ΑΓΡΟΤΗΣ
Το Μεταλλείο Αµιάντου το 1995 λίγο πριν
την έναρξη της αποκατάστασης
Η πρόοδος στην αποκατάσταση σήµερα
Αποτελέσµατα της υδροσποράς στο
Μεταλλείο