µου νερού.
Περιορισµός των αζωτούχων λιπάνσεων για αποφυγή της ανεξέλεγκτης
ή/και λαίµαργης βλάστησης.
Αφαίρεση των µη αποδοτικών δένδρων, περιορισµός των καρποφόρων
βλαστών και αραίωµα των καρπών.
Συλλογή και αξιοποίηση του νερού της βροχής, όπου είναι δυνατό. Ιδιαί-
τερα σε θερµοκηπιακές µονάδες όπου θα πρέπει να γίνεται συλλογή του
βρόχινου νερού από τις οροφές των θερµοκηπίων σε δεξαµενές και, ακο-
λούθως, να χρησιµοποιείται για άρδευση.
Αξιοποίηση του ανακυκλωµένου νερού που παράγεται από τους βιολογικούς
σταθµούς αστικών λυµάτων.
Αποφεύγεται η φύτευση φυτειών µε µεγάλες υδατικές ανάγκες. Αναπροσαρµογή της βλαστικής περιόδου
στις φυτείες εκείνες όπου είναι εφικτό για µείωση των υδατικών αναγκών τους.
Στόχος για τις υφιστάµενες δενδρώδεις καλλιέργειες είναι η επιβίωσή τους και, όπου είναι δυνατόν, είναι
ευκαιρία για ανανέωση, αυστηρότερο κλάδεµα ή/και καρατόµηση.
Αποφυγή φύτευσης δενδρωδών καλλιεργειών σε περιοχές µε έντονη λειψυδρία.
Χρήση υφάλµυρων νερών σε ανθεκτικές φυτείες που καλλιεργούνται σε διαπερατά και αµµώδη εδάφη.
Συχνή επικοινωνία των παραγωγών µε τους Λειτουργούς του Τµήµατος Γεωργίας µε στόχο την παροχή
πληροφοριών και ανταλλαγή απόψεων αναφορικά µε την ορθολογική χρήση του νερού και την εξοικονό-
µησή του.
Είναι πολύ σηµαντικό να αντιληφθούµε όλοι, ότι πρέπει να βελτιώσουµε το αρνητικό υδατικό ισοζύγιο, δη-
λαδή να µην χρησιµοποιούµε περισσότερο νερό από όσο διαθέτουµε. Tο αποτέλεσµα θα είναι η αύξηση του
ελλείµµατος και η δηµιουργία µη αναστρέψιµων συνθηκών µε ταυτόχρονη υποβάθµιση της ποιότητας του δια-
θέσιµου νερού. Είναι επιβεβληµένη ανάγκη να χρησιµοποιούµε το διαθέσιµο νερό, ιδιαίτερα στη γεωργία που
είναι ο µεγαλύτερος καταναλωτής, µε τον υψηλότερο δυνατό βαθµό αποδοτικότητας, και να το διαχειριζό-
µαστε µε µεγάλη φειδώ. Αυτό συνεπάγεται αναβάθµιση των γνώσεων µας αλλά και ταυτόχρονη ριζική ανα-
θεώρηση του τρόπου χρήσης και αξιοποίησης του νερού ως εθνικού πλούτου και να εγκαταλείψουµε τις
κακές συνήθειες κατάχρησής του.
Η κάθε καλλιέργεια συµπεριφέρεται διαφορετικά στην έλλειψη νερού. Η γνώση των παραµέτρων που καθορί-
ζουν τη συµπεριφορά της κάθε φυτείας στην έλλειψη νερού δίνει τη δυνατότητα στον παραγωγό να ρυθµίσει
την άρδευση της φυτείας του µε τέτοιο τρόπο ώστε να επιτύχει τη µέγιστη δυνατή παραγωγή ή να αντεπεξέλ-
θει µε την ελάχιστη αρνητική επίδραση στην παραγωγή σε περιπτώσεις έλλειψης νερού λόγω ανοµβρίας.
Θα πρέπει να τονιστεί, για ακόµη µία φορά, το γεγονός ότι οι παραγωγοί πρέπει να αποτείνονται στα κατά τό-
πους Επαρχιακά Γραφεία του Τµήµατος Γεωργίας για την ετοιµασία Προγραµµάτων Άρδευσης µε βάση τις
πραγµατικές συνθήκες της κάθε φυτείας. Τα προγράµµατα αυτά ετοιµάζονται δωρεάν και συµβάλλουν θετικά
τόσο στην ορθολογική άρδευση όσο και στην εξοικονόµηση νερού.
Τα επεξεργασµένα λύµατα είναι µια νέα σταθερή πηγή νερού που συµβάλλει στην αύξηση των διαθέσιµων
ποσοτήτων νερού. Υπολογίζεται ότι µε την ολοκλήρωση των συστηµάτων επεξεργα-
σίας των µεγάλων πόλεων θα είναι διαθέσιµα τουλάχιστον 30 εκατοµµύρια κυ-
βικά µέτρα νερού το χρόνο. Η χρήση του ανακυκλωµένου νερού για γεωργι-
κούς σκοπούς κατά προτεραιότητα αποτελεί εκπεφρασµένη πολιτική του
Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος γι’ αυτό και αρ-
κετοί γεωργοκτηνοτρόφοι από καιρό το χρησιµοποιούν σε διάφορες φυ-
τείες σύµφωνα πάντοτε µε τον Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής που
αναφέρεται στη χρήση του ανακυκλωµένου νερού.
Τέλος, επισηµαίνεται ότι οι υδατικές συνθήκες τις οποίες καλούνται να
αντιµετωπίσουν οι γεωργοκτηνοτρόφοι είναι από τις χειρότερες που πα-
ρατηρούνται τα τελευταία χρόνια, γι’ αυτό ο καθένας ξεχωριστά επιβάλλε-
ται να συνειδητοποιήσει ότι κάθε ενέργεια που συµβάλλει στην εξοικονόµηση
νερού επηρεάζει όχι µόνο την παρούσα αλλά και τη µελλοντική κατάσταση όσον
αφορά το υδατικό ισοζύγιο της Κύπρου.
∆εξαµενή συλλογής νερού
της βροχής
ΑΓΡΟΤΗΣ
25
Χρήση τενσιοµέτρων
σε θερµοκήπιο