ΑΓΡΟΤΗΣ
•
3
ση, η χρήση, η ανάκτηση και η καταστροφή ορισμέ-
νων φθοριούχων αερίων θερμοκηπίου καθώς και η
σήμανση και η διάθεση προϊόντων και εξοπλισμού
που περιέχουν τα αέρια αυτά. Επίσης, εισάγονται με-
ρικές απαγορεύσεις προϊόντων που περιέχουν φθο-
ριούχα αέρια. Παράλληλα, εισάγεται η υποχρεωτική
κατάρτιση του προσωπικού και η πιστοποίηση των
εταιρειών που ασχολούνται στον τομέα αυτό.
Τα φθοριούχα αέρια
(
HFC, PFC και SF6) είναι αν-
θρωπογενείς χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται
σε αρκετούς και διαφορετικούς τομείς και εφαρμογές.
Από τη δεκαετία του 1990 οι χημικές αυτές ουσίες
είναι δημοφιλείς ως υποκατάστατα ορισμένων ου-
σιών που καταστρέφουν το όζον, οι οποίες χρησι-
μοποιούνταν τότε στις περισσότερες από αυτές τις
εφαρμογές, όπως οι χλωροφθοράνθρακες (CFC) και
οι υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFC), και οι οποίες
καταργούνται σταδιακά βάσει του πρωτοκόλλου του
Μόντρεαλ. Παρότι τα φθοριούχα αέρια δεν έχουν
ιδιότητες καταστροφής του όζοντος, τα περισσό-
τερα από αυτά έχουν υψηλό δυναμικό θέρμανσης
του πλανήτη (GWP). Οι υδροφθοράνθρακες (HFC)
είναι η συνηθέστερη ομάδα φθοριούχων αερίων.
Χρησιμοποιούνται σε διάφορους τομείς και εφαρμο-
γές, όπως ως ψυκτικά μέσα σε εξοπλισμούς ψύξης,
κλιματισμού και αντλιών θερμότητας, ως διογκωτι-
κοί παράγοντες για αφρούς, ως μέσα πυρόσβεσης,
προωθητικά αερολυμάτων και διαλύτες.
Στην Κύπρο, τα πιο ευρέως διαδεδομένα φθοριούχα
αέρια βρίσκονται στα κλιματιστικά των σπιτιών και
των αυτοκινήτων καθώς και στα ψυγεία. Οι κατανα-
λωτές πρέπει να είναι προσεκτικοί κατά την αγορά
ενός κλιματιστικού, αφού ο όρος «οικολογικό αέριο»
ο οποίος, πολλές φορές αναγράφεται στις συσκευ-
ές αυτές, δεν είναι αληθής, αν και έχει αποδοθεί στα
φθοριούχα αέρια, καθότι αυτά, σε σχέση με τα προ-
ηγούμενα που χρησιμοποιούνταν, δεν συντείνουν
στην καταστροφή της στιβάδας του όζοντος.
Στις πλείστες περιπτώσεις, τα αέρια που χρησιμο-
ποιούνται στα κλιματιστικά χώρου είναι τo R-404a, το
R-407a και το R-410a. Όσον αφορά τα κλιματιστικά
οχημάτων, κατά κανόνα χρησιμοποιείται το R-134a.
H χρήση των πιο πάνω αερίων επιτρέπεται και ο
αγοραστής μπορεί να ελέγξει το αέριο παρατηρώ-
ντας τη σήμανση (ετικέτα) που βρίσκεται κολλημένη
στο εξωτερικό περίβλημα του εξοπλισμού ή ακόμη
και πάνω στον συμπιεστή.
Mε βάση τον
Ευρωπαϊκό Κανονισμό 842/2006
,
οποιοσδήποτε κάτοχος εξοπλισμού που περιέχει
άνω των 3kg φθοριούχου αερίου, πρέπει να διασφα-
λίζει ότι ο εξοπλισμός και τα συστήματα του, υπο-
βάλλονται σε ελέγχους από πιστοποιημένο προσω-
πικό, για τον εντοπισμό τυχόν διαρροών, σύμφωνα
με το χρονοδιάγραμμα της νομοθεσίας, και να τηρεί
τα ανάλογα αρχεία. Ο οικιακός εξοπλισμός (ψυγεία/
κλιματιστικά) συνήθως δεν περιέχει φθοριούχο αέριο
άνω των 3kg, σε αντίθεση με τον εμπορικό εξοπλι-
σμό σε εργοστάσια, υπεραγορές, αποθηκευτικούς
θαλάμους, μεγάλες κτιριακές εγκαταστάσεις κλπ. Στο
τέλος της ζωής του εξοπλισμού, ο κάτοχος/χρήστης
του, ανεξαρτήτως της ποσότητας του αερίου που
περιέχει, είναι υποχρεωμένος να μεριμνήσει για την
περιβαλλοντικά ορθή διαχείρισή του (ανάκτηση/ανα-
κύκλωση/παράδοση του αερίου σε αδειοδοτημένο
διαχειριστή αποβλήτων).
Όσοι ασχολούνται με το αντικείμενο της διαχείρι-
σης φθοριούχων αερίων (εγκατάσταση/ανάκτηση/
έλεγχος διαρροών/εξυπηρέτηση πελατών), θα πρέ-
πει να είναι
πιστοποιημένοι από το Τμήμα Περι-
βάλλοντος.
Δηλαδή, να έχουν επιτύχει σε εξετάσεις
και να έχουν αποκτήσει το κατάλληλο πιστοποιητικό
σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανονισμούς οι οποίοι
διασφαλίζουν τις απαιτούμενες γνώσεις για την πρό-
ληψη των εκπομπών αερίων, την ανάκτηση φθορι-
ούχων αερίων θερμοκηπίου και τον ασφαλή χειρισμό
του εξοπλισμού του σχετικού τύπου και μεγέθους.
Ο σχετικός κανονισμός την περίοδο αυτή βρίσκεται
υπό αναθεώρηση και, σύντομα, αναμένεται να εφαρ-
μοστεί ακόμα πιο αυστηρός κανονισμός, ο οποίος
θα θέτει ημερομηνίες απόσυρσης, πλέον, όλων αυ-
τών των αερίων. Η βαθμιαία μείωση της ποσότητας
υδροφθορανθράκων που διατίθεται στην αγορά θε-
ωρήθηκε ως ο αποτελεσματικότερος και αποδοτικό-
τερος τρόπος ως προς το κόστος, για τη μακροπρό-
θεσμη μείωση των εκπομπών των εν λόγω ουσιών.
Επίσης, προωθούνται άμεσα ενεργειακά αποδοτικές
εναλλακτικές τεχνολογίες με μηδενικές ή μικρότερες
κλιματικές επιπτώσεις όπως είναι η χρήση αμμωνίας
(
NH3), διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και υδρογο-
νανθράκων (HCs).
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι
μπορούν να απευθύνονται στα γραφεία του Tμήμα-
τος Περιβάλλοντος ή στο τηλέφωνο 24202866.
Πηγή φωτογραφιών: Διαδίκτυο